Theo TS Võ Văn Chi, tác giả Từ điển Cây thuốc Việt Nam, Bồ công anh lùn có vị đắng, ngọt, tính hàn, có tác dụng thanh nhiệt giải độc, lợi tiểu, trừ thấp… Đông y sử dụng toàn bộ cây Bồ công anh lùn để làm thuốc. Loại cây này thu hái vào mùa hạ, rửa sạch, phơi khô trong râm và bảo quản nơi khô ráo.
 |
| Bồ công anh được phân bố nhiều tại các vùng Lai Châu, Lào Cai, Sơn la, Hà Giang, Huế, Lâm Đồng… |
TS Võ Văn Chi giới thiệu một số bài thuốc, giúp hỗ trợ điều trị các bệnh viêm tuyến sữa, viêm vú… cho chị em sau sinh.
1. Trị viêm tuyến sữa cấp tính
Bồ công anh 60g (thuốc khô dùng 30g), Kim ngân hoa 15g. Sắc lấy nước uống. Cách khác, lấy khoảng 60-100g Bồ công anh tươi, giã nát, xào nóng bó vào chỗ đau (để lộ bầu vú ra ngoài).
2. Viêm vú cấp tính trong thời gian đầu
- Bồ công anh tươi 60g, đun lấy nước uống mỗi ngày từ 1 đến 2 lần. Đồng thời, dùng cây tươi giã nát, đắp bên ngoài.
- Bồ công anh 60g (thuốc khô dùng 30g), Kim ngân hoa 15g. Sắc lấy nước uống. Cách khác, lấy khoảng 60-100g Bồ công anh tươi, giã nát, xào nóng bó vào chỗ đau (để lộ bầu vú ra ngoài).
- Bồ công anh tươi 60g, đun lấy nước uống mỗi ngày từ 1 đến 2 lần. Đồng thời, dùng cây tươi giã nát, đắp bên ngoài.
- Bồ công anh 60g (thuốc khô dùng 30g), Kim ngân hoa 15g. Sắc lấy nước uống. Cách khác, lấy khoảng 60-100g Bồ công anh tươi, giã nát, xào nóng bó vào chỗ đau (để lộ bầu vú ra ngoài).
3. Tử cung co rút gây đau sau khi sinh
Rễ Bồ công anh 30g. Sắc lấy nước chia làm 3 lần uống. Sử dụng liên tục trong 3 ngày.
4. Sưng đau vùng kín
Bồ công anh tươi 50g, rễ tươi Ô liễm môi (Vác Nhật) 50g, trứng gà 2 quả (chỉ lấy lòng trắng), nước mực Tàu 50ml. Hai vị đều giã nát, thêm lòng trắng trứng, trộn đều với nước mực, đắp ngoài chỗ đau.
4. Sưng đau vùng kín
Bồ công anh tươi 50g, rễ tươi Ô liễm môi (Vác Nhật) 50g, trứng gà 2 quả (chỉ lấy lòng trắng), nước mực Tàu 50ml. Hai vị đều giã nát, thêm lòng trắng trứng, trộn đều với nước mực, đắp ngoài chỗ đau.
Lưu ý: Những bài thuốc trên có tác dụng hỗ trợ điều trị bệnh hoặc giảm viêm, đau. Sau vài ngày áp dụng mà bệnh tình không đỡ, người bệnh cần đến cơ sở y tế khám để được chẩn đoán và điều trị.