Ai sẽ là người làm trưởng họ tiếp theo? Đây quả là một câu hỏi rất khó giải đáp. Trưởng họ từ trước tới nay đều là cha truyền con nối, đời này qua đời khác chưa bị đứt quãng. Vậy nên phương án giải quyết hết sức nan giải.
Một cuộc họp toàn những người có vai vế được triệu tập. Tất cả đều thống nhất, lấy ý kiến toàn dòng họ, đầu tiên là sẵn sàng hoan nghênh những ý kiến tự ứng cử, sau đó các bậc cao niên sẽ tiến hành lựa chọn.
Phương án này cũng nhanh chóng thất bại. Bởi lẽ ai cũng biết, làm trưởng họ thì lộc lá đâu chưa biết nhưng nghĩa vụ hết sức nặng nề, lại tốn thời gian nên chẳng có ai tự ứng cử. Các cụ lại họp mặt, lúc này một ý kiến được đưa ra.
Họ Hữu có một mảnh đất giữa thị trấn, đất của dòng họ nhưng từ trước tới nay ai làm trưởng họ thì đều được sở hữu mảnh đất này. Chỉ riêng tiền cho thuê làm cửa hàng ở vùng quê này tháng đã có mấy triệu đồng.
Thế là phương án một lại tiếp tục được đưa ra, tuy nhiên kèm theo chức trưởng họ là sẽ được thừa hưởng mảnh đất của dòng họ để lại. Đất là đất chung, nhưng toàn quyền sử dụng đều do trưởng họ quyết định. Có chút “lộc họ”, lập tức các ứng viên xuất hiện nhiều lên.
Các cụ cao niên lại phải cầm cân nảy mực, “so bó đũa chọn cột cờ”. Người có trình độ cao thì lại lập nghiệp ở xa, hiểu biết về dòng họ cũng như người trong họ hạn chế, người thì cái gì cũng được, chỉ hiềm một nỗi hay nhậu nhẹt quá chén. “Đưa đất của dòng họ cho ông ấy, khéo ông ấy bán đi lúc nào chẳng hay”, một cụ cao niên góp ý.
Nói chung, ứng cử viên nào cũng được cái này thì mất cái kia. Trong khi sức khỏe của Trưởng tộc hiện tại ngày càng yếu đi. Cũng có người bảo nên tổ chức bỏ phiếu kín. Nhưng rồi lại sợ, chi, cành nào cũng chọn trưởng tộc của mình đầu tiên, thành ra phương án này cũng không được.
Cũng từ khi “lộc họ” được đưa ra, cuộc tranh đấu chức trưởng tộc diễn ra rất gay cấn. Nội bộ dòng họ vốn từ trước tới nay yên bình thì nay bị xáo trộn khi ai cũng muốn sỡ hữu mảnh đất của dòng họ. Vò đầu bứt tóc không tìm ra giải pháp, có cụ phải thắp hương lên bàn thờ tổ than: Đất là lộc của họ, nhưng giờ lại thành mối bất hòa nội bộ.