Chân dung 3 nhà khoa học nữ xuất sắc năm 2019

1. Tiến Sĩ Trần Thị Hồng Hạnh, Nghiên cứu viên chính, Viện Hóa sinh biển, Viện Hàn lâm Khoa học & Công nghệ Việt Nam

Tiến sĩ Trần Thị Hồng Hạnh được vinh danh vì những nỗ lực không ngừng của chị trong nghiên cứu sử dụng phương pháp sắc ký vân tay kết hợp với thiết bị hiện đại. 

Đây là nghiên cứu để đánh giá thành phần dược liệu và chất lượng dược liệu, nhằm cung cấp bộ dữ liệu về thành phần các hoạt chất có trong mẫu dược liệu nghiên cứu, bao gồm cấu trúc hóa học, thành phần, hàm lượng chất, làm cơ sở cho việc đánh giá chất lượng dược liệu trên thị trường. Bên cạnh đó, phương pháp sắc ký vân tay trong đánh giá chất lượng dược liệu còn có thể áp dụng trong đánh giá thành phần thực phẩm chức năng có nguồn gốc từ dược liệu.

Đề án này có ý nghĩa quan trọng trong tình hình hiện nay khi nhu cầu sử dụng dược liệu trong phòng bệnh và chữa bệnh ở Việt Nam ngày càng gia tăng. Theo báo cáo của Cục quản lý Dược, Bộ Y tế, phần lớn dược liệu trên thị trường Việt Nam được nhập từ nước ngoài, hàng nhập lậu không rõ nguồn gốc do vậy chất lượng dược liệu không được đảm bảo. Đề án nghiên cứu về thành phần chất lượng các loài dược liệu qua phương pháp dấu vân tay sắc ký fingerprint sẽ giúp việc xác định về định tính và định lượng chất lượng các thảo dược nhanh chóng và có độ chính xác đáng tin cậy, từ đó làm cơ sở khoa học chứng minh tác dụng của dược liệu trong y học cổ truyền, đồng thời tìm ra các tác dụng, công dụng mới của dược liệu phục vụ nhu cầu chăm sóc sức khỏe cộng đồng.

Bên cạnh đó, đề án này cũng giúp cho việc đánh giá các thành phần, chất lượng của từng loại dược liệu trong các loại thực phẩm chức năng có nguồn gốc từ dược liệu với nhiều thành phần phức tạp, trở nên chính xác hơn.

2. Phó Giáo sư - Tiến sĩ Hồ Thị Thanh Vân - Trưởng phòng Khoa học Công nghệ và Quan hệ Đối ngoại, Trường Đại học Tài nguyên & Môi trường, TP.HCM

Phó Giáo sư - Tiến sĩ Hồ Thị Thanh Vân được Hội đồng khoa học đề cử cho đề án nghiên cứu tổng hợp xúc tác nano hợp kim Pt-Mo trên vật liệu nano Ti0, 8W0, 2O2 để nâng cao khả năng chịu đầu độc CO và giảm giá thành cho loại pin nhiên liệu sử dụng trực tiếp methanol.

Nghiên cứu này sẽ mang đến lợi ích thiết thực trong việc sử dụng rộng rãi pin nhiên liệu, để thay thế các loại nhiên liệu hóa thạch và giảm sự nóng lên toàn cầu do khí thải CO2.

Pin nhiên liệu methanol trực tiếp (DMFC) là một trong những thiết bị chuyển đổi năng lượng điện hóa tiềm năng nhất do mật độ năng lượng cao, dễ sử dụng, thân thiện môi trường và nhiệt độ hoạt động thấp. Tuy nhiên, việc thương mại hóa loại pin nhiên liệu này bị cản trở bởi nhiều yếu tố như chi phí cao, trữ lượng thấp, tính không ổn định của chất xúc tác Pt, khả năng dễ bị đầu độc bởi các chất trung gian như CO hoặc CHO.

Đề án nghiên cứu này sẽ giúp giải quyết việc giảm sử dụng kim loại quý Pt, đồng thời cải thiện hiệu suất của hợp kim so với Pt nguyên chất. Nhờ đó, nâng cao hoạt tính và thời gian hoạt động của xúc tác điện hóa Pt, mang đến hiệu quả về chi phí, hoạt động và độ bền cao để có thể thương mại hóa được loại pin nhiên liệu thân thiện với môi trường này trong thời gian không xa.

3. Tiến sĩ Phạm Thị Thu Hà - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Di truyền và Giống, Đại học Tôn Đức Thắng, TP.HCM

Tiến sĩ Phạm Thị Thu Hà được vinh danh qua đề án nghiên cứu về phát triển các giống lúa chịu mặn thông qua chọn lọc bằng dấu chuẩn phân tử và phổ biến chúng ở các vùng bị ảnh hưởng của điều kiện mặn tại Đồng Bằng Sông Cửu Long.

Mục tiêu của đề án nghiên cứu là tận dụng các công cụ nhân giống hiện đại để phát triển các giống lúa chịu mặn có năng suất cao, thích nghi với điều kiện ở miền Nam Việt Nam. Đề án có ý nghĩa rất quan trọng trong bối cảnh vùng sản xuất lúa gạo ở miền Nam đang phải đối mặt với tình trạng nhiễm mặn. Việc phát triển các giống lúa năng suất cao, phù hợp với điều kiện nhiễm mặn sẽ giúp cải thiện đáng kể cuộc sống của người nông dân trên những vùng đất này.