Bệnh tắc tuyến lệ là gì? Những điều cần biết về bệnh tắc tuyến lệ

1. Bệnh tắc tuyến lệ là gì?

Tắc tuyến lệ hay còn gọi là tắc tuyến lệ đạo, đây là bệnh lý xảy ra khi hệ thống dẫn lưu nước mắt của mắt bị tắc nghẽn một phần hoặc hoàn toàn. Một khi nước mắt không thể dẫn lưu bình thường sẽ dẫn đến chảy nước mắt sống, dễ bị kích ứng hay nhiễm trùng mắt mạn tính. Tùy theo từng nguyên nhân gây tắc nghẽn và độ tuổi của người bị bệnh mà các bác sĩ sẽ đưa ra phương án điều trị phù hợp.

Tắc tuyến lệ hay còn gọi là tắc tuyến lệ đạo, đây là bệnh lý xảy ra khi hệ thống dẫn lưu nước mắt của mắt bị tắc nghẽn

2. Dấu hiệu nhận biết bệnh tắc tuyến lệ 

Bạn có thể tiên lượng bệnh tắc tuyến lệ dựa vào những dấu hiệu nhận biết sau:

- Sưng đau ở gần góc trong của mắt.

- Đỏ ở tròng trắng của mắt.

- Chảy nước mắt quá nhiều.

- Mí mắt đóng váng.

- Mờ mắt.

- Chảy mủ.

Đặc biệt khi bị tắc tuyến lệ sẽ là cơ hội để những vi khuẩn mắc mắc kẹt trong túi lệ mũi có thể gây ra nhiễm trùng. Các triệu chứng của nhiễm trùng bao gồm:

- Viêm (sưng), đau và đỏ các góc bên trong của mắt hoặc xung quanh mắt và mũi.

- Lông mi đóng váng.

- Mắt chảy mủ.

- Mờ mắt.

- Sốt.

- Nước mắt nhuốm máu.

Đối với những bệnh nhân bị tắc tuyến lệ vi khuẩn sẽ thường bị mắc kẹt trong túi lệ ở mũi, những vi khuẩn này có thể gây nên tình trạng nhiễm trùng mức độ cao. Một số dấu hiệu nhận biết nhiễm trùng ở những bệnh nhân tắc tuyến lệ có thể kể tới như nước mắt chảy nhiều, chảy mủ, có thể chảy cả máu bệnh nhân nhìn mờ, nhìn đôi,...

Đối với những bệnh nhân bị tắc tuyến lệ vi khuẩn sẽ thường bị mắc kẹt trong túi lệ ở mũi

3. Nguyên nhân và đối tượng dễ mắc bệnh tắc tuyến lệ

3.1. Nguyên nhân

Bệnh tắc tuyến lệ xuất hiện có thể do các nguyên nhân sau:

Tắc nghẽn bẩm sinh: Đa phần tắc tuyến lệ ở trẻ em là do bẩm sinh. Điều này khiến trẻ có tuyến lệ bất thường hoặc hệ thống dẫn lưu nước mắt của trẻ không phát triển đầy đủ.

Mắt bị viêm hoặc nhiễm trùng: Nếu bạn bị viêm hoặc nhiễm trùng mạn tính mắt, hệ thống dẫn lưu nước mắt hoặc mũi có thể làm tắc ống dẫn nước mắt của bạn. Chẳng hạn như viêm xoang mạn tính có thể kích thích các mô, hình thành sẹo và làm tắc nghẽn hệ thống ống dẫn nước mắt.

Mắt có khối u: Các khối u này có thể đè lên hệ thống ống dẫn nước mắt và cản trở sự dẫn lưu, gây tắc tuyến lệ.

Do quá trình lão hóa của mắt theo độ tuổi: Ở những người cao tuổi, các lỗ nhỏ dẫn lưu nước mắt có thể ngày một thu hẹp lại và gây ra tắc nghẽn.

Các chấn thương liên quan: Những chấn thương ở mũi như gãy mũi và mô sẹo có thể là nguyên nhân làm ống dẫn nước mắt bị tắc.

Chấn thương: những chấn thương mũi như gãy mũi và mô sẹo có thể làm tắc ống.

Sử dụng thuốc hóa trị và xạ trị ung thư: Việc áp dụng phương pháp xạ trị và sử dụng các loại thuốc hóa trị có thể ẩn chứa những tác dụng phụ, một trong số tác dụng phụ đó có thể là gây ra bệnh tắc tuyến lệ.

3.2. Đối tượng dễ mắc bệnh

Trẻ sơ sinh là đối tượng dễ mắc phải tắc đường tuyến lệ.

Đối với người lớn, bệnh tắc tuyến lệ xảy ra có thể do sưng, nhiễm trùng mắt, khối u hoặc chấn thương.

Phụ nữ lớn tuổi là đối tượng có nguy cơ mắc bệnh tắc tuyến lệ cao nhất do những thay đổi liên quan đến tuổi tác.

Người bị viêm mắt mạn tính.

Người mắc bệnh tăng nhãn áp. Đặc biệt nếu sử dụng các loại thuốc chống tăng nhãn mắt thì nguy cơ mắc bệnh tắc tuyến lệ càng cao.

Người đã thực hiện các cuộc phẫu thuật về mắt, mí mắt, mũi hoặc giải phẫu xoang.

Để có thể kiểm soát được tốt căn bệnh, cách đơn giản là bạn giảm thiểu các yếu tố nguy cơ. Hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để có sự lựa chọn đúng đắn.

Trẻ sơ sinh là đối tượng dễ mắc phải tắc đường tuyến lệ

4. Biến chứng của tắc tuyến lệ

Tắc tuyến lệ khiến nhiều người thường xuyên bị chảy nước mắt, biến chứng nhẹ nhất mà căn bệnh này gây ra chính là làm tăng nguy cơ bị kích ứng nhiễm trùng mắt mãn tính, ảnh hưởng tới thị lựa của người bệnh. Tắc tuyến lệ cũng có thể gây nên biến chứng viêm kết mạc mắt kéo dài làm tăng khả năng phát triển của vi khuẩn, nấm, virus,…ảnh hưởng rất lớn tới thị lực sau này của người bệnh.

Tắc tuyến lệ ở trẻ em hầu như không cần điều trị, theo thống kê có tới 90% trẻ em bị tắc tuyến lệ có thể tự khỏi tuy nhiên cha mẹ cũng cần thường xuyên theo dõi trẻ để phát hiện sớm những biến chứng có thể xảy ra.

Tắc tuyến lệ ở trẻ em hầu như không cần điều trị, theo thống kê có tới 90% trẻ em bị tắc tuyến lệ có thể tự khỏi, tuy nhiên cha mẹ cũng cần thường xuyên theo dõi trẻ để phát hiện sớm những biến chứng có thể xảy ra.

5. Phương pháp điều trị bệnh tắc tuyến lệ

Đầu tiên các bác sĩ sẽ hỏi về các triệu chứng, thực hiện công tác khám mắt và một số xét nghiệm để tìm ra được nguyên nhân gây bệnh tắc tuyến lệ. Điều này cũng có thể giúp bạn hiểu tổng quan hơn về vấn đề bệnh tắc tuyến lệ là gì. Các xét nghiệm được sử dụng để chẩn đoán bệnh tắc tuyến lệ có thể là:

Kiểm tra hệ thống dẫn lưu nước mắt

Bơm rửa và thăm dò

Các xét nghiệm hình ảnh của mắt chẳng hạn như X-quang, chụp MRI, CT

Sau khi xác định được nguyên nhân gây bệnh, các bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp điều trị tắc tuyến lệ phù hợp. Trong một vài trường hợp, các bác sĩ có thể áp dụng nhiều phương pháp cùng lúc để điều trị bệnh tắc tuyến lệ. Những phương pháp điều trị có thể được áp dụng như:

Sử dụng kháng sinh: Nếu nguyên nhân gây bệnh tắc tuyến lệ do nhiễm trùng thì các bác sĩ sẽ cho bạn dùng thuốc kháng sinh nhỏ mắt hoặc thuốc viên

Massage ống dẫn lưu nước mắt: Không quá phức tạp, bạn có thể massage nhẹ nhàng giữa các ống dẫn lưu và massage dọc lên phía trên mũi nhằm giúp việc lưu thông dễ dàng hơn. Tuy nhiên nếu muốn mở ống dẫn lưu nước mắt cho trẻ, bạn nên hỏi bác sĩ để thực hiện massage ống dẫn lưu nước mắt đúng cách

Nong, thăm dò và rửa: Trẻ mới biết đi hoặc trẻ sơ sinh có tuyến lệ sẽ không thể tự mở hoặc đối với người trưởng thành bị tắc tuyến lệ một phần, với những đối tượng này, bác sĩ có thể sử dụng kỹ thuật sử dụng giãn nở, thăm dò và rửa

Thủ thuật giãn thông qua ống thông có bóng: Trong trường hợp các phương pháp điều trị khác không mang đến hiệu quả nhất định hoặc bệnh tắc tuyến lệ tái phát thì thủ thuật này có thể được áp dụng. Phương pháp này khá hiệu quả đối với người lớn, trẻ mới biết đi và trẻ sơ sinh bị tắc nghẽn một phần

Chờ đợi: nếu nguyên nhân bị bệnh tắc tuyến lệ là chấn thương vùng mặt thì các bác sĩ có thể đề nghị bạn chờ thêm một vài tháng để xem liệu tình trạng có cải thiện hơn sau khi vết thương đã lành hay không

Phẫu thuật mở thông túi lệ xuống mũi nhằm mở ra lối thoát cho nước mắt vào mũi

Thủ thuật đặt stent hoặc luồn ống thông: thủ thuật này thường được thực hiện sau khi đã gây mê toàn thân

Áp dụng chế độ sinh hoạt phù hợp như rửa tay kỹ và thường xuyên; không dụi tay vào mắt

Không hút thuốc gần trẻ nhỏ vì khói thuốc cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến kích ứng đường mũi của bé, khiến tình trạng tắc tuyến lệ trở nên trầm trọng hơn.

Không hút thuốc gần trẻ nhỏ vì khói thuốc cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến kích ứng đường mũi của bé, khiến tình trạng tắc tuyến lệ trở nên trầm trọng hơn.

6. Phòng tránh bệnh tắc tuyến lệ

Trong trường hợp tắc tuyến lệ ở trẻ sơ sinh thì không có cách nào để phòng ngừa, tuy nhiên bệnh lý này sẽ tự khỏi khi trẻ lên 1 tuổi. Trường hợp trẻ bị tắc tuyến lệ nặng cần chỉ định thông tuyến lệ cho trẻ.

Trường hợp bệnh nhân có mắt bị nhiễm trùng hoặc viêm nếu muốn phòng ngừa bệnh lý tắc tuyến lệ cần điều trị kịp thời, dứt điểm tình trạng viêm, nhiễm trùng mắt ở những đối tượng này.

Nhằm phòng ngừa bệnh tắc tuyến lệ, bạn cần tránh bệnh nhiễm trùng bằng cách:

Thường xuyên rửa tay sạch và kỹ trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh

Hạn chế tối đa việc tiếp xúc với người bệnh bị viêm kết mạc

Không nên dụi hay chà mắt khi có cảm giác ngứa mắt hay xốn mắt

Nếu bạn thường xuyên sử dụng kính áp tròng cần giữ ống kính sạch sẽ theo các chỉ dẫn được cung cấp bởi chuyên gia chăm sóc mắt và nhà sản xuất và

Không sử dụng chung dụng cụ trang điểm hay mỹ phẩm với người khác đặc biệt là các loại thuốc bôi mi và bút kẻ mắt

Hạn chế tiếp xúc với khói thuốc lá vì chúng là nguyên nhân dẫn đến kích ứng đường mũi, đặc biệt là trẻ em. Đây cũng lý do khiến tình trạng nhiễm khuẩn và bệnh tắc tuyến lệ ngày một nặng hơn.

Hạn chế tiếp xúc với khói thuốc lá vì chúng là nguyên nhân dẫn đến kích ứng đường mũi, đặc biệt là trẻ em. Đây cũng lý do khiến tình trạng nhiễm khuẩn và bệnh tắc tuyến lệ ngày một nặng hơn.

7. Cách ăn uống cho bệnh nhân mắc tắc tuyến lệ

7.1. Bệnh nhân tắc tuyến lệ nên ăn gì?

Người bị bệnh tắc tuyến lệ không chỉ cần hiểu bản chất của bệnh tắc tuyến lệ là gì mà còn biết bản thân nên và không nên ăn gì. Trong trường hợp này, bạn nên bổ sung các loại vitamin có lợi cho mắt như:

Vitamin A: Có trong các loại trái cây như bí, cà rốt, đu đủ, các loại rau lá có màu xanh đậm 

Vitamin B2: Có trong các loại trái cây có múi như cam, quýt, bưởi… hay bổ sung thêm từ sữa giúp tăng cường thị giác và hạn chế quá trình oxi hóa của cơ thể.

Vitamin C: Có nhiều trong các loại trái cây mang vị chua như ổi, cam, quýt,… giúp chống lại quá trình nhiễm trùng - nguy cơ gây tắc tuyến lệ, tăng sức đề kháng cho mắt

7.2. Bệnh nhân tắc tuyến lệ không nên ăn gì?

Là căn bệnh ảnh hưởng đến tầm nhìn nên người bệnh tắc tuyến lệ cần tránh ăn những thực phẩm sau:

Nhóm thực phẩm dễ gây dị ứng

Thóm thực phẩm có hàm lượng đạm và protein cao 

Nhóm thực phẩm giàu tinh bột và đường

Nhóm gia vị, thực phẩm cay

Các loại trái cây như bí, cà rốt, đu đủ, các loại rau lá có màu xanh đậm giúp cải thiện tình trạng tắc tuyến lệ

8. Các câu hỏi thường gặp ở những người mắc bệnh tắc tuyến lệ

Bệnh tắc tuyến lệ có chữa được không?

Bệnh tắc tuyến lệ hoàn toàn có thể chữa được, căn cứ vào nguyên nhân gây bệnh, đối tượng người bệnh mà các bác sĩ sẽ đưa ra phương án điều trị phù hợp.

Bệnh tắc tuyến lệ có lây không?

Bệnh tắc tuyến có thể lây nếu bạn tiếp xúc với người bệnh bị viêm kết mạc. Hãy trao đổi với bác sĩ để giúp bạn bảo vệ chính mình và những người xung quanh

Bệnh tắc tuyến lệ có di truyền không?

Một trong những nguyên nhân gây tắc tuyến lệ là do bẩm sinh. Điều đó cũng cho phép chúng ta nghi ngờ căn bệnh này có tính di truyền. Vì vậy khi mang thai, các bà mẹ cần trao đổi, hợp tác với các bác sĩ để sinh con "mẹ tròn con vuông".

9. Hình ảnh bệnh tắc tuyến lệ

Bệnh tắc tuyến lệ hoàn toàn có thể chữa được, căn cứ vào nguyên nhân gây bệnh, đối tượng người bệnh mà các bác sĩ sẽ đưa ra phương án điều trị phù hợp.

Tắc tuyến lệ thường gặp ở trẻ sơ sinh

Bệnh tắc tuyến có thể lây nếu bạn tiếp xúc với người bệnh bị viêm kết mạc. Hãy trao đổi với bác sĩ để giúp bạn bảo vệ chính mình và những người xung quanh