Chuyên gia hướng dẫn F0 cách ly tại nhà để an toàn cho mình, người thân và cộng đồng

Mới đây, Bộ Y tế đã đồng ý để TPHCM thực hiện cách ly các F0 bệnh nhẹ, không biểu hiện bệnh, tự điều trị và cách ly ở nhà. Thông tin này đã nhận được nhiều ý kiến trái chiều. Người ủng hộ thì cho rằng, cách ly tại nhà các trường hợp nhẹ sẽ giảm gánh nặng y tế, chi phí ngân sách nhà nước cũng như giúp người bệnh đỡ mặc cảm hơn. Tuy nhiên, người phản đối lại cho rằng, việc cách ly tại nhà sẽ gây nguy cơ dịch lan rộng, bởi trước hết là những người trong gia đình có thể mắc bệnh. Ngoài ra, hàng xóm hoặc những hộ lân cận có nguy cơ mắc bệnh nếu người bệnh không tuân thủ cách ly.

Về vấn đề này, TS. Nguyễn Hồng Vũ, Viện Nghiên cứu ung thư (City of Hope, California, USA) cho rằng, đây là một hướng đi đúng của Bộ Y tế Việt Nam.

Theo TS. Vũ, hiện nay, các ca nhiễm Covid-19 tại Việt Nam rất nhiều, đặc biệt là TPHCM với khoảng hơn 1.500 ca mới được ghi nhận mỗi ngày. Nếu vẫn giữ phương pháp cũ là tập trung điều trị F0 thì sẽ sớm làm hệ thống y tế quá tải, tốn kém tiền bạc và chất lượng sinh hoạt/điều trị trong khu cách ly cũng sẽ bị giảm sút nghiêm trọng. Với tỷ lệ người bệnh nhẹ khi mắc Covid-19 là khoảng 80% trong độ tuổi dưới 50, việc đưa F0 về nhà tự điều trị sẽ làm nhẹ gánh rất đáng kể cho hệ thống y tế hiện nay.

TS. Vũ cũng cho rằng, để phương án này hiệu quả và an toàn đối với cộng đồng thì người mắc virus SARS-CoV-2 cũng cần thực hiện nghiêm túc, có trách nhiệm trong việc tự điều trị ở nhà và đảm bảo 3 điểm chính. Đó là giảm tối đa lây nhiễm thêm cho người xung quanh; Tự chăm sóc cho mình để hồi phục; Quan sát triệu chứng bệnh để biết cần đi cấp cứu khi nào.

Để giảm tối đa lây nhiễm thêm cho người xung quanh, theo TS. Vũ, người tự điều trị cần sắp xếp ở trong một căn phòng riêng trong thời gian tự điều trị để cách ly với những người trong nhà (chưa bị nhiễm) và vật nuôi trong nhà (vì chúng có thể trở thành vật mang virus). Nếu có thể, nên sử dụng phòng tắm riêng. Nếu cần tiếp xúc với người nhà hoặc vật nuôi thì hãy rửa tay trước đó và đeo khẩu trang.

Đồng thời, thực hiện thông báo với những người đã tiếp xúc gần với bạn trong khoảng thời gian bạn nghi ngờ là mình đã mắc Covid-19, để những người này cũng phải cẩn thận đi kiểm tra và đề phòng lây nhiễm người khác. Bạn nên nhớ rằng, hầu hết người bị nhiễm có thể bắt đầu lây virus từ 48 giờ sau khi nhiễm, thời gian này thường không có triệu chứng và kết quả xét nghiệm thường âm tính.

Hạn chế tối đa đi ra khỏi phòng, khỏi nhà nếu không thật sự cần thiết và tuyệt đối không sử dụng phương tiện giao thông công cộng;  Nên ho hoặc hỉ mũi bằng khăn giấy để hạn chế các dịch phát tán ra môi trường, sau đó bỏ vào thùng rác có lót nylon (để tránh thấm ra ngoài); thực hiện rửa tay thường xuyên với xà bông và nước trong ít nhất 20 giây hoặc làm sạch tay bằng dung dịch sát trùng tay chứa cồn với nồng độ cồn tối thiểu 60%; không dùng chung đồ dùng cá nhân, chén dĩa. Nếu được thì trong thời gian điều trị sử dụng chén dĩa, đũa muỗng loại dùng 1 lần rồi bỏ; Lau sạch tất cả các bề mặt thường xuyên chạm vào, như kệ bếp, mặt bàn và tay nắm cửa bằng dung dịch tẩy trùng hoặc cồn (>60%).

Đối với việc tự chăm sóc cho mình để hồi phục, người bệnh cần để ý các thông tin cần thiết. Cụ thể, bệnh Covid-19 là do virus SARS-CoV-2 gây ra. Cũng như hầu hết các loại bệnh do các virus khác gây ra thì việc điều trị chủ yếu là "điều trị hỗ trợ". Nói cách khác, bạn cố gắng "làm dịu", "làm nhẹ" các triệu chứng khó chịu, để cơ thể có thời gian củng cố hệ miễn dịch mà chiến đấu với virus. Hầu hết các trường hợp tự điều trị Covid-19 sẽ bắt đầu hồi phục và khỏe lại sau 2 tuần.

Thường trong thời gian 2 tuần kể từ ngày nhiễm virus, những người bị Covid-19 có các triệu chứng từ nhẹ đến bệnh nặng. Những người có triệu chứng nhẹ thì có khả năng tự chăm sóc và phục hồi còn những người có những triệu chứng nặng thì cần sự hỗ trợ của dịch vụ y tế chuyên nghiệp. Những triệu chứng nhẹ mà người bị mắc COVID-19 có thể tự điều trị ở nhà như sốt hoặc ớn lạnh, ho, mệt mỏi, đau nhức cơ hoặc toàn cơ thể, đau đầu, mất vị giác, đau họng, nghẹt mũi hoặc chảy nước mũi, buồn nôn hoặc nôn mửa, tiêu chảy.

TS Vũ cũng cho biết, cách điều trị ở nhà chủ yếu là "nghỉ ngơi" và "cung cấp đủ nước cho cơ thể"; sử dụng thuốc hạ sốt, giảm đau thông thường "nếu cần" như bị sốt cao (trên 39 độ C); Bổ sung các loại vitamin và khoáng chất cho cơ thể bằng trái cây tươi (cam, chanh, rau tươi). Nếu khó ăn, khó tiêu thì có thể ăn cháo và chia ra làm nhiều bữa ăn (mỗi lần ăn một ít); Bổ sung vitamin D bằng cách phơi nắng mỗi ngày 5-10 phút, uống sữa, ăn trứng; Ngoài ra, phương pháp xông hơi có thể làm dịu đau họng và mở đường hô hấp, giúp bạn thở dễ dàng hơn.

Đối với SARS-CoV-2, tỷ lệ người bệnh bị trở nặng tỷ lệ thuận với độ tuổi, tăng nguy cơ với người có bệnh nền (đái đường, bệnh thận, bệnh phổi, bệnh ung thư…) và nam giới bị nặng nhiều hơn nữ giới. Khi bệnh trở nặng, bệnh nhân Covid-19 rất cần sự hỗ trợ của nhân viên y tế và các thiết bị hỗ trợ chuyên nghiệp như máy trợ thở, máy lọc máu, các thuốc đặc trị.

Khi người dân có các triệu chứng như cảm thấy rất khó thở, đau dai dẳng hoặc cảm giác có áp lực trong lồng ngực, không thể tỉnh táo, da, môi hoặc móng tay màu nhợt nhạt, mất sức sống,… gia đình cần nhanh chóng liên hệ để nhận được hỗ trợ y tế.

"Ở từng giai đoạn dịch, dựa vào số lượng người nhiễm, khả năng của hệ thống Y tế và ý thức cộng đồng, chúng ta cần linh hoạt trong việc điều trị để đạt được hiệu quả cao nhất và an toàn nhất. Tôi tán thành phương án đưa F0 bệnh nhẹ, không biểu hiện bệnh tự điều trị và cách ly ở nhà. Tuy nhiên, mong là mọi người cần thực hiện một cách có trách nhiệm cho bản thân, gia đình và xã hội", TS. Vũ nói.

* Bài tuyên truyền thực hiện Nghị quyết 84/NQ-CP ngày 29/5/2020 của Chính phủ.