Akhal-Teke: Giống ngựa đẹp mã nhất trên hành tinh
"Không có giống ngựa nào khác để lại ấn tượng khó quên như Akhal-Teke – cao quý, nhẹ nhàng và uyển chuyển, lấp lánh ánh vàng dưới tia nắng Mặt Trời, với nước kiệu uyển chuyển và nước đại dũng mãnh". Những lời này, được viết bởi nhà lai tạo Alexander Klimuk, thực sự đã nói lên tất cả.
Akhal-Teke là một giống ngựa của Turkmenistan nổi tiếng về tốc độ, sức bền, trí thông minh và ánh kim rất đặc biệt - thứ sau này đặt cho giống ngựa này biệt danh "ngựa vàng".
Được cho là một trong những giống ngựa lâu đời nhất hiện có, giống ngựa này đã thích nghi với điều kiện khí hậu khắc nghiệt. Hiện có khoảng 6.600 con ngựa Akhal-Tekes trên thế giới, chủ yếu ở Turkmenistan, nhưng chúng cũng được tìm thấy ở khắp châu Âu và Bắc Mỹ.
Trên thế giới có hơn 100 giống ngựa, mỗi giống đều có hình dáng, kích thước và tính khí khác nhau. Tuy nhiên, ngựa Akhal-Teke được công nhận là giống ngựa đẹp nhất thế giới. Ngựa Akhal-Teke hay còn được gọi là "hãn tuyết bảo mã", là một giống ngựa có nguồn gốc từ Turkmenistan. Tại đây chúng được tôn vinh làm biểu tượng quốc gia này, một trong những giống ngựa cổ xưa và độc đáo nhất. Giống ngựa này mang tên ốc đảo Akhal và bộ tộc Teke, là địa danh và tên người cư ngụ tại đây.
Những bộ lạc cổ xưa ở Turkmenistan ngày lần đầu tiên sử dụng giống ngựa Akhal-Teke chủ yếu để đột kích trong chiến tranh. Đối với họ, những con ngựa này rất quan trọng đối với cả thu nhập và sự sống còn, vì vậy chúng là vật sở hữu quý giá nhất của họ. Họ nhân giống ngựa của mình một cách có chọn lọc và lưu giữ các ghi chép về phả hệ của những con ngựa này.
Ngựa được quản lý và huấn luyện theo những cách rất cụ thể, bao gồm việc bọc những con ngựa giống từ đầu đến đuôi bằng bảy lớp nỉ, giúp giữ cho bộ lông của chúng ngắn và sáng bóng.
Trước các cuộc tấn công, họ sẽ được áp dụng chế độ ăn kiêng cho chúng để chuẩn bị cho một chuyến đi dài qua sa mạc không có nước và hầu như không có thức ăn. Bằng cách này, giống ngựa đặc biệt này đã tiến hóa để có được vẻ đẹp tuyệt vời và thể trạng cực kỳ bền bỉ.
Theo ghi chép, vào năm 1935, một bầy ngựa Akhal-Teke đã băng qua sa mạc Karakum với quãng đường dài đến 4.152 km chỉ trong 84 ngày. Đặc biệt, trong chuyến đi ấy, có lúc đến 3 ngày chúng không uống một giọt nước nào.
Akhal-Teke thuộc giống ngựa thuần chủng nhất thế giới, loài ngựa này có tốc độ phi mã cực nhanh và khả năng chịu đựng vô cùng dẻo dai. Chúng được thuần hóa cách đây khoảng 3000 năm và được nhập về Trung Quốc nhiều lần nhưng không sống được.
Người Nga gọi chúng là 'Argamaks' (Ngựa thần thánh) và ở Trung Quốc cổ đại, chúng được gọi là 'thiên mã'. Các hoàng đế nhà Hán từ Trung Quốc đã tiến hành hai cuộc thám hiểm để có được giống ngựa này. Chúng được đánh giá cao về tốc độ, sức chịu đựng trong sa mạc và lòng trung thành với chủ nhân của chúng.
Trong số các loại màu sắc khác nhau của giống ngựa Akhal-Teke, màu kem, palomino hoặc kem bayo thường có ánh kim loại, khiến chúng trông giống như có lớp lông được mạ vàng.
Hiệu ứng kỳ lạ này là do các protein trong lông ngựa phát ra ánh kim loại này khi ánh sáng chiếu vào chúng. Và mặc dù những con ngựa Akhal-Teke có màu sẫm không thể hiện hiệu ứng tương tự, nhưng chúng có bộ lông rất bóng.
Akhal-Teke có dáng điệu nhanh lẹ như một con chó săn với các bắp thịt ngực nở cuồn cuộn. Nhìn vào mặt chúng bạn có thể thấy hào quang đang tỏa ra. Cùng với cái cổ mềm mại như cổ loài thiên nga đã khiến Akhal-Teke được ví như là sáng tạo tuyệt vời của tạo hóa. Chúng được coi là giống ngựa quý hiếm nhất thế giới có sức chịu đựng dẻo dai, phi nước đại cực nhanh.
Theo truyền thuyết, Hán Vũ Đế từng treo thưởng hậu hĩnh cho ai có thể tìm được cho ông một con Hãn huyết bảo mã thuần chủng, vốn được cho là hiện diện tại Trung Á nhưng hiếm có ở Trung Quốc.
Ngày này, giống ngựa đặc biệt đó được xác định là Akhal-Teke, một trong những giống ngựa cổ xưa và độc đáo nhất. Hán Vũ Đế được coi là người đã viết về "Hãn huyết bảo mã" sớm nhất trong lịch sử Trung Quốc.
Trong một bài thơ, ông đã gọi đây là "thiên mã". Viện Khảo cổ tỉnh Thiểm Tây đã phát hiện được xương cốt của 80 con ngựa nằm trong hai hố tuẫn táng thuộc phạm vi lăng mộ Hán Vũ Đế, hoàng đế thứ bảy của nhà Tây Hán. Mỗi hố tuẫn táng là một hố lớn chứa 20 hố nhỏ, mỗi bên đều được gác bởi hai con ngựa và một chiến binh đất nung. Xét nghiệm các xương cốt cho thấy đây đều là ngựa Akhal-Teke đực trưởng thành.
Bản quyền thuộc phunuvietnam.vn