Cảnh báo 11 triệu chứng bệnh gan dễ nhầm lẫn với bệnh lý thông thường

Triệu chứng bệnh gan thường gặp ở một số người có thể giống nhau hoặc không có biểu hiện nào, cần chú ý kiểm tra và thăm khám chức năng định kỳ bởi gan là một cơ quan đảm nhận nhiều chức năng như tổng hợp và chuyển hóa chất, đào thải chất độc,... Khi có các bệnh lý về gan xảy ra sẽ gây ảnh hưởng rất lớn lên sức khỏe của cơ thể nói chung.

Do đó, phát hiện sớm các triệu chứng bệnh gan là cơ sở để có thể chẩn đoán sớm và có phương hướng điều trị thích hợp, kịp thời, tránh gây ra các biến chứng ảnh hưởng đến sức khỏe .

1. Mệt mỏi, chán ăn

Mệt mỏi, chán ăn là những dấu hiệu gan có vấn đề, thường xuất hiện từ giai đoạn đầu của bệnh. Tuy nhiên, do ít đặc hiệu nên mệt mỏi và chán ăn do triệu chứng gan yếu dễ bị bỏ qua trên thực tế, hoặc nhầm lẫn do nguyên nhân khác tạo nên.

Khi gan bị bệnh, nó sẽ giảm tiết dịch mật. Trong khi đó, dịch mật là yếu tố chính đảm nhận nhiệm vụ nhũ tương hóa chất béo - quá trình chuyển chất béo từ dạng không hòa tan trong nước thành dạng hòa tan. Khi thiếu khuyết sản xuất dịch mật thì khả năng nhũ tương hóa chất béo bị hạn chế, điều này dẫn đến giảm hiệu quả tiêu hóa và người bệnh cảm thấy chán ăn, mệt mỏi.

Nếu các bệnh lý về gan kéo dài khiến các chức năng tiêu hóa, tổng hợp và chuyển hóa các chất ngày càng nghiêm trọng hơn thì người bệnh có thể bị sụt giảm thể trọng một cách rõ rệt.

2. Vàng da và vàng mắt

Trong các triệu chứng về bệnh gan thì vàng da, vàng mắt cũng là những triệu chứng phổ biến và có thể được nhận biết tương đối dễ dàng. Cơ chế của vàng da, vàng mắt do triệu chứng bệnh gan được lý giải là bởi sự tích tụ bilirubin (sản phẩm thu được sau quá trình thoái hóa hồng cầu) ở các mô dưới da và ở củng mạc mắt.

Mà gan lại là cơ quan đảm nhận chức năng liên hợp bilirubin tự do thành dạng liên hợp sau đó đào thải ra khỏi cơ thể. Nên nếu gan bị tổn thương sẽ làm cản trở quá trình này, khiến bilirubin không được đào thải ra ngoài. Hậu quả là bilirubin tích tụ ở các mô dưới da và ở củng mạc mắt, gây nên vàng da, vàng mắt trong triệu chứng bệnh gan.

Do bilirubin có ái lực với củng mạc mắt lớn hơn so với các mô dưới da, vì thế người bệnh thường có biểu hiện vàng mắt trước khi vàng da.

3. Dấu hiệu bàn tay son

Gan là cơ quan đảm nhận chức năng phân hủy hormon sinh dục nữ estrogen. Gạn bị tổn thương làm hàm lượng estrogen trong cơ thể tăng lên. Sự tích tụ estrogen làm rối loạn hoạt động của các chất vận mạch trong gan, gây bất thường phản xạ co mạch - giãn mạch dưới da, tăng sinh mạch máu dưới da. Hậu quả là sự xuất hiện dấu hiệu bàn tay son, đặc trưng bởi các các vùng ửng đỏ ở lòng bàn tay, trở nên nhợt nhạt khi ấn và không đau, không ngứa.

Dấu hiệu lòng bàn tay son là dấu hiệu gan yếu có tính dự báo bệnh cao. Nó là dấu hiệu thường thấy ở các bệnh nhân bị xơ gan, có đến 23% bệnh nhân có biểu hiện dấu hiệu bàn tay son được phát hiện đồng thời khi siêu âm xơ gan.

4. Ngứa da do triệu chứng bệnh gan

Ở bệnh nhân mắc bệnh gan, ngứa da là triệu chứng gan yếu thường gặp phải. Trước đây người ta cho rằng cơ chế chính gây ngứa da là do sự tích tụ của muối mật trong mô, khiến người bệnh bị ngứa.

Tuy nhiên hiện nay người ta cho rằng, tích tụ muối mật không còn là yếu tố chính gây nên ngứa da ở bệnh nhân bị bệnh gan nữa. Ngoài ra còn có rất nhiều các cơ chế khác tham gia hình thành biểu hiện ngứa da ở người bệnh gan, chẳng hạn như các chất steroid, histamin, serotonin hay acid lysophosphatidic,... đều có vai trò quan trọng trong hình thành triệu chứng này.

Thống kê cho thấy rằng, ngứa da xuất hiện ở 20% bệnh nhân vàng da và 100% bệnh nhân xơ gan ứ mật nguyên phát. Do đó, đây là triệu chứng bệnh gan rất phổ biến trên thực tế.

5. Nước tiểu sẫm màu

Nước tiểu có màu sắc bất thường có thể gặp do khá nhiều nguyên nhân khác nhau như các bệnh lý về thận - tiết niệu, do thức ăn, do dùng thuốc hoặc do triệu chứng bệnh gan.

Đối với những bệnh nhân bị bệnh gan, dấu hiệu nước sẫm màu gây nên bởi sự bài tiết các chất có trong dịch mật qua đường nước tiểu. Người ta cho rằng, các tế bào gan bị tổn thương sẽ khiến cho dịch mật bị thấm vào các mạch máu và đi vào hệ tuần hoàn. Sau đó, máu được lọc ở thận và chúng được bài tiết ra ngoài khiến cho người bệnh đi tiểu sẫm màu.

6. Dấu hiệu sao mạch

Dấu hiệu sao mạch ở bệnh nhân bị bệnh gan biểu hiện bằng một đám mạch máu dưới da bị nổi lên rõ ràng, bắt đầu từ một mạch máu trung tâm sau đó tỏa các nhánh ra xung quanh theo hình sao. Khi ấn vào các sao mạch hoặc khi căng da tại vị trí sao mạch thì chúng sẽ mất đi, nhưng khi thả tay ra thì chúng lại nhanh chóng xuất hiện lại.

Hiện nay, cơ chế chủ yếu gây nên dấu hiệu sao mạch được biết đến là do sự tích tụ estrogen, tương tự như đối với dấu hiệu lòng bàn tay son. Dấu hiệu sao mạch có ý nghĩa quan trọng và là công cụ để dự báo mức độ nghiêm trọng của xơ gan.

7. Dấu hiệu vú to ở nam giới

Nhiều người nghĩ rằng, estrogen là hormon sinh dục nữ và chỉ xuất hiện ở nữ giới. Đây là một quan điểm rất sai lầm, vì trên thực tế thì trong cơ thể nam giới cũng có một hàm lượng estrogen nhất định. Nhưng do nồng độ của nó quá thấp so với nồng độ hormon sinh dục nam testosterol nên không gây các hiện sinh dục nữ.

Tuy nhiên như đã nói, khi người bệnh mắc bệnh gan thì chức năng giáng hóa estrogen sẽ bị suy giảm. Điều này dẫn đến estrogen bị tích tụ lại và khiến nồng độ của nó trong cơ thể tăng lên. Vì vậy có thể gây các biểu hiện nữ hóa ở nam giới, trong đó điển hình là dấu hiệu vú to ở nam giới.

8. Đau hạ sườn phải

Vị trí giải phẫu của gan trong cơ thể tương ứng với khu vực hạ sườn phải của người bệnh. Khi gan bị tổn thương do các nguyên nhân viêm gan, abcess gan,... thì người bệnh có thể cảm thấy đau ở khu vực này.

Đau hạ sườn phải do bệnh gan có mức độ thay đổi rất khác nhau tùy thuộc nguyên nhân gây đau. Có thể đau âm ỉ trong viêm gan, nhưng cũng có thể đau rất dữ dội gặp trong abcess gan. Bởi đây là một dấu hiệu gan có vấn đề rất đặc trưng và dễ phát hiện, nên nếu có biểu hiện đau hạ sườn phải thì người bệnh nên nghĩ đến nguyên nhân bị bệnh ở gan và đi khám ngay.

9. Phù nề cơ thể

Trong các trường hợp người bệnh bị bệnh gan nặng, làm chức năng gan bị suy giảm nghiêm trọng thì có thể gặp triệu chứng bệnh gan là tình trạng phù nề cơ thể. Bởi khi chức năng gan bị suy giảm sẽ dẫn đến giảm nồng độ albumin trong máu. Mà albumin là protein đảm nhận vai trò duy trì áp lực keo của máu, có tác dụng kéo nước vào lòng mạch. Giảm hàm lượng albumin sẽ khiến nước di chuyển ra khỏi lòng mạch đi vào các khoảng gian bào và các khoang của cơ thể gây phù nề hoặc tràn dịch màng phổi, tràn dịch màng tim, tràn dịch màng bụng.

Trong giai đoạn đầu khi bệnh gan chưa quá nghiêm trọng, người bệnh có thể biểu hiện phù rất kín đáo và khó phát hiện. Đôi khi chỉ có biểu hiện rất mơ hồ như nặng mí mắt, hoặc đi dép thấy bị chật, dễ bị các vết hằn trên chân sau khi đi giầy dép,... Đến giai đoạn nặng của bệnh thì người bệnh phù rất rõ và dễ phát hiện.

10. Biểu hiện thần kinh khi bị bệnh gan

Gan là cơ quan đảm nhận nhiệm vụ giải độc cho cơ thể. Khi gan bị tổn thương thì các chất độc không được chuyển hóa và theo tuần hoàn đi đến các bộ phận khác nhau, trong đó có hệ thần kinh. Lúc này các chất độc chuyển hóa sẽ gây tác động xấu lên hệ thần kinh, trong đó chịu trách nhiệm chính là NH3.

Hậu quả là hệ thần kinh của người bệnh bị nhiễm độc và biểu hiện bởi nhiều rối loạn thần kinh khác nhau như dễ xúc động, thay đổi tâm trạng, giảm tập trung và tuy duy, lơ mơ hoặc nặng hơn có thể dẫn đến hôn mê hoặc tử vong. Trạng thái này được gọi với tên khoa học là bệnh lý não gan.

11. Dễ bị bầm tím cơ thể

Trong cơ thể của con người có 13 yếu tố khác nhau tham gia vào quá trình đông máu, trong đó các yếu tố II, V, VII, VIII, IX, X, XII là những yếu tố được gan sản xuất. Gan bị bệnh sẽ gây giảm sản xuất các yếu tố đông máu. Điều này khiến quá trình đông cầm máu bị rối loạn và người bệnh rất dễ bị các mảng bầm tím trên cơ thể. Vì vậy, đây cũng là một triệu chứng bệnh gan mà người bệnh cần phải lưu ý nếu có xuất hiện.

Qua đây có thể thấy rằng, các triệu chứng bệnh gan biểu hiện rất đa dạng và thường không quá khó khăn để phát hiện. Do đó, nếu phát hiện có các triệu chứng nghi ngờ mắc bệnh gan, người bệnh cần phải đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và chẩn đoán kịp thời.