Vì sao nữ tổng thống duy nhất châu Phi phải từ chức?
13:44 | 21/03/2018;
Fakim (59 tuổi) - Tổng thống quốc đảo Mauritius sẽ từ chức ngày 23/3 tới do vướng phải bê bối tài chính và bị cáo buộc sử dụng thẻ ngân hàng do một tổ chức cung cấp để chi trả cho việc mua sắm cá nhân.
Bà Ameenah Gurib-Fakim là một nhà khoa học có tiếng, bà trở thành người phụ nữ đầu tiên được chỉ định trở thành Tổng thống thứ 6 của Mauritius ngày 5/6/2015 kể từ khi đảo quốc này giành được độc lập từ Anh hồi năm 1968 và trở thành nước cộng hòa năm 1992. Bà cũng là nữ nguyên thủ duy nhất của châu Phi.
Bị cáo buộc sử dụng thẻ ngân hàng do một tổ chức cung cấp để chi trả cho việc mua sắm cá nhân, bà sẽ rời nhiệm sở sau lễ kỷ niệm 50 năm ngày quốc đảo độc lập. Bà Gurib-Fakim đã phải chịu sức ép từ dư luận cuối tháng 2/2018 sau khi tờ L'Express công bố các tài liệu ngân hàng cho thấy nữ lãnh đạo này đã sử dụng một thẻ tín dụng do Học viện Hành tinh Trái Đất (PEI) - một tổ chức phi chính phủ có trụ sở ở London (Anh) - cung cấp để chi hàng nghìn USD cho việc mua sắm cá nhân trong chuyến công du tại Pháp và Italy.
Tuy nhiên, theo tuyên bố của văn phòng tổng thống, đây chỉ là một "tai nạn", bà Gurib-Fakim đã cầm nhầm thẻ tín dụng và sau đó bà đã thông báo lại cho PEI và hoàn lại toàn bộ số tiền, cũng như toàn bộ chi phí mà PEI đã trả cho bà trong thời gian bà làm công việc trên. Phía PEI cũng đã xác nhận sự việc này. PEI là học viện hiện đang cấp học bổng cho các sinh viên Mauritius và Tổng thống Gurib-Fakim đồng thời kiêm vị trí giám đốc của quỹ học bổng này. Tổ chức phi chính phủ trên được tài trợ bởi tỷ phú Angola Alvaro Sobrinho, người cũng đang bị điều tra liên quan cáo buộc gian lận.
Không chỉ có báo L'Express, tuần báo Défi Plus của Mauritius còn đăng bài viết tiết lộ trong 5 tháng từ ngày 23/9/2016 đến 23/2/2017, tổng thống Gurib-Fakim đã dùng thẻ của PEI chi đến 75.000 USD cho 63 lượt thanh toán ở 14 nước.
Trước những vụ bê bối này, ngày 16/3, Thủ tướng Pravind Jugnauth đã đề nghị trình quốc hội kiến nghị của chính phủ về thành lập tòa án đặc biệt để phế truất tổng thống. Đến mức này, bà Gurib-Fakim tự mình tuyên bố từ chức.
Động thái này được cho là bất ngờ khi trước đó vài ngày, nữ Tổng thống Gurib-Fakim vẫn từ chối từ chức, đồng thời bác bỏ những cáo buộc về việc sử dụng các khoản tiền từ thiện lên đến hàng chục nghìn USD để mua sắm quần áo và nữ trang.
Các đảng đối lập cũng cho rằng bà từ chức để tránh bị phế truất, do đó họ đề nghị thành lập ủy ban điều tra để làm rõ mối quan hệ giữa bà với doanh nhân Alvaro vì năm 2014, tòa án Bồ Đào Nha đã từng truy tố ông Alvaro Sobrinho về tội trốn thuế và rửa tiền. Thế nhưng, ông ta vẫn có thể thành lập PEI tại Mauritius tháng 11/2015 và nữ Tổng thống Gurib-Fakim vẫn ủng hộ hết mình.