Nhật Bản: Thiếu hòa hợp tôn giáo trong bối cảnh đạo Hồi phát triển

Sự phát triển của Hồi giáo ở Nhật Bản

Bối cảnh tôn giáo của Nhật Bản đang trải qua thay đổi đáng kể. Điều này thể hiện qua việc số lượng các nhà thờ Hồi giáo ở quốc gia này ngày càng tăng lên trong hai thập kỷ qua. Những thay đổi này chủ yếu do hai yếu tố: hôn nhân giữa người Hồi giáo và công dân Nhật Bản, và dòng người nhập cư từ các nước Hồi giáo.

Hôn nhân giữa người Hồi giáo và công dân Nhật Bản góp phần vào việc chuyển đổi bối cảnh tôn giáo ở Nhật Bản, mặc dù với mức độ thấp hơn. Nhiều người Nhật Bản đã cải sang đạo Hồi thông qua hôn nhân, dẫn đến sự gia tăng tín đồ Hồi giáo ở nước này. Tuy nhiên, động lực chính đằng sau sự gia tăng số lượng người theo Hồi giáo ở Nhật Bản là do lượng người nhập cư đến từ các quốc gia Hồi giáo ngày càng nhiều. Người nhập cư mang theo các thực hành tôn giáo của họ và thành lập nhà thờ Hồi giáo để phục vụ nhu cầu của cộng đồng Hồi giáo.

Làn sóng người nhập cư

Vào những năm 2000, số lượng người Hồi giáo ở Nhật Bản được ước tính là từ 10.000 đến 20.000 người trong khi ở thời điểm hiện tại, mức tăng gấp 10 lần với hơn 200.000 người. 

Sự tiếp xúc đầu tiên giữa Nhật Bản và Hồi giáo có thể bắt nguồn từ thế kỷ 16 khi các thương nhân Nhật Bản bắt đầu thiết lập các tuyến thương mại với Trung Đông và Đông Nam Á. Những tương tác này đã góp phần giới thiệu phong tục và tập quán Hồi giáo với người Nhật.

Làn sóng di cư đến Nhật Bản do công nghiệp hóa và phát triển kinh tế diễn ra vào cuối thế kỷ 19. Điều này dẫn đến sự xuất hiện của một số lượng nhỏ người di cư Hồi giáo, chủ yếu đến từ Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ và các vùng khác của Trung Đông. Những người di cư này đã đóng một vai trò quan trọng trong việc đặt nền móng cho đạo Hồi ở Nhật Bản.

Các tổ chức Hồi giáo bắt đầu nổi lên ở Nhật Bản vào giữa thế kỷ 20. Một số cá nhân Nhật Bản bắt đầu chuyển sang đạo Hồi, thông qua tự tìm hiểu hoặc tương tác với cộng đồng Hồi giáo ở Nhật Bản. Vào những năm 1960, hàng trăm người Hồi giáo Pakistan và Bangladesh đã di cư đến làm việc tại Nhật Bản và định cư. Ngoài ra, người Hồi giáo từ Pakistan và Bangladesh đã tăng lên vào cuối những năm 1980 khi chính phủ Nhật Bản đưa ra các chương trình miễn thị thực. Theo dữ liệu do Tổ chức Di cư Quốc tế (IOM) cung cấp, dân số lao động Hồi giáo nhập cư ở Nhật Bản đã tăng gấp đôi lên hơn 2 triệu người vào cuối năm 2011.

Sự phổ biến của nhà thờ Hồi giáo

Từng là một địa điểm hiếm thấy, nhà thờ Hồi giáo ở Nhật Bản đang dần trở nên phổ biến hơn. Tính đến tháng 3 năm 2021, Nhật Bản có 113 nhà thờ Hồi giáo, tăng từ con số 15 vào năm 1999.

Một ví dụ nổi bật là nhà thờ Masjid Istiqlal Osaka, ở phường Nishinari của Osaka, được xây dựng vào năm ngoái. Nhà thờ Hồi giáo này được cải tạo từ một tòa nhà trước đây từng là nhà máy và chi phí cải tạo chủ yếu dựa vào nguồn đóng góp của người Indonesia. Điều này cho thấy rằng cộng đồng Indonesia, được biết đến là quốc gia có dân số Hồi giáo lớn nhất thế giới, đóng một vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ thành lập và phát triển nhà thờ Hồi giáo ở Nhật Bản.

Trong khi xu hướng này phản ánh một xã hội Nhật Bản toàn diện hơn, nó cũng đặt ra những thách thức và xung đột. Đầu tháng Năm, đã có việc một người đàn ông từ Gambia phá hoại một ngôi đền Thần đạo và tranh cãi với một phụ nữ đang cầu nguyện ở đó. Sự việc cho thấy khả năng xảy ra mâu thuẫn và xung đột có thể nảy sinh khi các tín ngưỡng và thực hành tôn giáo khác giao thoa với nhau. Nó cho thấy những thách thức có thể xuất hiện trong một xã hội đang trải qua những thay đổi về bối cảnh tôn giáo, đặc biệt là khi các tín ngưỡng và truyền thống văn hóa khác nhau tương tác với nhau.

Thiếu hòa hợp tôn giáo

Hồi giáo và Thần đạo là hai tôn giáo với các đức tin và thực hành khác biệt. Mặc dù cả hai tôn giáo đều cung cấp những định hướng và giá trị tâm linh cho các tín đồ nhưng khác nhau đáng kể về nguồn gốc và niềm tin cốt lõi.

Hồi giáo có nguồn gốc từ bán đảo Ả Rập vào thế kỷ thứ 7 do Muhammad là người sáng lập. Hồi giáo là tôn giáo độc thần, tin vào một Thượng đế duy nhất (Allah). Kinh Qur'an là văn bản tôn giáo quan trọng của đạo Hồi. Tôn giáo này được hình thành dựa trên 5 bổn phận, hay còn gọi là 5 cột trụ, gồm: tuyên xưng đức tin, cầu nguyện, nhịn chay tháng Ramadan, bố thí và hành hương về Thánh địa Mecca.

Trong khi đó, Thần đạo là tôn giáo bản địa của Nhật Bản có nguồn gốc từ thời cổ đại, phát triển theo thời gian từ văn hóa dân gian, nghi lễ và tín ngưỡng vật linh của đất nước. Thần đạo không có người sáng lập cụ thể hoặc kinh sách được công nhận và đóng vai trò là thẩm quyền tối cao (như Hồi giáo với Kinh Qur'an, Ki-tô giáo với Kinh thánh hay Phật giáo với nhiều kinh điển khác nhau).

Thần đạo cũng không có bộ giáo lý toàn diện hay hệ thống niềm tin cố định. Nó tập trung nhiều vào các nghi lễ, truyền thống và thực hành hơn là hệ thống đức tin. Thần đạo đề cao sự thuần khiết, lòng biết ơn và sống hài hòa với thế giới tự nhiên. Tôn giáo này cũng công nhận và tôn trọng sự tồn tại của nhiều vị thần, được gọi là kami, có thể liên quan đến các hiện tượng tự nhiên, tổ tiên hoặc thậm chí là những linh hồn được tôn kính trong các tôn giáo khác.

Một điều đặc biệt của Thần đạo là khuynh hướng dung nạp và kết hợp các yếu tố từ các truyền thống tôn giáo khác. Các đền thờ Thần đạo đôi khi có tượng hoặc mang những đặc điểm của Phật giáo và các ngôi đền Phật giáo có thể có cổng torii (điểm đặc trưng gắn liền với Thần đạo) ở lối vào. Sự pha trộn các biểu tượng và thực hành tôn giáo này phản ánh mối quan hệ hài hòa giữa Thần đạo và Phật giáo ở Nhật Bản, nơi nhiều người đồng thời bày tỏ lòng tôn kính và thực hành cả hai tôn giáo.

Tuy nhiên, sự hài hòa này có thể bị phá vỡ bởi sự phát triển của Hồi giáo. Khái niệm đa thần trong Thần đạo không phù hợp với bản chất độc thần của Hồi giáo. Giáo lý Hồi giáo nhấn mạnh sự duy nhất của Thiên Chúa và nghiêm cấm việc thờ bất kỳ thực thể nào khác. Xung đột tín ngưỡng tiềm ẩn này và các quan điểm thần học khác nhau có thể khiến cho ý tưởng về sự chung sống hòa bình giữa Thần đạo và Hồi giáo trở nên khó hình thành từ quan điểm của người Hồi giáo.

Nguồn: UCA News, OpIndia