Chỉ cần vào thanh công cụ tìm kiếm Google, gõ từ khóa "ẩm thực Tây Bắc", sẽ xuất hiện hàng loạt thông tin như: Nhịp sống Tây Bắc; Vùng cao Tây Bắc; Hoa Ban Tây Bắc; Bếp trên bản; Trai rừng TV; HVK…
Các kênh này có đặc điểm chung là sản xuất và chia sẻ hàng trăm clip về đời sống của người dân vùng Tây Bắc, trong đó, các clip về ẩm thực là nhiều hơn cả. Điều đáng nói là các clip này được dàn dựng với mục đích câu "view", câu "like" nên những hình ảnh như ăn cả mâm tiết canh; ăn cá sống, thịt sống, thậm chí cả phân non của trâu, bò… khiến nhiều khán giả ghê sợ, bởi sự phản cảm và mất vệ sinh an toàn thực phẩm.
Chị Hoàng Thị Gấm (ở Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên) cho biết: "Những kênh này toàn đăng những clip ăn uống mất vệ sinh. Nhà tôi cấm các cháu vào xem nhưng cứ mở tivi ra là lại thấy nó xuất hiện. Hiện nay, người ta tuyên truyền ăn chín, uống sôi, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm thế mà họ cứ làm những clip ăn sống ăn sít, rất phản cảm", chị Gấm bức xúc nói.
Mặc dù các clip về ẩm thực kể trên có nội dung phản cảm nhưng lại thu hút được rất nhiều lượt người xem và đăng ký theo dõi. Trong các kênh mà chúng tôi nhắc tên ở trên, kênh ít nhất cũng có hơn 50 nghìn người đăng ký.
Có những clip đăng lên đã thu hút được hàng trăm nghìn lượt xem dẫu rằng có nhiều bình luận phê phán nội dung mất vệ sinh an toàn thực phẩm ở dưới mỗi clip. Nhưng có lẽ những người làm nội dung clip không quan tâm, bởi cái quan tâm của họ chính là "view" và "like".
Anh Man Khánh Quỳnh, hội viên Hội Văn Nghệ dân gian Việt Nam, cho biết: "Khi họ đặt mục tiêu kiếm lợi nhuận từ các clip ẩm thực bẩn thì họ chỉ quan tâm làm thế nào để càng nhiều người xem càng tốt chứ bình thường thì chắc không ai dám cầm con cá sống rồi ăn như ăn quả dưa chuột như thế".
Cộng đồng các dân tộc ở vùng Tây Bắc Việt Nam vốn có lịch sử lâu đời. Quá trình sinh sống và lao động sản xuất của đồng bào đã hình thành nên những hệ giá trị văn hóa truyền thống độc đáo, trong đó có văn hóa ẩm thực. Văn hóa ẩm thực của người Tây Bắc đã được thừa nhận và vang danh khắp nơi với nhiều đặc sản như thịt gác bếp, lạp sườn hun khói, cá nướng, xôi ngũ sắc…
Việc mượn danh người Tây Bắc rồi sản xuất các clip ẩm thực bẩn, đi ngược lại các giá trị văn hóa tốt đẹp của cộng đồng, điều này khiến nhiều người bức xúc, lên án.
Ông Hà Văn Thắng (ở bản Chiếu, xã Mường Thải, huyện Phù Yên, Sơn La) cho hay: Mỗi món ăn của người dân Tây Bắc đều có nguồn gốc sự tích, truyền thuyết và được chế biến dựa trên những nguyên liệu, quy trình kỹ lưỡng.
Ví dụ, món gỏi cá người Tây Bắc chọn loại cá phù hợp, lọc thịt và thái miếng vừa phải, cùng các loại gia vị, gia giảm đi kèm nhằm tránh bị đau bụng khi ăn, chứ không có kiểu ăn cả con cá sống nhai rau ráu, phun cả máu tươi như trong clip đã đưa".
Ông Nguyễn Trọng Tĩnh, một cán bộ hưu trí có nhiều năm công tác ở Lào Cai, cho biết: "Tôi đã xem mấy clip trên kênh Youtube "Trai rừng TV" và "Đời sống vùng cao". Đây là những thông tin xuyên tạc về ẩm thực của đồng bào Tây Bắc.
Không ai đi ăn cả chậu cá sống như vậy, càng không có kiểu ăn cả miếng thịt sống như ăn bánh thế. Nhìn nó rất phản cảm, mất vệ sinh. Không hiểu sao họ lại đi xuyên tạc như vậy".
Ông Đỗ Văn Tình, Giám đốc một doanh nghiệp du lịch, cho hay: Khi biết những thông tin về các clip ẩm thực bẩn, tự xưng ở vùng Tây Bắc, chúng tôi cho rằng đây chỉ là những cá nhân tạo ra clip để câu "view". Nó không thể đại diện cho vùng Tây Bắc và người dân Tây Bắc cũng không ăn uống kiểu mất vệ sinh, phản văn hóa như vậy.
Họ làm những clip như vậy chỉ làm méo mó đi hình ảnh du lịch Tây Bắc. Theo tôi, cơ quan chức năng cần kiểm tra, xử lý nghiêm, dẹp bỏ những việc làm thiếu văn minh này".
TS. Dương Tuấn Nghĩa, Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Lào Cai, cho hay: "Tất cả những video clip tự xưng là "ẩm thực Tây Bắc" không đại diện cho văn hóa ẩm thực địa phương các dân tộc ở vùng Tây Bắc.
Tôi cho rằng đó chỉ là những chiêu trò câu "view", câu "like" trên mạng xã hội. Tôi có xem qua một số clip, thực sự nó rất phản cảm, trái thuần phong mỹ tục. Chúng ta cần phải lên án và có biện pháp xử lý, ngăn chặn những clip này vì nó dẫn đến cái nhìn méo mó, sai lệch về văn hóa ẩm thực của người Tây Bắc".
Bản quyền thuộc phunuvietnam.vn