TS.BS Nguyễn Minh Hùng, Trưởng khoa Thận tiết niệu - Bệnh viện Nội tiết TW cho biết, tuyến thượng thận rất quan trọng, vì thế suy tuyến thượng thận là một bệnh lý cực kỳ nguy hiểm, đặc biệt là suy thượng thận nội cấp. Trong y học, suy tuyến thượng thận được phân chia là nguyên phát và thứ phát. Thứ phát là dạng thể suy tuyến thượng thận do sử dụng thuốc không đúng.
Biểu hiện trùng với nhiều bệnh lý khác
Biểu hiện suy tuyến thượng thận là chán ăn, mệt mỏi, hay bị hạ đường huyết, stress, chấn thương tâm lý, buồn nôn, tiêu chảy, đau bụng, mạch nhanh, huyết áp tụt… đây là tình trạng cần cấp cứu khẩn cấp, nếu không kịp thời, bệnh nhân có thể tử vong. Những người có tiền sử dùng thuốc hoặc người bị bệnh này là dễ nhận ra bệnh nhất, sau đó làm xét nghiệm định lượng cortisol, đường trong máu, chất điện giải để có chẩn đoán chính xác.
Bệnh này ở giai đoạn sớm thì khó phát hiện, bởi vì các triệu chứng của nó trùng lặp với các bệnh lý khác và có thể chỉ xảy ra các biểu hiện lâm sàng cấp tính khi mà có các yếu tố thúc đẩy. Đối với người có tiền sử sử dụng thuốc hay có những biểu hiện của các triệu chứng mơ hồ nên quan tâm đi khám để sàng lọc phát hiện sớm bệnh lý này.
2 cách điều trị
Bác sĩ cho biết thêm, tùy từng thể ví dụ nếu suy tuyến thượng thận nguyên phát thì bắt buộc phải điều trị thay thế, còn trường hợp thứ phát mà nguyên nhân do tuyến yên hoặc dưới đồi thì cũng bắt buộc phải điều trị thay thế.
Bác sĩ có thể chỉ định cho bệnh nhân cách sử dụng thuốc đúng hoặc dùng hormone của tuyến yên là synacthen kích thích để khôi phục chức năng tuyến thượng thận. Cách thứ hai là sử dụng hydrocortisone để điều trị thay thế suốt đời. Với những trường hợp này, bệnh nhân có nguy cơ cơn suy tuyến thượng thận cấp khi bị ốm đau, chấn thương.
- Sử dụng hydrocortisone bằng cách chia liều nhỏ 1/2 liều dùng buổi sáng, 1/6 liều dùng buổi trưa, còn lại sẽ dùng vào buổi tối. Những bệnh nhân khôi phục chức năng tuyến thượng thận thì phải ngừng sử dụng các thuốc có nguồn gốc corticoid mà sẽ tiêm selected theo công thức của nó vào lúc 2,3 giờ sáng.
- Ở Việt Nam, với những bệnh nhân bị khớp, hen phế quản hoặc các bệnh tự miễn khác như lupus ban đỏ thì buộc phải dùng corticoid nhưng phải theo chỉ dẫn của bác sĩ.
|
Những lưu ý:
- Cần tránh những vận động một cách đột ngột tối đa, vận động nặng. Ví dụ tập tạ, vận động mạnh như vậy có thể dẫn đến một cơn suy tuyến thượng thận cấp. Những bệnh nhân suy tuyến thượng thận có thể đi bộ, bơi, erobic, vận động một cách nhẹ nhàng đến trung bình.
- Để phòng tránh bệnh, bệnh nhân cần phải sử dụng thuốc theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa.
|