3 tuần, 8 trẻ ngộ độc chì nặng do dùng thuốc cam

Bác sĩ Lê Ngọc Duy, Phó trưởng khoa Cấp cứu chống độc (BV Nhi TƯ) cho biết, trong 3 tuần đầu tháng 6, đã có 8 trường hợp trẻ nhập viện do ngộ độc chì do sử dụng thuốc cam.

Tại phòng điều trị của khoa Cấp cứu chống độc, bé Nguyễn Văn Hòa (7 tháng tuổi, Ninh Bình) đang được các bác sĩ tích cực chăm sóc. Hiện bé đang được điều trị tích cực bằng thở máy, kết hợp sử dụng thuốc thải chì tại khoa Hồi sức tích cực.

Gia đình cho biết, ngày 11/6 bé xuất hiện các dấu hiệu cảm cúm và ho. Sau khi thăm khám, bác sĩ tại một BV tuyến TƯ đã kê đơn cho cháu uống thuốc điều trị viêm mũi họng tại nhà. Lo ngại thuốc tây có thể khiến con nôn trớ, gia đình tự ý mua thuốc cam cho con uống.

 Sau 7 ngày dùng thuốc cam, bé xuất hiện nôn nhiều và co giật. Gia đình vội đưa con vào BV Sản Nhi Ninh Bình cấp cứu. Tại đây, các bác sĩ đã tiến hành siêu âm thóp và chẩn đoán bé bị giãn não thất nên chuyển lên BV Nhi TƯ.

Theo bác sĩ Duy, BV tiếp nhận bệnh nhân trong trạng thái co giật, li bì. Quan sát biểu hiện của bệnh nhân, kết hợp hỏi bệnh sử và loại trừ các nguyên nhân co giật do nhiễm trùng thần kinh, khối choán nội sọ, rối loạn chuyển hóa… Các bác sĩ nghi ngờ bé nhiễm độc chì và cho làm xét nghiệm định lượng chì trong máu. Kết quả cho thấy bé Hòa bị nhiễm độc chì rất nặng.

Nằm ở giường bên cạnh là bé Nguyễn Duy Lâm (4 tháng tuổi, Hà Nội). Bác sĩ cho biết, bé nhập viện ngày 16/6 trong tình trạng xuất hiện nôn, đau bụng kèm theo ho,…

Theo lời kể của gia đình, trước đó 5 ngày bé bị nấm miệng, người nhà đã tự ý mua thuốc cam ở chợ về rồi pha loãng để đánh tưa lưỡi cho con hàng ngày. Sau 4 ngày, bé ho, đau bụng kèm theo nôn liên tục. Gia đình vội đưa con vào BV Nhi TƯ cấp cứu. Kết quả xét ngiệm máu cho thấy cháu bé cũng bị ngộ độc chì nặng.

Theo bác sĩ Duy, chì là một chất rất độc hại cho sức khỏe gây ra nhiều bệnh lý về thần kinh, huyết học, dạ dày-đường ruột, tim mạch và thận. Khi xâm nhập cơ thể, kim loại này tích lũy lâu trong nội tạng (đặc biệt là xương) và phải mất hàng chục năm mới có thể thải trừ ra ngoài.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trẻ em ngộ độc chì như tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, sử dụng đồ chơi có sơn chì, đạn chì. Các loại thuốc nam được dân gian gọi là thuốc cam, dùng để bôi, uống cũng là nguyên nhân hàng đầu gây ra nhiều trường hợp ngộ độc. 

 “Mặc dù đã có rất nhiều cảnh báo về nguy cơ ngộ độc chì trong thuốc cam không rõ nguồn gốc, nhiều phụ huynh vẫn quá tin tưởng vào loại “thần dược” này. Họ cho rằng thuốc này có thể giúp trẻ tăng cân, chữa lành một số bệnh thông thường. Một số cha mẹ dùng để vệ sinh lưỡi cho trẻ. Những sai lầm này có thể gây hậu quả nghiêm trọng cho các bé. Trong khi đó, do phần lớn trẻ bị nhiễm độc không có biểu hiện điển hình, nên nhiều gia đình thường chủ quan khi sử dụng thuốc”, bác sĩ Lê Ngọc Duy cho hay.

Để đề phòng ngộ độc chì ở trẻ nhỏ, phụ huynh không nên tự ý mua và sử dụng các thuốc cam không có nguồn gốc để uống, bôi. Nếu có, chỉ sử dụng các thuốc của nhà sản xuất và phân phối có nhãn mác ghi rõ địa chỉ, chứng nhận cho phép của các cơ quan chức năng.

Gia đình cũng cần thực hiện tốt vệ sinh cá nhân cho trẻ: rửa tay, cắt móng tay, không đưa tay và mọi vật lên miệng. Vệ sinh môi trường sống sạch sẽ, hạn chế để trẻ nhỏ tiếp xúc với đồ chơi không rõ nguồn gốc có thể nhiễm kim loại nặng và chì.

Trẻ bị nhiễm độc chì thường có những biểu hiện rất đa dạng từ cấp tính-dễ nhận biết đến mạn tính- lâu dài, không điển hình: Về thần kinh: Các biểu hiện cấp tính: tăng kích thích, co giật, ngủ lịm từng lúc, hôn mê, liệt. Các biểu hiện lâu dài, không điển hình: chậm phát triển nhận thức, tinh thần, giảm khả năng nghe, thái độ hành vi kỳ dị, ít chơi, mệt mỏi, khó chịu, vô cảm, mất phối hợp, mất các kỹ năng học được, học kém. Về tiêu hóa: Trẻ nôn, đau bụng, chán ăn. Về máu: Da xanh xao, cơ thể gầy yếu do thiếu máu. Ngoài các triệu chứng rõ rệt như trên, trẻ nhiễm độc chì còn có rất nhiều biểu hiện kín đáo, chỉ có thể phát hiện bằng các xét nghiệm định lượng chì trong máu.