Các bác sĩ trực BV Nhi TƯ từng tiếp nhận trường hợp bệnh nhi mới 5 tháng tuổi được người nhà đưa đến lúc nửa đêm với lý do bé khóc ngằn ngặt suốt 2 tiếng mà không dỗ được. Cả nhà lo lắng chẳng biết tại sao. Sau khi kiểm tra sức khỏe, thăm hỏi tình hình, các bác sĩ chẩn đoán trẻ bị đau thắt ruột (colic) có thể do thức ăn lạ. Khi bác sĩ hỏi lại thì mới biết là buổi tối hôm trước trẻ đươc bà cho ăn một ít trứng gà.
Trẻ dị ứng dễ nổi mề đay |
Theo PGS.TS Lê Thị Minh Hương, dị ứng là phản ứng bất thường của hệ miễn dịch với những vật chất mà thông thường đối với người bình thường không gây hại. Dị ứng thức ăn có tỷ lệ cao ở trẻ em, đăc biệt ở trẻ dưới 3 tuổi với những dị nguyên thường hay gặp nhất là trứng gà, sữa bò, sữa đậu nành, các loại hạt và cá.
Cũng theo PGS.TS Lê Thị Minh Hương, hệ miễn dịch và đường ruột của trẻ còn non yếu, tính thấm của niêm mạc đường tiêu hóa cao, nếu tiếp xúc với những thức ăn có tính dị nguyên cao thì dễ phát triển thành dị ứng.
Cũng theo PGS.TS Lê Thị Minh Hương, hệ miễn dịch và đường ruột của trẻ còn non yếu, tính thấm của niêm mạc đường tiêu hóa cao, nếu tiếp xúc với những thức ăn có tính dị nguyên cao thì dễ phát triển thành dị ứng.
Các biểu hiện ở da như ban đỏ, viêm da, mày đay, chàm, đau bụng và rối loạn tiêu hóa là những triệu chứng thường xuất hiện trong các phản ứng di ứng thức ăn. Một số trường hơp nặng, dị ứng thức ăn có thể gây kịch phát cơn hen phế quản hoặc gây sốc phản vệ, dễ tử vong. Tỷ lệ trẻ dị ứng thức ăn có thể giảm dần theo tuổi và phụ thuộc vào sự thay đổi môi trường, thói quen ăn uống và cách sống của từng cộng đồng, cá thể.
“Nguyên tắc điều trị dị ứng là phát hiện ra các dị nguyên nào là nguyên nhân gây dị ứng và tránh tiếp xúc với các dị nguyên. Nhiều khi phải thay đổi thói quen ăn uống và cẩn trọng hơn trong việc sử dụng thức ăn cho trẻ. Với trường hợp trên, bác sĩ khuyên chưa cho trẻ ăn trứng gà vội. Sau 6 tháng đến làm xét nghiệm test da hoăc máu để biết trẻ đã hết dị ứng với trứng gà chưa rồi hãy ăn lại”, PGS.TS Lê Thị Minh Hương nói.
Cho trẻ sử dụng thực phẩm cần theo dõi để tránh thức ăn gây dị ứng |
Dựa vào tiền sử bệnh dị ứng của bố mẹ, có thể xác đinh được nguy cơ dị ứng của đứa trẻ. Nếu cả bố mẹ cùng mắc các bệnh dị ứng thì 50-80% con nguy cơ mắc; nếu 1 trong 2 bố mẹ bị dị ứng thì khoảng 20-40% con có nguy cơ bị dị ứng và ngay cả khi bố và mẹ không bị dị ứng vẫn có 5-15 % trẻ nguy cơ mắc bệnh này.
Để ngăn ngừa dị ứng thức ăn, trẻ có nguy cơ cao nên:
• Chậm tiếp xúc với những loại thức ăn có khả năng tiềm tàng gây dị ứng như trứng, hải sản, một số loại đậu, lạc...
• Bú mẹ hoàn toàn ít nhất từ 4 đến 6 tháng tuổi. Sữa mẹ tăng cường hệ miễn dịch của trẻ và hiếm khi tạo ra phản ứng dị ứng.
• Trường hợp trẻ không được bú sữa mẹ, cho trẻ ăn các sản phẩm sữa công thức đạm phân hủy một phần.
• Ăn dặm sau 5-6 tháng tuổi, bắt đầu cho trẻ ăn gạo, thịt và rau quả. Nên ăn thử từng loại thức ăn vào một thời điểm để bố mẹ có thể theo dõi và xác định được thức ăn nào có khả năng gây dị ứng. Sau một tuổi có thể bổ sung thêm sữa công thức, mì, ngô, cam, quýt và đậu nành. Lúc 2 tuổi trẻ có thể ăn trứng và sau 3 tuổi mới nên ăn cá và lạc.
|