“Bóng hồng” đầu tiên đối đầu ông Donald Trump trên đường đua Tổng thống Mỹ năm 2024

Ông Trump khởi động chiến dịch tái tranh cử

Đến nay vẫn chưa có thành viên nào của đảng Dân chủ tuyên bố ra tranh cử, ngoài đương kim Tổng thống Mỹ Joe Biden dự kiến chính thức công bố ý định tái tranh cử trong tháng này.

Trong khi đó, về phía đảng Cộng hòa, ngày 29/1, cựu Tổng thống Donald Trump đã chính thức khởi động chiến dịch tái tranh cử tại bang New Hampshire và South Carolina. Đây là hai bang được ông Trump lựa chọn để phát biểu tranh cử đầu tiên kể từ khi ông thông báo tham gia cuộc đua trở lại Nhà Trắng vào năm 2024. 

Ông Trump tái khẳng định những kết quả đã làm được trong nhiệm kỳ Tổng thống trước đó gắn với vấn đề nhập cư, xây dựng lại quân đội Mỹ với cam kết bảo vệ đất nước không bị tham nhũng, cực đoan và ích kỷ hủy hoại. Đây là cuộc chạy đua thứ 3 của ông Trump vào Nhà Trắng.

Các dấu hiệu dường như cho thấy ông Trump, người có ảnh hưởng lớn trong đảng Cộng hòa kể từ năm 2016, không còn ghê gớm đến mức không thể bị thách thức bởi các đối thủ "nặng ký". Và sẽ là không thực tế nếu nói rằng các đối thủ của ông đang cảm thấy yếu thế khi xem xét tình hình gây quỹ ở mức trung bình của ông Trump cho đến nay, cũng như tần suất hiện diện thấp của cựu Tổng thống và kết quả bầu cử giữa kỳ năm 2022. 

Trái ngược với các cuộc vận động rầm rộ trước hàng nghìn người mà ông Trump thường tổ chức, các sự kiện ngày 29/1 của ông Trump tại New Hampshire và South Carolina tương đối yên ắng.

Tuy nhiên, việc có nhiều đối thủ có thể sẽ tạo lợi thế cho ông Trump, tương tự những gì xảy ra vào năm 2016. Nếu thành công chia rẽ phe đối lập, ông Trump có thể giành chiến thắng trong cuộc bầu cử sơ bộ nhưng điều đó không đảm bảo chiến thắng trong cuộc tổng tuyển cử.

"Ngôi sao" đang lên

Cựu Thống đốc bang South Carolina Nikki Haley (50 tuổi) được coi là một "ngôi sao" đang lên của đảng Cộng hòa. Bà từng công khai chỉ trích ông Trump trong chiến dịch vận động tranh cử Tổng thống năm 2016 và một lần nữa sau vụ bạo loạn ngày 6/1/2021 khi tuyên bố hành động của cựu Tổng thống "sẽ bị lịch sử phán xét nghiêm khắc".

Là con gái của hai người nhập cư Ấn Độ, bà Haley đã nổi tiếng trong đảng Cộng hòa nhờ khả năng giải quyết các vấn đề về giới tính và chủng tộc một cách đáng tin cậy. Bà cũng thể hiện mình là người bảo vệ kiên quyết cho các lợi ích của Mỹ ở nước ngoài, từng là Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc dưới thời Tổng thống Trump từ năm 2017 đến năm 2018. Trong thời gian đó, Mỹ đã rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran, vốn được ký kết dưới thời Tổng thống Barack Obama.

Bà Haley đã nhận được sự chú ý của cả nước vào năm 2015 với tư cách là Thống đốc. Bà đã ký một dự luật thành luật loại bỏ cờ chiến đấu của Liên minh miền Nam khỏi khuôn viên của thủ phủ bang South Carolina sau vụ sát hại 9 người da đen đi nhà thờ bởi người theo chủ nghĩa da trắng thượng đẳng Dylann Roof.

Bang South Carolina dự kiến sẽ tổ chức một trong những cuộc bầu cử sơ bộ đầu tiên của đảng Cộng hòa vào năm 2024 và sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc chọn ứng cử viên cuối cùng. 

Nếu giành được đề cử, bà Haley sẽ là người phụ nữ đầu tiên trong lịch sử là ứng cử viên Tổng thống của đảng Cộng hòa, đồng thời là ứng cử viên không phải người da trắng đầu tiên của đảng. Bà Haley có lợi thế là cựu thống đốc của một trong những chiến trường sơ bộ mang tính quyết định. Bà cũng có tiềm năng trở thành nữ Tổng thống đầu tiên, giúp đảng Cộng hòa giành lại sự tín nhiệm của cử tri nữ và nhóm cử tri ôn hòa.

Ngoài bà Nikki Haley, còn có nhiều đảng viên đảng Cộng hòa đang cân nhắc tham gia tranh cử giành lá phiếu đề cử của đảng. Trong đó có hạ nghị sĩ Liz Cheney và Thống đốc bang Florida Ron DeSantis.

Bà Liz Cheney (56 tuổi) từng tốt nghiệp khoa Luật tại Đại học Chicago và làm việc cho Tập đoàn Tài chính Quốc tế (IFC), Bộ Ngoại giao Mỹ. Năm 2014, bà từng thử ra tranh cử ghế thượng nghị sĩ nhưng sớm từ bỏ. Hai năm sau, bà giành được chiếc ghế duy nhất đại diện cho bang Wyoming tại Hạ viện Mỹ. Bà dễ dàng tái cử vào các năm 2018 và năm 2020 khi đánh bại ứng viên đảng Dân chủ tới hơn 40 điểm phần trăm. 

Là con gái của cựu Phó tổng thống Dick Cheney, bà Cheney từng được coi là bộ mặt của phe bảo thủ Mỹ: Ủng hộ giảm thuế, quyền sở hữu súng đạn hay hạn chế vai trò chính phủ. Bà đã đóng một vai trò nổi bật trong cuộc điều tra của Quốc hội Mỹ đối với vụ bạo loạn Đồi Capitol ngày 6/1/2021.

Bà Cheney đã để mất sự đề cử của đảng Cộng hòa cho chiếc ghế nghị sĩ bang Wyoming tại Quốc hội vào tay đối thủ Harriet Hageman được ông Trump hậu thuẫn, sau khi bà khẳng định sẽ không tán thành những lời nói dối của Tổng thống Trump về cuộc bầu cử năm 2020. Dù mất ghế tại Hạ viện Mỹ, Liz Cheney tuyên bố công việc của bà vẫn chưa kết thúc. Điều này cho thấy chính trị gia này có thể tiếp tục ra tranh cử năm 2024. Bà đã thề sẽ làm mọi thứ có thể để ngăn cản ông Trump quay trở lại Nhà Trắng.

Ông Ron DeSantis (44 tuổi) đã giành chiến thắng vang dội trong cuộc bầu cử giữa kỳ hôm 8/11/2022 và tái đắc cử chức Thống đốc bang Florida. Với quan điểm phản đối việc áp hạn chế chống dịch Covid-19, đụng độ với phe Dân chủ về quyền của người đồng tính, song tính luyến ái, chuyển giới và có xu hướng tính dục, bản dạng giới khác biệt, vấn đề nhập cư và chủng tộc, ông đã nhận được nhiều lời khen từ những người bảo thủ.