8 bệnh ung thư khó phát hiện ở giai đoạn sớm và cách nhận biết

Bệnh ung thư là gì? Bệnh ung thư (còn được gọi là bệnh u ác tính) là tình trạng mất kiểm soát trong quá trình phân chia và phát triển của các tế bào trong cơ thể. Các tế bào đột biến không tuân theo quy luật tự nhiên của cơ thể, cũng không chết (tiêu) đi như các tế bào bình thường và không thể thực hiện chức năng bình thường cho cơ thể.

Mỗi một loại ung thư sẽ có những triệu chứng và dấu hiệu nhận biết khác nhau. Một số loại dễ phát hiện hơn những loại ung thư khác. Chẳng hạn như ung thư da có thể được chẩn đoán ban đầu chỉ bằng cách kiểm tra trực quan (sinh thiết sẽ giúp xác nhận chẩn đoán).

Nhưng cũng có những loại ung thư có thể hình thành và phát triển mà khó phát hiện trong nhiều năm, có thể tới 10 năm hoặc thậm chí là hơn thế do không có triệu chứng bất thường hoặc các dấu hiệu rất dễ nhầm lẫn với bệnh lý khác. Điều này khiến cho việc chẩn đoán và điều trị ung thư sao cho cải thiện tiên lượng và chất lượng sống của bệnh nhân trở nên khó khăn hơn rất nhiều.

8 bệnh ung thư khó phát hiện ở giai đoạn sớm và cách nhận biết

Theo Healthline, dưới đây là một số bệnh ung thư phổ biến thường có ít hoặc không có triệu chứng ở giai đoạn đầu bệnh (còn gọi là asymptomatic cancer - tạm dịch: Ung thư không triệu chứng) cũng như cách phát hiện mà bạn có thể tham khảo. Các triệu chứng xuất hiện rõ ràng hơn thường là khi tế bào ung thư đã lan rộng.

Lưu ý, tế bào ung thư bất thường có thể xuất hiện ở bất kỳ độ tuổi nào và việc tầm soát định kỳ, đặc biệt khi có các yếu tố nguy cơ ung thư cao như tiền sử gia đình, bệnh lý mãn tính liên quan, môi trường sống độc hại,... là vô cùng quan trọng.

1. Ung thư tinh hoàn

Độ tuổi phổ biến: Ung thư tinh hoàn ảnh hưởng tới thanh thiếu niên, nam giới trẻ tuổi, nhất là các đối tượng trong độ tuổi 15 – 35.

U tinh hoàn thường phát triển âm thầm và không xuất hiện triệu chứng đau trong giai đoạn đầu. Tế bào ung thư tinh hoàn có thể bắt nguồn từ một hoặc cả hai bên tinh hoàn. Việc tự kiểm tra tinh hoàn tại nhà để phát hiện khối u bất thường trong bìu là cách đơn giản để phát hiện sớm ung thư tinh hoàn.

Các triệu chứng ung thư tinh hoàn bao gồm: U cục phát triển ngày càng lớn trong tinh hoàn; bìu có cảm giác nặng nề, trĩu xuống kèm theo dịch lỏng bên trong; bụng và háng xuất hiện các cơn đau âm ỉ, khó chịu, nhất là ở tinh hoàn hoặc bìu; đau lưng. Nhiều trường hợp ung thư tinh hoàn không gây đau hoặc chỉ gây ra những cảm giác khó chịu nhẹ, do đó, nam giới có thể không nhận thức được hoặc bỏ qua các dấu hiệu ban đầu.

2. Ung thư cổ tử cung

Độ tuổi phổ biến: Phụ nữ trên 35 tuổi, phổ biến trong nhóm từ 35 - 44 tuổi.

Ung thư cổ tử cung không có triệu chứng rõ ràng, tiến triển âm thầm nên khó phát hiện ở giai đoạn đầu nếu không thăm khám phụ khoa. Xét nghiệm Pap (hay còn gọi là xét nghiệm Papanicolaou, phết PAP, phết tế bào cổ tử cung) thường xuyên có thể giúp phát hiện các tế bào tiền ung thư và điều trị sớm để ngăn chặn việc các tế bào này phát triển thành các tế bào ung thư.

Triệu chứng ung thư cổ tử cung bao gồm: Đau rát vùng chậu hoặc đau đớn khi quan hệ tình dục; bị chảy máu âm đạo bất thường (bao gồm chảy máu khi quan hệ, chảy máu trong và sau kỳ kinh nguyệt, chảy máu khi mãn kinh); khí hư âm đạo bất thường, màu xám đục và hôi; tiểu tiện ra máu; kinh nguyệt kéo dài bất thường; giảm cân và mệt mỏi không rõ nguyên nhân.

3. Ung thư tuyến tụy

Độ tuổi phổ biến: Hầu hết là từ 45 tuổi trở lên, trong đó có 2/3 các trường hợp là 60 tuổi.

Ung thư tuyến tụy hiếm gặp và có tỷ lệ tử vong cao, tiên lượng sống rất thấp ngay cả khi được điều trị sớm. Các triệu chứng của bệnh ung thư tuyến tụy có thể rất khó nhận biết và thường không được chú ý cho tới khi ung thư ở giai đoạn tiến triển, tế bào ung thư lan rộng ra ngoài tuyến tụy. Đây chính là lý do chính khiến tỷ lệ sống sót của ung thư tuyến tụy rất thấp.

Triệu chứng ung thư tuyến tụy bao gồm: Vàng da, vàng mắt; nước tiểu sẫm màu; phân nhạt màu hoặc có mỡ; đau bụng và đau lưng; chán ăn và giảm cân không rõ nguyên nhân; buồn nôn và nôn mửa; gan hoặc túi mật sưng to.

4. Ung thư vú

Độ tuổi: Phổ biến ở nữ giới trên 45 tuổi, tuy nhiên bệnh ung thư vú đang có xu hướng trẻ hóa. Đặc biệt, những phụ nữ không sinh con và sinh con đầu lòng sau độ tuổi 30.

Cũng giống như ung thư tinh hoàn, tự kiểm tra bằng cách sờ nắn bầu vú (ở tư thế đứng, nằm) và quan sát tại nhà thường có thể giúp phát hiện khối u hoặc các thay đổi bất thường tại núm vú (tiết dịch, mùi hôi, da vùng vú sần da cam,...) sẽ giúp phát hiện sớm ung thư ở giai đoạn đầu. Chụp nhũ ảnh thường xuyên luôn được khuyến khích nữ giới thực hiện mỗi khi kiểm tra sức khỏe bởi nó có thể giúp phát hiện khối u vú ngay khi chúng còn rất nhỏ và không có triệu chứng rõ ràng nào khác.

Triệu chứng ung thư vú bao gồm: Đau tức ngực hoặc tuyến vú khi không trong chu kỳ kinh nguyệt hay mang thai; vú sưng to bất thường và thường xuyên cương cứng; nổi u cục ở tuyến vú; nổi hạch nách; thay đổi da vùng vú; tụt núm vú và thay đổi vùng da quanh đầu vú.

5. Ung thư tuyến tiền liệt

Độ tuổi phổ biến: Nam giới trên 50 tuổi, tần suất mắc bệnh tăng tỷ lệ so với lứa tuổi, tuổi trung bình được chẩn đoán: 72 tuổi.

Ở giai đoạn đầu, ung thư tuyến tiền liệt thường không có triệu chứng rõ nét. Xét nghiệm kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt (PSA) được khuyến khích thực hiện khi kiểm tra sức khỏe định kỳ có thể giúp phát hiện các dấu hiệu máu liên quan tới ung thư tuyến tiền liệt khi ở giai đoạn sớm.

Triệu chứng ung thư tuyến tiền liệt bao gồm: Rối loạn tiểu tiện như tiểu không hết, tiểu nhiều lần, bí tiểu, tiểu không tự chủ, tiểu lẫn máu; đau vùng cột sống và xương chậu; xuất tinh lẫn máu; xuất tinh bị đau; chi dưới bị phù nề; sụt cân bất thường;...

6. Ung thư buồng trứng

Độ tuổi phổ biến: Hầu hết là trên 50 tuổi và nguy cơ tăng lên ở nhóm nữ giới trên 60 tuổi.

Các triệu chứng ung thư buồng trứng thường không rõ ràng ở giai đoạn đầu do khối u nằm sâu bên trong khoang bụng nên khó có thể cảm nhận được sự tồn tại của nó. Nhưng khi xuất hiện, các triệu chứng này có tính chất đột ngột và dai dẳng. Xét nghiệm Pap định kỳ hàng năm không giúp phát hiện ung thư buồng trứng.

Để chẩn đoán ung thư buồng trứng chính xác cần thực hiện các xét nghiệm phụ khoa như siêu âm qua âm đạo, chụp CT vùng bụng và hố chậu, xét nghiệm máu để đo mức độ kháng nguyên ung thư 125 (CA-125) và sinh thiết tế bào tại buồng trứng.

Triệu chứng ung thư buồng trứng bao gồm: Cảm giấc đầy bụng, đầy hơi sau khi ăn; đau vùng chậu và đau lưng; các rối loạn đường tiêu hóa như buồn nôn, nôn mửa, táo bón, chán ăn, ăn không ngon miệng, ợ nóng; mệt mỏi; tiểu tiện nhiều hơn; chảy máu âm đạo bất thường; đau rát khi quan hệ tình dục.

7. Ung thư phổi

Độ tuổi phổ biến: Tăng dần sau tuổi 40.

Ung thư phổi là bệnh lý diễn biến âm thầm, khó phát hiện ở giai đoạn sớm do không có triệu chứng đặc hiệu và thường chỉ xuất hiện khi tới giai đoạn muộn. Ngay cả chụp Xquang thường quy cũng không giúp phát hiện sớm tổn thương phổi do tế bào ung thư gây ra.

Trong trường hợp bị ho dai dẳng (từ 2 - 3 tuần) và khàn giọng, việc bác sĩ chỉ định chẩn đoán hình ảnh và xét nghiệm đờm dưới kính hiển vi có thể giúp chẩn đoán bệnh.

Ngoài các triệu chứng kể trên thì người mắc ung thư phổi có thể gặp các triệu chứng khác như: Khó thở, ho ra máu, đau tức ngực, thở khò khè, mệt mỏi như mất hết năng lượng, đau nhức cơ xương, đau ở tay hoặc vai do khối u di căn tới xương sườn và đốt sống, đau đầu, bất thường ở mô vú như sưng đau.

8. Ung thư thận

Độ tuổi phổ biến: Phổ biến ở độ tuổi từ 60 - 70 tuổi, hiếm khi gặp ở nhóm dưới 50 tuổi.

Ở giai đoạn khởi phát, ung thư thận không có triệu chứng rõ ràng cho tới khi khối u trong thận bắt đầu phát triển lớn hơn và ảnh hưởng tới chức năng thận thì lúc này bệnh ung thư đã vào giai đoạn sau. Việc xét nghiệm toàn bộ công thức máu và khám sức khỏe thường là cách để phát hiện bất thường ở thận và là căn cứ để chỉ định thêm các xét nghiệm xác nhận khác như sinh thiết tế bào.

Triệu chứng ung thư thận bao gồm: Tiểu ra máu, sờ nắn thấy khối u có bờ rắn chắc ở vị trí thắt lưng, đau vùng thắt lưng, giảm cân bất thường, chán ăn,...

Nhìn chung, việc thường xuyên sờ nắn và quan sát cơ thể đồng thời thăm khám sức khỏe định kỳ theo khuyến nghị của bác sĩ để phát hiện sớm những bất thường sẽ giúp ích lớn cho việc chăm sóc sức khỏe, không chỉ riêng bệnh ung thư.