Đi tìm nguồn gốc các danh từ thú vị trong tiếng Việt

11:51 | 19/04/2024;
Cuốn sách “Từ những tên riêng” của nhà báo, nhà văn Hồ Huy Sơn là hành trình cùng độc giả xuôi dòng lịch sử, đi qua những tích truyện, tác phẩm và địa danh để hiểu về nguồn gốc các tên riêng giờ đã trở thành danh từ chung trong tiếng Việt.

Cuốn sách tập hợp những câu chuyện, về những cái tên người thật việc thật như Mạnh Thường Quân, Trương Phi, Lưu Linh… đến những cái tên bước ra từ trang sách như Cụ Khốt, Tú Bà, AQ… hay từ truyện dân gian như Cuội, nàng Bân, Thị Kính…, thậm chí cả những địa danh như Hóc Bà Tó, Chắc Cà Đao, Hợp Phố... Nhiều cái tên từ trong nước và không ít từ nước ngoài. Không chỉ xuất hiện trong các văn bản, những tên riêng này đã trở nên phổ biến trong đời sống hằng ngày.

Từ những tên riêng sẽ giải nghĩa qua những bình diện: Nguồn gốc của nhân vật và địa danh, tính cách nhân vật, đặc điểm bối cảnh, hàm nghĩa và ngữ nghĩa, cơ sở hình thành danh từ chung trong tiếng Việt và cập nhật cách dùng hiện đại. Từ đây, bạn đọc cũng sẽ ngạc nhiên với sự giàu có của tri thức dân gian khi dung nạp những tên riêng thành danh từ chung và khoác lên nó một sắc thái ý nghĩa mới.

Khi kể những tích truyện, tác giả Hồ Huy Sơn khéo léo lồng vào đó những thông tin về văn hóa, lịch sử, địa lý… Nhờ đó, độc giả cảm nhận được sự sống động, thiết thực cũng như thấy được hồn cốt của ngôn ngữ, từ gợi mở những góc nhìn về văn hoá và ngôn ngữ cho bạn đọc ở nhiều độ tuổi.

Nhà văn Hồ Huy Sơn

Nhà văn Hồ Huy Sơn

"Từ những tên riêng được tôi biên soạn đầu tiên là cho chính mình, để những lúc quên hoặc vẫn còn băn khoăn về một tên riêng nào đó, tôi sẽ mở sách ra đối chiếu. Sau nữa, tôi muốn dành tặng cuốn sách này đến các em nhỏ. Bởi giống như tôi trước đây, sẽ có rất nhiều em sử dụng như một thói quen mà chưa rõ tung tích, nguồn gốc của những tên riêng. Vậy nên, mong muốn các em hiểu đúng để dùng đúng là một trong những động lực giúp tôi hoàn thành cuốn sách này", nhà văn Hồ Huy Sơn chia sẻ nguyên cớ và động lực thực hiện cuốn sách này.

Từ những tên riêng được minh họa bởi các họa sĩ Tất Sỹ, Mạnh Hùng, Trần Huy, Nguyễn Đức Huy.

Nhà văn Hồ Huy Sơn sinh năm 1985 ở Quỳnh Lưu, Nghệ An, hiện sinh sống tại TPHCM. Trước cuốn sách Từ những tên riêng, anh đã xuất bản các tập thơ, truyện ngắn Con trai con gái (2007), Thả chim về trời (2012), Đi qua những mùa vàng (2017), Một cảnh không có trên phim (2018), Những ngọn đèn thơm (2022), Xin chào ngày nắng đẹp (2023)…

Chương trình giao lưu với nhà văn Hồ Huy Sơn với chủ đề Tiếng Việt mến yêu do NXB Kim Đồng tổ chức trong khuôn khổ Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam 2024 sẽ diễn ra vào 9h ngày 20/4 tại Sân khấu A, Đường Sách TPHCM.

Bản quyền thuộc phunuvietnam.vn