Hình sự hóa vấn nạn hãm hiếp trong hôn nhân
Dẫu cặp đôi được giấu tên trên đã có quan hệ hôn nhân suốt 20 năm qua nhưng do sức khỏe tâm thần của người vợ không còn bình thường nên trước tòa án bảo vệ gia đình ở Anh, các luật sư và các nhà hoạt động xã hội đều có cùng quan điểm là người vợ không còn khả năng đưa ra quyết định về việc cô có muốn quan hệ tình dục với chồng hay không. Do đó, tòa cần đưa ra lệnh cấm người chồng quan hệ tình dục để đảm bảo rằng người vợ không bị hãm hiếp. Thẩm phán Justice Hayden cho biết, người đàn ông có thể bị truy tố nếu vi phạm án lệnh.
Kể từ những năm 1960 đến nay, những người ủng hộ quyền của phụ nữ đã đấu tranh không mệt mỏi để yêu cầu chính phủ các nước hình sự hóa vấn nạn hãm hiếp trong hôn nhân. Tháng 12/1993, Cao ủy Liên hợp quốc về nhân quyền đã công bố Tuyên bố về loại trừ tình trạng bạo lực chống lại phụ nữ, theo đó nêu rõ hãm hiếp trong hôn nhân là hành vi quan hệ tình dục không có sự đồng thuận, trong đó thủ phạm là bạn đời của nạn nhân. Hành vi hãm hiếp trong hôn nhân là hành vi vi phạm nhân quyền, gây bạo lực gia đình.
Quyền được quyết định vấn đề về tình dục của phụ nữ đang ngày càng được công nhận rộng rãi là một trong những quyền cơ bản của phụ nữ. Năm 2012, Cao ủy của LHQ về nhân quyền Navi Pillay dẫn báo cáo năm 2011 của cơ quan của LHQ về phụ nữ cho biết, tính đến tháng 4/2011, đã có ít nhất 52 nước trên thế giới cấm hành vi hãm hiếp trong hôn nhân trong bộ luật hình sự của họ. Với việc quy định như vậy, các hành vi chồng/vợ ép buộc bạn đời phải quan hệ tình dục trái ý muốn của họ đều bị xem là hành vi cưỡng hiếp và sẽ bị xét xử với khung hình phạt chung của tội hiếp dâm, mà bản án thường là phạt tù.
Tại Áo, việc hãm hiếp trong hôn nhân đã được hình sự hóa vào năm 1989 và đến năm 2004, luật pháp nước này quy định rõ thủ phạm có thể bị nhà nước truy tố kể cả trong trường hợp nạn nhân không đệ đơn khiếu nại và việc xét xử sẽ được tiến hành theo trình tự thủ tục tương tự như việc người phụ nữ bị người lạ hãm hiếp. Tại Hy Lạp, luật được ban hành năm 2006 đã quy định rõ việc trừng phạt đối với tội hãm hiếp trong hôn nhân đồng thời cấm một số hình thức bạo lực nhằm vào phụ nữ khác trong hôn nhân và các mối quan hệ chung sống khác như sống thử.
Những trường hợp khởi tố trước pháp luật Anh
Một buổi tối tháng 5/2016, sau một trận cãi vã với vợ, ông Ron Radford vô cùng tức giận nên đã bỏ ra khỏi nhà ở thị xã Reading, hạt Berkshire (Anh). Trong khi ông ta đến nhà một người bạn cho khuây khỏa thì Sue Radford - vợ ông cũng đi tới quán bar uống rượu một mình. Đến khoảng 2h sáng, người chồng không có ý định quay về nhưng lại nhận được cuộc điện thoại của một người quen biết thông báo rằng gặp vợ anh đang ngồi trên một chiếc ghế bên vệ đường ở trung tâm thành phố trong tình trạng say khướt. Nghe thấy vậy, dù vẫn chưa hết giận nhưng Ron Radford cũng nhanh chóng đến đón vợ về nhà.
Sáng hôm sau, khi Sue tỉnh dậy, cô bỗng thấy đau vùng kín nên nhớ lại chuyện đêm hôm trước. Dù lúc đó hoàn toàn mất tỉnh táo nhưng Sue vẫn lờ mờ cảm nhận được rằng mình đã bị một người đàn ông cưỡng hiếp khi uống say. Suốt cả ngày sống trong cảm giác lo lắng, sợ hãi, Sue quyết định kể với người bạn thân và thú nhận với chồng chuyện xảy ra khi cô uống say. Được cả bạn và chồng động viên, Sue quyết định đến sở cảnh sát để trình báo sự việc. Các bác sĩ sau đó đã tìm thấy tinh dịch trong âm đạo và nhận định nạn nhân đã bị cưỡng hiếp một cách thô bạo.
Để truy tìm hung thủ, cảnh sát đã thành lập một số điểm xét nghiệm ADN với các đối tượng tình nghi nhưng không tìm thấy bất kỳ manh mối nào. Sau khi lục lại từng chi tiết của vụ án cũng như thu thập lời khai của rất nhiều nhân chứng, cảnh sát bắt đầu hướng nghi ngờ về phía người chồng nạn nhân cũng là người duy nhất ở bên cô trong khoảng thời gian dài trước khi Sue tỉnh rượu. Khi kết quả xét nghiệm ADN được trả về, tất cả nhân viên điều tra và đặc biệt là người vợ đều cảm thấy “sốc” nặng khi biết được hung thủ cưỡng hiếp mình chẳng phải ai khác mà chính là chồng cô.
Ron lập tức bị cảnh sát bắt giam vì hành vi tấn công tình dục vợ mình. Trong bản khai nhận với cảnh sát, hung thủ cho biết vào đêm xảy ra sự việc, vợ hắn đã uống rất say và không còn nhận thức được mọi chuyện xung quanh. Bồi thẩm đoàn cuối cùng đã đưa ra phán quyết hung thủ phải chịu tội hiếp dâm. Ngày 8/12/2017, Ron đã bị kết án 7 năm tù giam, tên của hung thủ sẽ được ghi vào danh sách tội phạm tình dục đến suốt đời. Ngoài ra, Ron cũng nhận một lệnh cấm mọi tiếp xúc với vợ trừ khi thông qua luật sư.
Trước đó, năm 2012, Toà án Exeter Crown cũng đã xử một vụ tương tự. Người vợ khai rằng cô đã quá chén sau bữa tiệc cưới và không muốn quan hệ tình dục. Tuy nhiên, người chồng này đã phớt lờ yêu cầu khẩn thiết và chính đáng của cô. Anh ta vẫn ép cô quan hệ tình dục khi cô say không biết gì. Ngoài vụ đêm tân hôn, người chồng còn bị “tố” cưỡng hiếp vợ thêm 4 lần khác trong cuộc hôn nhân kéo dài 2 năm qua của họ. Người vợ cuối cùng đã đến báo cảnh sát sau khi bị cưỡng hiếp hai lần trong hai ngày liên tiếp. Người chồng phủ nhận 5 vụ cưỡng hiếp nói trên, trong đó có cả vụ cưỡng hiếp xảy ra trong đêm tân hôn.
Theo công tố viên Richard Crabb, thái độ của người chồng với vợ đã thay đổi ngay sau đám cưới. Anh này nghĩ rằng mình có quyền như vậy với vợ: “Cô là vợ tôi và điều đó được phép” khi người vợ phàn nàn về việc chồng cưỡng ép quan hệ tình dục. Người vợ còn cho biết, cô đã bị chồng cưỡng hiếp khi đang mang thai nặng nề ở những tháng cuối và khi vết khâu sau đẻ của cô vẫn còn chưa lành. Đây là hai trong số 4 lần cưỡng hiếp sau đêm tân hôn mà người vợ tố cáo với cảnh sát.