Mới đây, UBND TP Hà Nội quyết định bãi bỏ Điều 11 Quy định ban hành kèm theo Quyết định số 51/2013 về thu và sử dụng các khoản thu khác trong cơ sở giáo dục. Quy định bãi bỏ khoản đóng góp tự nguyện để sửa chữa nhỏ hoặc mua sắm trang thiết bị của nhà trường sẽ có hiệu lực vào đầu tháng 2/2018.
Được hỏi về thông tin này, chị Nguyễn Ánh Hồng có con học ở trường Tiểu học Nam Thành Công, Hà Nội, chặc lưỡi: "Bỏ cho vui thôi chứ kiểu gì nhà trường cũng có cách “lách luật”. Mà việc ra quyết định bỏ thu khoản đóng góp tự nguyện trong trường học ở thời điểm này chẳng có ý nghĩa khi cuộc họp phụ huynh cuối kỳ 1 đã kết thúc, các khoản đóng góp đã “đâu vào đấy”.
Chị Hồng cho biết, nhà trường có rất nhiều cách để huy động các khoản đóng góp tự nguyện để sửa chữa hoặc mua sắm trang thiết bị cho lớp, cho trường. Như lớp con chị trước đây “hô hào” lắp máy điều hòa. Thế nhưng, khi xin phép nhà trường thì nhà trường nói đường điện yếu, phải lập bốt điện riêng. Lẽ ra việc xây dựng bốt điện là trách nhiệm của nhà nước thì nhà trường “nhân tiện” cơ hội này thu của mỗi học sinh hơn 1 triệu đồng. Tính ra, trường có hàng nghìn học sinh, số tiền thu về từ khoản thu tự nguyện này không ít. Cũng may, khi có phụ huynh lên tiếng, phòng GD-ĐT vào cuộc, trường đã dừng việc “lạm thu” này.
Chị Hồng bức xúc, những khoản thu tự nguyện ở lớp vẫn diễn ra thường xuyên không chỉ ở lớp con chị mà ở nhiều nơi. “Năm nào, bạn bè tôi cũng than khi phải đóng tiền mua máy chiếu, mua bộ loa… Không kể quỹ lớp, riêng mỗi khoản thu mua sắm trang thiết bị này cũng ít nhất 500.000 đồng/học sinh. Mỗi lớp gần 60 học sinh, số tiền gần 30 triệu này thực sự sẽ chi vào khoản nào thì chẳng phụ huynh (ngoại trừ ban phụ huynh) nào biết được.
Theo chị Hồng, không có chuyện Hà Nội nói bỏ khoản thu đóng góp tự nguyện trong trường học thì phụ huynh mừng, cảm thấy nhẹ gánh. Bởi, “họ kiểu gì cũng lách chứ không thì lấy khoản gì mà thu. Và lách như thế nào thì đợi cuộc họp phụ huynh đầu năm học tới sẽ biết”.
Có con học trường làng (THCS Hoàng Liệt, Hà Nội) , không phải nộp nhiều khoản như các trường “trong phố”, chị Phan Thu Lý cho rằng, việc các khoản thu tự nguyện từ phụ huynh chủ yếu để tri ân các thầy cô giáo nhân các dịp lễ, Tết, mua các thiết bị phục vụ các con trong quá trình học tập.
“Nếu không thu các khoản đó thì ban phụ huynh không biết hoạt động thế nào, không biết lấy đâu ra tiền để mua cho các con các thiết bị mà nhà trường chưa có khả năng trang bị. Vì vậy, nếu thu các khoản tự nguyện không nhiều quá để phục vụ các con thì vẫn nên duy trì”.
Chị Lý cũng cho biết, lớp con chị vừa rồi cũng thu tiền để mua máy điều hòa. Thế nhưng, ban phụ huynh cũng tính toán rất chi li, cặn kẽ để thu của phụ huynh học sinh hợp lý. Theo chị Lý: “Bỏ mấy trăm nghìn đồng ra để các con được ấm vào mua đông, mát vào mùa hè thì ai cũng hoan hỉ. Chỉ cần để phục vụ cho con thì phụ huynh sẽ rất ủng hộ. Chỉ có điều, mọi khoản thu chi đều phải minh bạch, rõ ràng!”.