Ngọc trai dỏm ngày càng được làm tinh vi

Chị Minh Thư (quận 11, TP.HCM) cho biết, cách đây không lâu, khi đi du lịch ở Phú Quốc (Kiên Giang) chị chọn mua một chuỗi ngọc trai với giá gần 10 triệu đồng. Thế nhưng, sau khi sử dụng một thời gian thì phát hiện ra đây chuỗi ngọc này được làm giả. Thực tế, nó được kết hợp từ một số hợp chất được ép từ vỏ sò, vỏ trai chứ không phải ngọc trai tự nhiên. “Vì đó là ngọc trai dỏm nên tôi không dám đeo nữa. Thời gian mua hàng cũng lâu rồi nên chẳng biết kêu ai”, chị Thư chia sẻ.

Các loại trang sức ngọc trai có mặt trên thị trường hiện nay được chế tác từ hai loại là ngọc trai nước nước biển và ngọc trai nước ngọt. Trong đó, ngọc trai nước biển có 4 loại: Mabe, Akoya, Tahiti và South Sea. Độ cứng, màu sắc của ngọc trai nước ngọt không được như ngọc trai biển. Giá thành của ngọc trai nước ngọt vì thế cũng thấp hơn khoảng 20 lần so với ngọc trai nước biển. Giá bán các loại ngọc trai từ vài chục ngàn đồng đến vài chục triệu đồng/sản phẩm. Thậm chí ngọc trai hạng nhất có thể lên đến hàng trăm triệu đồng.

Hiện ngọc trai dỏm trên thị trường chiếm một tỉ lệ lớn. Không chỉ những người bán hàng di động mà một số đơn vị tại các điểm du lịch như Phú Quốc, Nha Trang… cũng sử dụng ngọc trai dỏm để qua mặt người tiêu dùng. 

Ông Hồ Thanh Tuấn, Tổng giám đốc Công ty Ngọc trai Hoàng Gia cho biết, ngày càng có nhiều phụ nữ lựa chọn ngọc trai làm đồ trang sức cho bản thân vì sự sang trọng, tinh tế mà nó mang lại. Cũng chính vì thế mà tình trạng ngọc trai dỏm ngày càng nhiều, phức tap. Nếu trước đây, ngọc trai dỏm chỉ được làm bằng nhựa rồi bao phủ bên ngoài bởi một lớp màu thì bây giờ tinh vi hơn rất nhiều.

Ngọc trai dỏm trên thị trường được chia làm 2 loại. Loại thứ nhất là ngọc trai nước ngọt Trung Quốc được xử lý màu, độ bóng để trở thành ngọc trai nước biển. Loại thứ hai là ngọc trai được làm giả bằng một số hợp chất không màu, không mùi ép từ bột của vỏ sò, trai.

Việc mua phải ngọc trai dỏm không chỉ làm thiệt hại đến kinh tế mà việc còn ảnh hưởng đến sức khỏe của ngưởi sử dụng. Việc sử dụng màu nhuộm, hóa chất, thậm chí những chất cấm sử dụng để tạo nên  những viên ngọc trai dỏm có thể gây dị ứng cho da, thậm chí ung thư da.

Theo nghệ nhân Hồ Thanh Tuấn, có nhiều cách khác nhau để phân biệt được ngọc trai thật và ngọc trai dỏm. Tuy nhiên, đứng từ góc độ người tiêu dùng, không có các máy móc, thiệt bị để kiểm tra thì có thể sử dụng một số cách sau:

 

Quan sát những chi tiết bên ngoài viên ngọc về hình dạng, độ bóng, kích thước, và màu sắc. Ngọc trai biển có độ bóng sáng đẹp, màu sắc tự nhiên, bề mặt thường không hoàn hảo. Trong khi đó, ngọc trai dỏm được sản xuất công nghiệp nên kích thước và hình dạng y như nhau, bề mặt láng bóng không tỳ vết. Những viên ngọc càng hoàn hảo thì càng dễ là hàng dỏm.

Đối với những viên ngọc trai thật, được tạo nên bởi lớp xà cừ thì dưới những điều kiện ánh sáng khác nhau (ánh sáng mặt trời, ánh sáng bóng đèn…) sẽ phản chiếu những kiểu màu sắc khác nhau. Trong khi đó, ngọc trai dỏm thì không có hiện tượng này.

Việc kiểm tra lỗ khoan trên viên ngọc trai trong quá trình chế tác cũng là một cách hiệu quả để kiểm chứng nguồn gốc của viên ngọc. Đối với những viên ngọc trai tự nhiên, khi nhìn từ trong ra ngoài lỗ khoan thì nguyên có một màu. Trong khi đó, xung quanh lỗ khoan viên ngọc dỏm màu sắc sẽ không đồng nhất, dễ bị bong tróc lớp sơn bên ngoài.