Benjamin Graham và những 'bảo bối' của nhà đầu tư

Cuốn sách “Nhà đầu tư thông minh” của ông xuất bản năm 1949, đến nay vẫn không ngừng được tái bản, trở thành cuốn kinh điển về đầu tư bởi nó đã đưa ra những nguyên tắc và yêu cầu cơ bản về phẩm chất, tính cách của một nhà đầu tư thông minh khi tham gia vào cuộc chơi tiền bạc. Warren Buffett, nhà đầu tư thành công, người giàu thứ ba thế giới đã khẳng định đó là cuốn sách hay nhất về đầu tư mà ông từng được đọc và “Trong tôi, có đến 85% là Benjamin Graham”.

1. “Kẻ thù lớn nhất, ngay cả đối với một nhà đầu tư lão luyện, có nhiều khả năng là chính họ”

Benjamin luôn nhấn mạnh rằng ông không viết những cuốn sách để dạy mọi người cách chiến thắng thị trường, không một cuốn sách chân thực nào có thể làm như vậy. Thay vào đó, cuốn sách mang đến những nguyên tắc cho thái độ và tính cách của một nhà đầu tư thông minh mà bạn cần rèn luyện. Việc trở thành một nhà đầu tư thông minh trước hết là rèn luyện những phẩm chất dựa trên sự phát triển của tính kỷ luật và lòng can đảm. Chỉ có chiến thắng bản thân, bạn mới không để cho tính khí thất thường của kẻ khác hay sự điên rồ của thị trường điều khiển vận mệnh tài chính của mình. Mỗi nhà đầu tư cần tạo dựng được thái độ đúng về tâm lý và tinh thần đối với các quyết định đầu tư của mình. Như Benjamin Graham khẳng định “Một kẻ không thể làm chủ cảm xúc của mình sẽ không thể kiếm lợi nhuận từ quá trình đầu tư”.

Cuốn sách "Nhà đầu tư thông minh” hiện vẫn tiếp tục được tái bản

Kiểu thông minh này của nhà đầu tư được Graham giải thích là “phẩm chất của tính cách chứ không hẳn là của bộ não” và “chỉ số IQ cao cùng nền giáo dục cao hơn không đủ để một nhà đầu tư trở nên thông minh hơn”. Một ví dụ được đưa ra với Issac Newton, một trong những nhà khoa học thông minh nhất mọi thời đại. Newton sinh thời sở hữu cổ phần của công ty South Sea, cổ phiếu “nóng” nhất nước Anh. Khi thị trường đang dần trở nên mất kiểm soát, Newton đã bán toàn bộ số cổ phần mà mình có. Nhưng chỉ một thời gian sau, bị cuốn theo nhiệt huyết của thị trường, Newton lại mua lại với mức giá cao hơn và ông đã mất khoản tiền lớn nhất trong đời với vụ đầu tư thất bại. Newton đã phải thừa nhận rằng, ông “có thể tính toán được sự chuyển động của các hành tinh trên trời, nhưng không thể tính toán được sự điên rồ của con người”. Điều này được Graham lý giải rằng: một nhà đầu tư thông minh phải có lòng can đảm để tiếng hò la của đám đông không thể lấn át quyết định của bản thân. Anh ta cần hình thành kỷ luật về cảm xúc bởi sự nhiệt tình có thể cần thiết để đạt được những thành tựu vĩ đại ở những lĩnh vực khác, nhưng ở phố Wall, nó gần như chắc chắn sẽ dẫn đến tai họa.

1. “Nhà đầu tư không phải là một nhà đầu cơ”

Từ những năm 1949, Graham đã phân biệt khái niệm nhà đầu tư với đầu cơ. Ông cho rằng, lẫn lộn giữa đầu cơ và đầu tư luôn luôn là một sai lầm. Một nhà đầu cơ có thể thắng trên thị trường trong bất kỳ giai đoạn nào, cho dù kỹ thuật của họ nguy hiểm hay ngớ ngẩn thế nào đi chẳng nữa thì họ vẫn luôn khoe khoang rằng mình đã đúng. Nhưng một nhà đầu tư thông minh thì không quan tâm đến chuyện mình nhất thời đúng. Để đạt được các mục tiêu tài chính dài hạn, nhà đầu tư thông minh biết mình phải đúng một cách bền vững và đáng tin cậy. Những kiểu mua bán trong ngày, chụp giật đều không có cơ thắng trong lâu dài. Những nhà đầu cơ dễ làm theo các mánh khóe hào nhoáng để thắng thị trường. Trong những đợt ngắn, nếu họ có vận may thì chúng sẽ có tác dụng nhưng với thời gian, chúng sẽ dần giết chết họ.

Graham cảnh báo, dù tốt hay xấu thì bản năng mạo hiểm cũng là một phần của bản chất con người, những kẻ đầu cơ giống như những kẻ đánh bạc. Để trở thành kẻ đánh bạc sáng suốt, bạn cần ba thứ:

- Không bao giờ đánh lừa bản thân rằng bạn đang đầu tư trong khi thực chất đang đầu cơ

- Đầu cơ trở nên cực kỳ nguy hiểm khi bạn bắt đầu coi nó là nghiêm túc

- Phải đặt giới hạn nghiêm ngặt về lượng tiền bạc mà bạn sẵn sàng đặt cược.

Lẫn lộn giữa đầu cơ và đầu tư là một trong những sai lầm mà rất nhiều chuyên gia trong lĩnh vực đầu tư gặp phải. Phố Wall, nơi những hoạt động đầu tư diễn ra sôi động nhất thế giới được Graham định nghĩa là nơi mà “mọi người không học được gì và quên tất cả mọi thứ”