Chinh phục "vua đèo" Ô Quy Hồ

Khi nắng xuân ấm áp, chan hòa ùa về cũng là quãng thời gian thuận lợi cho những ai thích chinh phục miền Tây Bắc thơ mộng. Để lên miền sơn cước này hiện có nhiều cung đường, nhiều phương tiện để lựa chọn nhưng nhằm cảm nhận sâu sắc hơn về miền đất tràn trề nhựa sống này, tôi thích nhất là "phượt" bằng xe máy.

Từ Hà Nội theo quốc lộ 2 đến ngã 3 Đoan Hùng (Phú Thọ), rẽ trái là bắt đầu chạm vào miền đất của những điệu múa xòe, múa sạp làm say đắm lòng người. Sau cả ngày chinh phục cung đường hơn 300km, tôi mới chạm đất Sa Pa (Lao Cai) - nơi đây cũng được coi là thủ phủ của hoa đào, hoa mơ và hoa mận.

Cả thị trấn miền sơn cước trong lành đang ở giữa mùa xuân đẹp tựa miền cổ tích. Vườn đào đỏ thắm, vườn mận trắng ngần tinh khôi, vườn lan vàng và bạt ngàn hoa dại khoe sắc - tựa như một tấm thảm hoa muôn màu sắc giữa đất trời nơi đây.

Đêm ở thị trấn Sa Pa trong lành đến tinh khôi. Dạo qua các con đường nhỏ, hít sâu vào lồng ngực hương thơm của ngàn hoa, bao mệt mỏi của hành trình dài tan biến. Con người ở nơi này đến là hồn hậu và mến khách.

Bà con người Mông ở các bản xung quanh kéo xuống thị trấn bán thổ cẩm, các sản vật của bản mình... luôn nở nụ cười tươi rói. Nhấp chén rượu ngô thơm nức, xa xa tiếng khèn êm ái của chàng trai người Mông vọng lại như một món quà độc đáo tặng du khách.

Lấp ló đâu đó bên triền núi, các cô gái Mông xúng xính váy thổ cẩm đi tìm "người trong mộng”. Cái thị trấn độc đáo nhất nước này còn muôn vàn điều để khám phá như níu chân du khách, chẳng ai muốn rời nửa bước.

Ngẩng mặt nhìn lên đỉnh Fansipan cao chất ngất, cái thú chinh phục cung đèo nổi tiếng đất Tây Bắc lại thúc giục tôi lên đường.

Sáng hôm sau, tạm biệt thị trấn Sa Pa còn chìm trong sương, theo quốc lộ 4D khoảng 10km là tới đèo Ô Quy Hồ (hay còn gọi là đèo Hoàng Liên Sơn).

Sương giá, băng tuyết của mùa đông khắc nghiệt dần tan, núi rừng nơi đây khoác lên mình bộ áo mới của ngàn hoa. Dọc 2 bên đường, cây cối bắt đầu đâm chồi, nảy lộc. Qua mỗi cung đèo, thi thoảng lại bắt gặp những vườn đào rừng đang độ khoe sắc.

Đào rừng nơi đây không nở rộ như đào ở miền xuôi, chúng nở chậm và kéo dài hết tháng Giêng. Từng tia nắng xuân ấm áp như tô điểm thêm vẻ đẹp rực rỡ của núi rừng Tây Bắc.

Đèo Ô Quy Hồ nằm vắt bên triền núi, quanh năm mây mù bao phủ. Những năm trước đây, ai đi qua con đèo này cũng kinh hồn bạt vía vì những khúc cua rợn người, một bên là vách đá dựng đứng, bên kia là vực sâu hun hút.

Ít ai dám đi qua con đèo này khi đêm xuống vì nhiều người đã bị bỏ mạng do bị hổ vồ. Cái tên của con đèo bắt nguồn từ truyền thuyết kể rằng, ở vùng núi này, trước đây hiện diện một loài chim có tiếng kêu tha thiết, gắn với huyền thoại về câu chuyện tình yêu lãng mạn nhưng đầy trắc trở của một đôi trai gái.

Từ đó, tiếng kêu "ô quy hồ" của loài chim ấy đã được đặt thành tên cho con đèo hùng vĩ ở độ cao gần 2.000m.

Phải mất rất nhiều năm phá đá, bạt rừng, người ta mới làm xong cung đường này. Vào những ngày đẹp trời, đứng trên đỉnh đèo thả hồn theo mây gió mà ngắm Fansipan - "nóc nhà Đông Dương" cao vời vợi mới cảm nhận được cái vui, cái thú ở đời khi được hòa mình vào thiên nhiên.

Đèo Ô Quy Hồ có cung đường dài ngoằn ngoèo trên quốc lộ 4D, trong đó 2/3 quãng đường thuộc địa phận Tam Đường (Lai Châu), 1/3 còn lại nằm ở phía Sa Pa (Lào Cai). Con đèo này giữ kỷ lục Việt Nam về độ dài: lên đến 50km, dài hơn cả đèo Pha Đin (32km) hay đèo Khau Phạ (gần 40km). Độ cao, sự hiểm trở và chiều dài của đèo Ô Quy Hồ khiến người ta vừa ngưỡng mộ, vừa sợ hãi. Bởi thế nó được mệnh danh là "vua đèo vùng Tây Bắc".