22 năm dành tình yêu và đam mê cho dược liệu

- Xin chào chị Kim Ngọc. Mối duyên nào đưa chị đến với dược liệu?

Tôi sinh ra và lớn lên ở một ấp nhỏ trên vùng đất Hậu Giang. Từ lúc tuổi thơ đã có những đam mê về dược liệu.

Ngày ấy, quê tôi nghèo lắm. Qua lớp 9, nếu muốn đi học tiếp, các em nhỏ phải đi bộ gần 10km để đến được trường. Con đường đi sình lầy cực nhọc, cầu khỉ đong đưa. Muốn đến được chợ, người dân phải chèo xuồng vượt qua những khúc sông đầy lục bình, rất gian khổ để có thể đổi được bó rau, con cá lấy chút vật dụng cần dùng.

Và khi trái gió, trở trời, những căn bệnh cảm ho, xổ mũi, nhức đầu… ít khi có được viên thuốc điều trị, một phần vì đường sá xa xôi, cách trở, một phần vì cuộc sống quá khó khăn. Lúc đó, ngoại tôi thường hái lá cây để trị bệnh. Cũng kể từ đó, tôi bắt đầu đam mê dược liệu! Khi chơi những trò chơi của tuổi thơ như cất nhà chòi, tắm sông… tôi luôn đóng vai là một thầy lang chữa bệnh.

Cuộc sống của người dân quê tôi vào thời điểm đó phải nói rất khó khăn và thiếu thốn, đến nỗi một cục xà bông cũng là xa xỉ. Gia đình tôi, tất cả mọi người phài gội đầu bằng nước tro (nước của than củi khi đốt xong thì lấy tro hoà vào nước và đợi đến khi phần tro lắng xuống đáy thì gạn lấy phần nước trong) để gội đầu. Muốn tóc thêm mượt mà, ngoại tôi dùng lá dâm bụt hay lá gòn vò nát hoà vào cùng với nước tro.

Tôi vốn rất thích tóc dài và để tóc dài từ nhỏ. Mái tóc của tôi lúc nào cũng qua khỏi thắt lưng. Mỗi lần vuốt mái tóc suông mượt của mình, tôi thầm khen ngoại tôi tài giỏi, cái gì Bà cũng làm được, từ đỡ đẻ cho hàng xóm, trị bệnh gia đình, làm dầu gội cho tôi….

Có lần tôi hỏi ngoại: "Ngoại ơi, sao ngoại không mang mấy cái nước này ra chợ bán?"

Ngoại cười, xoa đầu tôi ngoại bảo: "người ta chỉ mua dầu gội chứ ai lại mua mấy nước của ngoại bao giờ!"

Lúc đó, tôi thầm nghĩ trong đầu: "Lớn lên con sẽ mang những thứ của Ngoại đi bán khắp nơi cho mọi người"

Và cũng kể từ đấy, những công trình nghiên cứu sơ khai đến ngờ nghệch của tôi đã bắt đầu.

Năm 1999, lần đầu tiên tôi đi học xa nhà, và đây cũng là lúc tôi nhen nhóm ý tưởng khởi nghiệp của mình. Tôi đã dành hết số tiền mẹ cho để nua một chiếc bếp dầu và một ít nguyên dược liệu. Tôi đạp xe hơn 50 cây số về nhà hái thêm một mớ cây lá ở vườn nhà, bắt đầu cho một công trình nghiên cứu vượt thời gian. Và công trình đó đến nay (năm 2023) đã đạt nhiều giải thưởng cao qua những cuộc thi.

- Trên chặng đường đi của mình, hẳn chị phải đương đầu với không ít thất bại?

Những mẻ gội đầu tôi của tôi đã phải trải qua hàng ngàn lần đun nấu, rồi đổ đi. Gần như tất cả tiền bạc phần lớn tôi dồn vào nghiên cứu. Vài năm sau đó, tôi bắt đầu có những hợp chất ưng ý. Tôi liều lĩnh "lấy thân mình thử thuốc". Những hợp chất có dược liệu là hà thủ ô với hàm lượng sơ khai, những tỉ lệ ban đầu có lúc khiến tóc tôi "cứng như rễ tre". Tôi lại thay đổi công thức, thay đổi tỉ lệ. Nghiêm trọng hơn trong những lần "thử thuốc" khi kết hợp chưa đúng, tóc tôi bị rụng rất nhiều, đến nỗi đêm nằm mơ thấy mình bị trọc đầu. Tôi vẫn chưa bao giờ nghĩ rằng mình phải bỏ cuộc!

Rồi những cơ duyên đẹp đã đến và cho tôi gặp được vài người bạn, những cô chú có nhiều kiến thức Đông Y. Tôi khéo léo hỏi chuyện và nắm bắt thêm một số nguyên lý kết hợp của dược liệu. Công trình nghiên cứu của tôi có chút tiến bộ. Tôi dần hiểu ra, không phải hễ cứ là dược liệu thì kết hợp như thế nào cũng đều tốt cả, mà tỉ lệ phải theo liều lượng cân xứng. Mỗi dược liệu khi kết hợp với một dược liệu khác, sẽ hoàn toàn theo một tỉ lệ khác nhau.

Những công thức mang tầm vóc cao hơn được đưa vào nồi và được đun trên chiếc bếp lò xo của tôi. Những hợp chất an toàn và kiềm chế được tóc rụng được tôi ghi chép vào trong quyển "Bí kíp" của mình. Những bạn bè thức khuya học bài bị rụng tóc tôi cho họ gội đã giảm rụng rõ rệt.

Nhưng thời gian để đun nấu và pha chế ra được một công thức là rất lâu, phải tốn hơn 10 tiếng, mà hợp chất lại chỉ có thể gội được trong một ngày. Tôi lại tìm tòi kết hợp bỏ vào một số chất bảo quản. Tuy nhiên, khi kết hợp các dược liệu cùng chất bảo quản lại cho ra một hợp chất khác, nó không được tốt như hợp chất ban đầu. Da đầu luôn bị khô và hiệu quả cho tóc rụng cũng không còn cao.

"Vậy thì làm thế nào để không dùng đến chất bảo quản mà vẫn có thể giữ được hợp chất trong thời gian lâu dài?". Đó là một bài toán khó chính tôi tự ra đề cho mình, rồi tiếp tục đi tìm lời giải và đáp án. Tôi lại lao vào nghiên cứu!

Thay vì đun nấu, tôi tìm ra công thức chưng cất để lấy tinh dầu và tinh chất đưa vào pha chế. Cùng với đó là kết hợp thêm một số tinh dầu và tinh chất có tính kháng khuẩn cao, vừa đóng vai trò làm chất bảo quản, vừa diệt nấm và vi khuẩn trên da đầu. Kết quả ngoài sự mong đợi của tôi. Sự hoàn hảo gần như tuyệt vời khi hợp chất vừa an toàn, hạn chế được lượng hoá chất đáng kể, lại vừa giảm rụng và sạch gàu.

- Và sản phẩm ra đời đã đạt được như chị mong đợi?

Dầu dội dược liệu N22 của tôi gần như đi đầu trong việc hạn chế tối đa lượng hoá chất trong công thức. Trong sản phẩm, tôi đã đã sử dụng các dược liệu quý của Việt Nam như: Hoa bưởi, hà thủ ô, bồ kết, chùm ngây, bạc hà, tảo… Có thể nói đây chính là dòng sản phẩm an toàn và hiệu quả cao khi dùng phương pháp chưng cất nguyên liệu rất công phu để lấy tinh dầu và tinh chất đem pha chế.

Sau những năm tháng thăng trầm, tôi đặt số 22 vào tên gọi sản phẩm, tượng trưng cho công trình 22 năm nghiên cứu của tôi. Với sản phẩm này, tôi đã vinh dự đạt được giải nhất cấp huyện, giải 3 cấp tỉnh, giải nhất cấp khu vực trong cuộc thi Phụ nữ khởi nghiệp năm 2023. Đây chính là động lực để tôi tiếp tục nghiên cứu, dành đam mê cho thảo dược.

- Suốt 22 năm khởi nghiệp của mình, chị có kỷ niệm nào đáng nhớ?

Để đi được đến ngày hôm nay, tôi đã phải đánh đổi nhiều điều trong cuộc sống, thậm chí có những lúc gian nguy đến tính mạnh của chính con trai mình. Cách đây 14 năm, một lần tôi nghiên cứu, gian bếp đã bùng cháy và con tôi suýt mất mạng khi đang ngủ. Sau lần ấy, mỗi lần nhìn con, tôi lại bị ám ảnh trong đầu. Hơn 2 năm tôi không dám nghĩ đến việc nghiên cứu tiếp. Ấy vậy rồi, tôi không cưỡng lại được niềm đam mê, tôi lại tiếp tục bắt tay vào nghiên cứu, thử nghiệm những khi ở nhà một mình.

Cho đến bây giờ, mỗi lần nhìn thấy chiếc mền cháy xém, hình ảnh của đêm kinh hoàng đó như hiện rõ về trước mắt, như nhắc nhở và động viên tôi rằng: Sự thành công nào cũng không phải dễ dàng, luôn có những đánh đổi. và một chút nữa thôi, thì sự đánh đổi của tôi đã quá lớn lao, đó là đứa con yêu thương của mình.

Tôi đã dành cả tuổi thanh xuân cho N22, cắt đi mái tóc dài mà tôi luôn trân quý để tiện gội đầu, trải nghiệm trên từng tỉ lệ thay đổi của sản phẩm. Có ngày tôi đã gội đầu đến hơn 10 lần. Rất nhiều đêm, tầm 1 giờ, 2 giờ sáng, tôi lại thao thức nằm trăn trở với những tỉ lệ của nguyên liệu, lại bật dậy pha chế rồi đi gội đầu.

Với tôi, Dầu gội dược liệu N22 không chỉ là một công trình nghiên cứu vượt thời gian, mà còn là dấu ấn của tình yêu nghề và cống hiến hy sinh hết lòng cho con đường mà mình lựa chọn. Tôi cũng đang ước mơ về một quỹ từ thiện mang tên N22 dành cho người khuyết tật và nạn nhân chất độc da cam để cùng N22 hướng đến những điều nhân văn nhất!

Xin cảm ơn nhưng chia sẻ của chị!