Bỏ sổ hộ khẩu giấy, thực hiện thủ tục hành chính khác ra sao?

Không phải bây giờ, mà từ nhiều tháng nay, Bộ Công an cũng đã nhiều lần giải thích với công dân về những băn khoăn này. Mới đây, Cục Pháp chế (Bộ Công an) cho biết, Bộ Công an đã hoàn thành việc thu thập thông tin dân cư, xây dựng cơ sở hạ tầng từ Trung ương đến địa phương (cấp xã, phường, thị trấn) và bước đầu triển khai một số dịch vụ tra cứu, khai thác thông tin trong cơ sở dữ liệu.

"Bộ Công an đang gấp rút kết nối, chia sẻ thông tin giữa cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và cơ sở dữ liệu chuyên ngành khác, hoàn thiện các phương thức khai thác thông tin trong cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư" – đại diện Cục Pháp chế cho hay.

Ngày 22/6 vừa qua, Bộ Công an cho biết, đã cơ bản hoàn thành xây dựng hệ thống Trung tâm dữ liệu quốc gia về dân cư và hệ thống sản xuất, cấp và quản lý căn cước công dân; hoàn thành thu thập, bổ sung thông tin dân cư trên cả nước, tiến hành "làm sạch" dữ liệu, đồng bộ vào hệ thống và cấp mã số định danh cho công dân trong toàn quốc.

Theo đó, mã số định danh cá nhân chính là dãy chữ 12 số trên thẻ căn cước công dân có gắn chip của công dân. Khi cơ sở dữ liệu quốc gia về cư dân được hoàn thiện, công dân cần ghi nhớ mã số định danh cá nhân của mình để sử dụng trong các giao dịch.

"Hiện lực lượng Công an đã cập nhật vào hệ thống hơn 100 triệu thông tin dân cư và làm sạch đạt 96,6%, đồng thời đã triển khai cấp số định danh cá nhân cho công dân trên toàn quốc; đã thu nhận hồ sơ để cấp hơn 52 triệu thẻ căn cước. Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư đã sẵn sàng kết nối với các bộ, ngành, địa phương để góp phần phục vụ xây dựng Chính phủ điện tử", đây là thông tin được lãnh đạo Bộ Công an công bố tại Lễ công bố vận hành chính thức hệ thống Trung tâm dữ liệu quốc gia về dân cư và hệ thống sản xuất, cấp và quản lý căn cước công dân vào ngày 22/6.

Chỉ là thay đổi hình thức quản lý

Lý giải thêm về những băn khoăn này, ông Vũ Hoàng Đạt – Phó giám đốc Trung tâm cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, hiện lực lượng công an đang triển khai cấp căn cước công trên toàn quốc.

Mặt khác, theo quy định của Luật Cư trú, sổ hộ khẩu cũ được cấp trước 1/7/2021 sẽ có giá trị sử dụng đến ngày 31/12/2022. Các thông tin trong sổ hộ khẩu mà sai khác với thông tin trong cơ sở dữ liệu cư trú thì sẽ sử dụng thông tin của công dân trong cơ sở dữ liệu về cư trú. Vậy nên, công dân vẫn có thể sử dụng hộ khẩu cũ để giao dịch, thực hiện thủ tục nếu như chưa có mã số định danh cá nhân.

Như vậy, dù hộ khẩu giấy có dần bị thu hồi từ 1/7 nhưng nếu sổ hộ khẩu cũ được cấp trước 1/7/2021 sẽ có giá trị sử dụng đến ngày 31/12/2022. Người dân vẫn có thể dùng sổ hộ khẩu đến thời gian trên trong các giao dịch cần thiết. Còn nếu không có sổ hộ khẩu, người dân có thể sử dụng mã định danh cá nhân trên thẻ căn cước công dân khi thực hiện các giao dịch như xin cho con đi học, đăng ký kết hôn... Đến hết 31/12/2022 thì sổ hộ khẩu giấy vẫn có giá trị sử dụng bình thường, trong trường hợp chưa có căn cước công dân thì vẫn sử dụng hộ khẩu giấy đó.

Nói thêm về vấn đề này, luật sư Nguyễn Huy An (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) phân tích, bỏ hộ khẩu giấy đơn giản chỉ là thay đổi hình thức quản lý cư trú từ giấy sang hình thức quản lý bằng công nghệ thông tin. Bỏ hộ khẩu không đồng nghĩa với việc không quản lý mà chỉ là thay đổi hình thức quản lý từ không tiên tiến sang loại hình quản lý thông minh hơn. Do đó, để thuận lợi cho người dân cũng như tối ưu hóa hoạt động quản lý cư dân, phải xây dựng và tổ chức đồng bộ hạ tầng công nghệ kết nối từ dân sự đến quản lý nhà nước và các lĩnh vực liên quan.