Chủ nhiệm HTX là anh Nguyễn Văn Hải. Anh Hải là người rất tâm huyết với công việc để cho ra đời HTX rau quả An Phú. Vì anh nhận thấy tiềm năng to lớn về thị trường rau tại những đô thị lớn với chất lượng cuộc sống ngày càng tăng, nhu cầu tiêu dùng của bộ phận lớn người dân đô thị ngày một cao. Trước khi đưa ra quyết định thành lập HTX, anh Hải đã bỏ công đến nhiều nơi có HTX hoạt động hiệu quả để học hỏi kinh nghiệm. Rồi sau những chuyến đi thực tế, cộng với lợi thế đất phù sa màu mỡ, anh đã vận động một số hộ gia đình góp vốn để thành lập HTX.
HTX rau quả An Phú ra đời từ cuối năm 2011 với 14 xã viên, tổng diện tích gieo trồng khoảng gần 5 ha. Sau một năm đi vào hoạt động, HTX đã sản xuất và bán ra thị trường gần 150 tấn cà tím cho Công ty cổ phần Thủy Sản Bạc Liêu - chi nhánh Nha Trang (Khánh Hòa). Ngoài ra, các xã viên còn được HTX hỗ trợ tìm đầu ra ổn định cho các loại rau xanh, đậu ve, không kể các loại rau ngắn ngày như: rau thơm, các loại hành dọc, hành củ quả… Và sau 5 năm đi vào hoạt động, thành tích kinh doanh của HTX thật đáng nể: sản lượng mỗi tháng lên tới 20 tấn rau các loại, doanh thu của mỗi xã viên trong HTX thu nhập từ 3 triệu đồng trở lên.
Sản xuất rau sạch ở HTX |
Để làm tốt vai trò là “bà đỡ” cho các xã viên, trước tiên HTX thường xuyên đảm bảo chất lượng nguồn rau an toàn khi đưa ra thị trường. HTX lấy mẫu rau, đất, nước của các xã viên gửi đi kiểm định chất lượng rau an toàn tại Trung tâm kiểm nghiệm đánh giá miền Trung (TP.Đà Nẵng). Đồng thời, HTX xây dựng việc sản xuất rau quả an toàn của các xã viên theo tiêu chuẩn VietGap, thường xuyên được sự hỗ trợ của Trung tâm chất lượng nông lâm thủy sản (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn). Từ đó, mỗi xã viên của HTX luôn tự nhắc nhở mình về vấn đề giữ gìn an toàn vệ sinh trong sản xuất. Chính vì vậy, uy tín của HTX ngày càng nâng lên, người tiêu dùng biết đến sản phẩm của HTX nhiều hơn.
Đến thăm những vườn rau của các xã viên HTX, điều tôi ấn tượng nhất là những luống rau đều và thẳng tắp, các lưới đều được che chắn một cách khoa học. Nhìn cánh đồng rau An Phú xanh mướt một màu, trên cánh đồng đất bằng phẳng như đồng bằng trên cao nguyên. Xã viên Nguyễn Văn My- cho biết: “Gia đình tôi tham gia HTX ngay từ khi HTX mới được thành lập. Nói chung tôi thấy trồng rau theo tiêu chuẩn an toàn rất hiệu quả, hiệu quả hơn so với trồng thông thường. Cứ tính trung bình lúc giá cao trừ giá thấp, gia đình tôi có 6 sào đất để trồng rau cũng cho thu từ 300 triệu đồng/năm trở lên. Vì lợi thế là xã viên của HTX như thế, nên nông dân chúng tôi rất chú trọng đến vấn đề phát triển cây rau”.
Cánh đồng rau hiệu quả cao của HTX |
Còn theo các chị là xã viên thì toàn bộ các loại giống rau của các xã viên đều được nhà cung ứng rau thông qua HTX gửi giống, quy trình kỹ thuật chăm sóc rau. Có loại giống rau được nhập từ nước ngoài về, như: su hào, bí nụ và các loại rau xanh khác. Do áp dụng kỹ thuật gieo hạt giống và chế độ chăm sóc đúng quy trình nên rau giống của HTX đã có mặt ở nhiều địa phương trong tỉnh, nhất là ở thị trường TP.Hồ Chí Minh.
Song với vai trò của người tiêu dùng, tôi nhận thấy, hiện nay các HTX vẫn “loay hoay” tìm đầu ra ổn định cho bà con trồng rau. Rau quả an toàn do HTX An Phú sản xuất chủ yếu vẫn bán trôi nổi ở các chợ như các loại rau khác, tức là người tiêu dùng cũng không biết rằng đây là rau an toàn và giá cả cũng phải bán như mức giá mặt bằng chung, trong khi đó, chi phí đầu tư để sản xuất rau an toàn cao hơn nhiều, các sản phẩm rau, củ an toàn phải trải qua một quy trình kiểm tra khắt khe từ khâu sản xuất, thu hoạch đến sơ chế, đóng gói. Hơn nữa, rau an toàn do được chăm sóc theo quy trình “sạch”, để rau phát triển tự nhiên nên hình thức rau không bắt mắt như các loại rau, củ dùng chất kích thích khác, từ lý do đó khiến cho việc tìm kiếm thị trường ổn định cho rau sạch là bài toán khó.
Vậy làm thế nào để đưa thương hiệu rau an toàn vào các chợ dân sinh? Câu hỏi đến thời điểm này vẫn chưa có lời giải. Vì đây, không chỉ là khó khăn riêng của HTX rau quả An Phú mà là tình trạng chung của các HTX sản xuất rau an toàn hiện nay. Thực tế cho thấy, hiện nay Gia Lai chưa có một quy hoạch tổng thể nào cho việc bán rau sạch. Người nông dân phải tự tìm đầu ra, người bán không nhập hàng vì giá rau quả cao, mẫu mã không đẹp; người mua thì ngần ngại “vàng thau lẫn lộn”.
Để các xã viên yên tâm sản xuất theo quy trình rau an toàn, HTX rau quả An Phú đang có chủ trương chuyển hướng giúp bà con trồng rau sạch đô thị. Có nghĩa là trồng rau an toàn trên khay (dài 80, rộng 60). Khi rau nảy mầm là bán lại cho các hộ gia đình để ở ban công, các hộ gia đình chỉ cần tưới rau sau hơn 2 tháng là có rau sạch ăn.
… Với hướng đi mới này, chắc chắn HTX rau quả An Phú sẽ tìm lại được chỗ đứng cho mình khi thị trường rau sạch ngày càng bị bó hẹp như hiện nay.