Bạn có thể tiêm 2 mũi phòng cúm trong cùng 1 năm không?

Việc các chuyên gia dự đoán rằng mùa cúm có thể kéo dài hơn và nghiêm trọng hơn vào năm nay khiến nhiều người băn khoăn rằng, liệu một mũi phòng cúm có đủ để ngăn ngừa bệnh tiến triển nặng và nguy cơ phải nhập viện điều trị không?

Roshni Mathew, Tiến sĩ - Bác sĩ - Giám đốc Y tế về Phòng chống và Kiểm soát lây nhiễm tại Khoa nhi bệnh viện Stanford Medicine cho biết: "Trẻ em từ 6 tháng tới 8 tuổi nếu chưa từng tiêm hai mũi cúm trở lên thì có thể cần phải tiêm hai mũi phòng cúm cách nhau ít nhất 4 tuần". Còn lại, hầu hết mọi người chỉ nên tiêm phòng cúm một lần mỗi năm là đủ.

1. Một mũi tiêm phòng cúm giúp bảo vệ cơ thể như thế nào?

Hàng năm, vaccine phòng cúm đều được nghiên cứu sát sao nhất dựa trên sự biến đổi của các chủng cúm mới xuất hiện giúp người tiêm được tiếp cận và bảo vệ tốt nhất. các thành phần của vaccine cúm dựa trên dữ liệu quốc tế cung cấp bao gồm:

- Chủng cúm nào đang lưu hành phổ biến khiến mọi người nhiễm bệnh

- Số lượng virus lây lan

- Hiệu quả của vaccine cúm mùa trước trong việc chống lại virus

- Khả năng bảo vệ chéo của các loại vaccine chống lại virus cúm như thế nào.

Nên việc tiêm phòng cúm nếu được nhắc lại đầy đủ hàng năm sẽ đem lại hiệu quả cao trong việc phòng bệnh cúm cũng như một số bệnh liên quan. Hiệu quả của vaccine phòng cúm cũng bị ảnh hưởng bởi một số yếu tố bao gồm:

- Tuổi tác và sức khỏe của người được tiêm phòng

- Chủng virus cúm nào đang xuất hiện chẳng hạn như vaccine có xu hướng bảo vệ tốt nhất chống lại virus gây cúm H1N1 và cúm B thì sẽ bảo vệ kém hơn một chút với virus gây cúm H3N2.

2. Người trưởng thành khi nào cần tiêm 2 mũi phòng cúm trong một năm

Như đã nói ở trên, việc tiêm phòng 2 mũi phòng cúm trong một năm áp dụng cho trẻ từ 6 tháng tới 8 tuổi chưa tiêm phòng mũi cúm nào thì cần tiêm 2 lần cách nhau ít nhất 4 tuần. Và mặc dù trẻ nhỏ được hưởng lợi ích từ hai lần tiêm phòng cúm nhưng không có đủ bằng chứng cho thấy việc tiêm mũi thứ hai sẽ có ích cho sức khỏe của bất kì một nhóm nào khác.

Một số nghiên cứu ở người trưởng thành có hệ miễn dịch bị tổn thương chẳng hạn như người được ghép tạng đã xem xét tới việc tiêm phòng cúm bổ sung mũi thứ 2 liệu có hữu ích hay không nhưng các nhà khoa học đều cho biết cần phải có nhiều nghiên cứu chuyên sâu hơn trước khi các khuyến nghị được điều chỉnh.

Hiện tại thì theo Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh CDC khuyến nghị rằng: "Đối với người lớn các nghiên cứu không chó thấy lợi ích của việc tiêm nhiều hơn một mũi vaccine trong cùng một mùa cúm ngay cả ở người cao tuổi có hệ miễn dịch kém".

Nếu không may tiêm nhầm hai mũi cúm thì sao?

Nếu như bạn vô tình tiêm nhầm hai loại vaccine cúm thì đừng hoảng sợ bởi việc tiêm liều gấp đôi không đem lại nguy hiểm nhưng cũng sẽ không đem lại lợi ích gì hơn so với tiêm một mũi.

3. Vaccine phòng cúm bảo vệ miễn dịch trong bao lâu?

Tiêm phòng cúm đầy đủ là chìa khóa quan trọng giúp chống lại khi bắt đầu vào mùa cúm, nhưng thời gian miễn dịch được bảo vệ bởi mỗi mũi phòng cúm cần phải chú ý.

Theo các chuyên gia thì khả năng bảo vệ của vaccine cúm giảm dần theo thời gian nhưng thông thường chúng bảo vệ tốt nhất trong từ 5 - 6 tháng sau khi tiêm (2). Tuy nhiên khung giờ này còn phụ thuộc vào tuổi tác cũng như chủng virus cúm đang lưu hành phổ biến là chủng nào.

Theo Giáo sư Buddy Creech của Đại học Vanderbilt thì: "Hiệu quả của vaccine giảm dần theo mùa, với một số ước tính rằng hiệu quả vaccine sẽ giảm khoảng 5% sau mỗi tháng tiêm vaccine. Hay bạn có thể hiểu rằng, khoảng cách tiêm càng dài thì cơ thể càng có ít miễn dịch hơn".

Và mặc dù khả năng miễn dịch giảm dần theo thời gian nhưng CDC vẫn nhấn mạnh rằng một mũi tiêm phòng cúm là đủ để mọi người vượt qua cả mùa cúm. CDC cũng khuyên rằng: "Mọi người nên đi tiêm vaccine phòng cúm trước khi bắt đầu mùa cúm từ 1 - 2 tuần bởi vaccine cần thời gian để kích hoạt và phát huy toàn bộ hiệu quả phòng bệnh".

Ngoài ra CDC cũng cho biết thêm: "Người trưởng thành, người lớn tuổi có thể xem xét tới việc tiêm vaccine vào khoảng tháng 9 hoặc muộn nhất là cuối tháng 10 hàng năm do mùa cúm thường phổ biến vào mùa đông và đông xuân". Với trẻ nhỏ nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc tiêm phòng cúm vào mùa thu sẽ bảo vệ trẻ tốt hơn vào mùa cúm, ngay cả khi mùa cúm kéo dài tới cuối mùa xuân (3).

Nhìn chung thì để vượt qua mùa cúm và các bệnh hô hấp phổ biến khác, giảm nguy cơ biến chứng nặng và phải nhập viện bạn cần tiêm phòng cúm cũng như các vaccine được khuyến nghị khác đầy đủ - bao gồm các mũi nhắc lại. Và mặc dù rất có thể bạn chỉ cần tiêm phòng cúm mỗi mùa một lần nhưng vấn đề thời gain rất quan trọng.