Cần có "vaccine số" bảo vệ trẻ trên môi trường mạng

Đã xử lý hàng trăm đối tượng gây nguy hại cho trẻ

Thông tin tại Hội nghị chuyên đề "Bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng" được tổ chức mới đây, Thiếu tướng Lê Minh Mạnh, Phó Cục trưởng Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an), cho biết, Internet đã mở ra cơ hội tiếp cận thông tin, tri thức, học tập sáng tạo, phát triển bản thân, kết nối xã hội. 

Tuy nhiên, các đối tượng xấu, các loại hình tội phạm cũng đang lợi dụng môi trường mạng để hoạt động, dẫn đến nhiều nguy cơ đối với sự phát triển lành mạnh của trẻ em Việt Nam, bao gồm những hành vi xâm hại và các yếu tố nguy hiểm khác có thể tác động tiêu cực, gây tổn hại đến tâm lý, nhân phẩm, thậm chí là sức khỏe, tính mạng.

Theo ông Mạnh, từ năm 2021 đến năm 2023, lực lượng Công an trong cả nước đã khởi tố 484 vụ án, 553 bị can về nhiều tội danh như: "giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi", "cưỡng dâm người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi", "dâm ô với người dưới 16 tuổi", "sử dụng người dưới 16 tuổi vào mục đích khiêu dâm"… 

Xử phạt hành chính 28 vụ, 49 chủ thể vi phạm về các hành vi thu thập, sử dụng, công bố, tiết lộ thông tin về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân của trẻ em; cung cấp, chia sẻ thông tin bạo lực học đường, thông tin xúc phạm danh dự, nhân phẩm trẻ em... 

Lực lượng Công an cũng đã phối hợp với gia đình, nhà trường nhắc nhở, giáo dục, răn đe 76 vụ với 163 trường hợp về các hành vi chia sẻ thông tin bạo lực học đường, xúc phạm danh dự, nhân phẩm trẻ em…

 Ngoài ra, lực lượng công an xử lý 779 đối tượng, cá nhân thực hiện các hành vi xâm phạm quyền trẻ em, gây nguy hại cho trẻ em trên môi trường mạng.

Theo ông Mạnh, bên cạnh công tác đấu tranh tội phạm, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật, lực lượng Công an đã triển khai tốt công tác tuyên truyền, phòng ngừa, ngăn chặn các loại thông tin độc hại đối với trẻ. 

Đã ngăn chặn 30.000 trang mạng có nội dung vi phạm pháp luật, dâm ô đồi trụy, cờ bạc trực tuyến, lừa đảo, bạo lực, độc hại đối với trẻ em…; vô hiệu hóa hàng chục nghìn liên kết có nội dung độc hại, vi phạm pháp luật…

5 mối đe dọa lớn với trẻ trên không gian mạng

Theo bà Nguyễn Thị Nga, Phó Cục trưởng Cục trẻ em (Bộ Lao động, Thương binh và xã hội), Tổng đài 111 mỗi năm tiếp nhận khoảng 400 - 500 cuộc gọi về vấn đề trẻ em trên môi trường mạng. 

"Chúng ta đã có các kênh tiếp cận hỗ trợ, can thiệp cho các em. Qua phân tích các ca cụ thể cho thấy, nếu trẻ bị nghiện Internet thì việc hỗ trợ các em rất khó khăn do liên quan tới nhân lực. Vì vậy, giải pháp tốt nhất là phòng ngừa", bà Nga nhấn mạnh.

Ông Trần Đăng Khoa, Phó Cục trưởng Cục An toàn thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông) khẳng định, không gian mạng đã và đang trở thành một phần không thể tách rời của cuộc sống. 

"Các em sẽ là thế hệ công dân số mới, mang lại sự thịnh vượng cho không gian mạng, sự thịnh vượng cho Việt Nam. Tuy nhiên, việc thiếu các kỹ năng, kiến thức để tự bảo vệ mình là một trong những thách thức dẫn đến rủi ro trên môi trường mạng của trẻ ngày càng tăng", ông Trần Đăng Khoa đánh giá.

Ông Khoa chỉ ra 5 nguy cơ, mối đe dọa lớn cho trẻ em trên không gian mạng, đó là: Tiếp cận với những nội dung độc hại làm lệch lạc suy nghĩ, lối sống, sự phát triển; bị phát tán thông tin riêng tư, thông tin cá nhân gây ảnh hưởng tiêu cực tới cuộc sống của trẻ; bị bắt nạt trực tuyến dưới nhiều hình thức khác nhau; sử dụng quá mức và rơi vào tình trạng nghiện Internet; bị lôi kéo, dụ dỗ, quấy rối, lừa đảo, dọa nạt, tống tiền, ép tham gia các hoạt động vi phạm pháp luật...

Cũng theo ông Khoa, để bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng, việc trang bị kiến thức, kỹ năng phù hợp với từng độ tuổi để các em biết tự bảo vệ mình và biết cách tương tác an toàn là rất cần thiết. Đó chính là "vaccine số" dành cho những "công dân số nhí".