Các loại dị ứng mắt và triệu chứng để phân biệt chính xác nhất

Theo Viện Nhãn khoa Hoa Kỳ thì dị ứng mắt hay còn gọi là viêm kết mạc dị ứng xảy ra khi gặp phải các chất dị ứng. Mắt tạo ra một chất gọi là histamine để chống lại các tác nhân dị ứng và kết quả là mí mắt và kết mạc trở nên đỏ, sưng và ngứa kèm theo chảy nước mắt hoặc có cảm giác bỏng rát. 

Không giống với các loại viêm kết mạc khác thì viêm kêt mạc dị ứng không lây từ người này sang người khác. Khi bị dị ứng mắt mùa xuân, người bị dị ứng thường bị dị ứng mũi, ngứa, nghẹt mũi và hắt hơi - tình trạng này thường tạm thời và được giải thích liên quan tới dị ứng theo mùa.

Chính vì thế mà dị ứng mắt cũng có thể liên quan tới vẩy da, lông thú cưng, bụi, phấn hoa, khói, ô nhiễm môi trường hay không khí lạnh.

Các loại dị ứng mắt phổ biến và triệu chứng thường gặp

Khi nghĩ đến dị ứng mắt, triệu chứng đầu tiên mà mọi người thường nghĩ tới là ngứa, khó chịu ở mắt. Tuy nhiên, tùy thuộc vào loại dị ứng mà các triệu chứng khác cũng có thể xuất hiện. Có 4 loại viêm kết mạc dị ứng cơ bản, mỗi loại sẽ có các đặc trưng khác nhau.

1. Viêm kết mạc dị ứng quanh năm và viêm kết mạc dị ứng theo mùa

Dị ứng quanh năm và dị ứng theo mùa là loại dị ứng mắt phổ biến nhất. Thường thì triệu chứng của viêm kết mạc dị ứng quanh năm sẽ có triệu chứng nhẹ hơn và kèm theo viêm mũi dị ứng.

Người bị viêm kết mạc dị ứng dạng này thường rất dễ phát hiện khi họ:

- Dụi mắt mạnh do ngứa mắt

- Xuất hiện bọng đen mắt dưới

- Mí mắt sưng, mẩn đỏ

- Chảy nước mắt trong hoặc trắng, có gỉ kéo thành sợi

- Nóng rát mắt.

Do những gì ảnh hưởng tới mắt sẽ có xu hướng ảnh hưởng tới cả mũi nên người bị các loại dị ứng này cũng có các biểu hiện giống viêm mũi dị ứng bao gồm chảy nước mũi, nghẹt mũi và hắt hơi.

Nguyên nhân gây ra viêm kết mạc dị ứng quanh năm và theo mùa là do nấm mốc, mạt bụi, vảy, da, lông thú cưng hoặc các chất dị ứng khác theo mùa như phấn hoa, cỏ dại,...

2. Viêm kết - giác mạc mùa xuân (Vernal Keratoconjunctivitis)

Viêm kết - giác mạc mùa xuân có thể ảnh hưởng tới giác mạc cũng như màng nhầy trong kết mạc. Bệnh có cơ chế dị ứng rõ ràng có liên quan mật thiết tới sự thay đổi thời tiết khi giao mùa đặc biệt là thời điểm xuân - hè bao gồm độ ẩm, ánh sáng cùng với sự xuất hiện của các chất gây dị ứng mùa xuân phổ biến là phấn hoa, mạt bụi, nấm mốc và vảy da động vật.

Những người bị viêm kết - giác mạc mùa xuân thường là nam giới, trước năm 10 tuổi ở các vùng khí hậu khô, cận nhiệt đới. Ngoài ra, bệnh cũng có xu hướng đi kèm với hen suyễn hoặc các bệnh về da, chẳng hạn như chàm.

Các triệu chứng có thể bao gồm:

- Ngứa dữ dội được coi là triệu chứng điển hình của bệnh. Ngứa xuất hiện theo từng cơn tại các thời điểm (giờ) nhất định trọng ngày

- Cộm mắt như có dị vật ở mí mắt gọi là u nhú

- Sa mi (mí mắt bên trên rủ xuống thấp hơn bình thường)

- Chảy nước mắt

- Suy giảm thị lực, nhạy cảm với ánh sáng

- Nhiều gỉ mắt, dai, có thể kéo thành sợi.

3. Viêm kết - giác mạc dị ứng (Atopic Keratoconjunctivitis)

Viêm kết - giác mạc dị ứng là một dạng dị ứng mắt nghiêm trọng có thể liên quan đến giác mạc của mắt cũng như lớp lót bên trong của mí mắt dưới. Bệnh thường xảy ra ở người trẻ tuổi, phần lớn trong số này đều bị viêm da dị ứng, viêm mũi dị ứng và/hoặc hen suyễn.

Các triệu chứng của viêm kết - giác mạc dị ứng bao gồm:

- Ngứa dữ dội

- Nhạy cảm với ánh sáng

- Thường kèm biểu hiện viêm da atopy (một dạng viêm da hay gặp ở người có cơ địa dị ứng) ở mặt 

- Nhiều gỉ mắt, dày, kéo thành sợi được

- Sưng mí mắt (dạng u nhú)

- Phản ứng da xung quanh mắt.

Ngoài ra, người bị viêm kết - giác mạc dị ứng có thể hình thành các mạch máu trong giác mạc hoăc bị keratoconus (giác mạc hình chóp) là tình trạng giác mạc không có hình cầu như bình thường mà lồi ra ngoài thành dạng hình chóp, tiêu mỏng lại khiến bệnh nhân bị suy giảm thị lực và nhạy cảm hơn với ánh sáng.

4. Viêm kết mạc có nhú khổng lồ (Giant Papillary Conjunctivitis)

Viêm kết mạc có nhú khổng lồ chủ yếu có liên quan tới thói quen đeo kính áp tròng, khi các protein có trong nước mắt liên kết với bề mặt của kính. Khi thường xuyên tiếp xúc với các protein này, những triệu chứng giống với dị ứng sẽ dần xuất hiện. Các nhú lớn bắt đầu hình thành ở mặt dưới của mí mắt trên, bám và đính vào kính áp tròng từ đó khiến kính di chuyển qua lại nhiều lần gây viêm.

Các triệu chứng của viêm kết mạc có nhú khổng lồ bao gồm:

- Ngứa

- Gỉ mắt nhầy

- Đeo kính áp tròng bị khó chịu, xô lệch và cảm giác như mắt có dị vật.

Nhìn chung thì việc điều trị dị ứng mắt sẽ phụ thuộc vào loại dị ứng mắt mà bạn gặp phải, nhưng quan trọng nhất chính là loại bỏ tác nhân gây dị ứng. Khi tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn, thuốc nhỏ mắt hoặc thuốc uống kê đơn theo chỉ định bác sĩ sẽ giúp bạn cảm thấy tốt hơn. Lưu ý, bạn cần bù nước và bôi trơn cho đôi mắt bằng nước mắt nhân tạo để co mạch máu và giảm tình trạng ngứa.