Năm 2018, kinh tế có bước phát triển, hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp có nhiều khởi sắc; kéo theo đó, tình hình lương năm 2018 và thưởng Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán năm 2019 tăng cao hơn so với năm trước. Ông Doãn Mậu Diệp, Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH, cho biết: Đã có 25.565 doanh nghiệp sử dụng gần 4 triệu lao động trên phạm vi cả nước có báo cáo về tình hình chế độ lương năm 2018 và thưởng Tết 2019.
Qua tổng hợp, lương bình quân của lao động trong năm 2018 đạt gần 7,4 triệu đồng/người/tháng, tăng 11,6% so với năm 2017. Tiền thưởng dịp Tết cho người lao động cũng tăng đáng kể. Đến thời điểm này, đa số doanh nghiệp đã hoàn thành việc thưởng Tết Dương lịch, với mức thưởng bình quân hơn 1,4 triệu đồng/người, tăng 23,3% so với năm 2018.
Tuy nhiên, theo ông Doãn Mậu Diệp, trên cả nước còn khoảng 20% doanh nghiệp chưa thưởng Tết Dương lịch cho người lao động do sản xuất, kinh doanh gặp khó khăn.
Như vậy, trong số hơn 25.500 doanh nghiệp có báo cáo thì có tương đương với khoảng hơn 5.000 doanh nghiệp với hàng chục ngàn lao động không được hưởng niềm vui có thưởng Tết Dương lịch.
Ông Doãn Mậu Diệp cho rằng, có những đơn vị, doanh nghiệp trả lương, thưởng cho người lao động rất cao, lên tới cả tỷ đồng; song cũng có doanh nghiệp chi thưởng khá thấp cho người lao động, thậm chí là không có thưởng. Nơi có mức thưởng cao chủ yếu tập trung ở các ngành như Ngân hàng, tài chính, bất động sản. Ngược lại, các doanh nghiệp lĩnh vực gia công, chế biến có mức thưởng thấp.
Với mức thưởng Tết cao hay thấp, theo lãnh đạo Bộ LĐ-TB&XH, pháp luật về lao động quy định tiền lương là “sự thỏa thuận giữa chủ sử dụng lao động và người lao động”.
Theo Bộ luật Lao động, lương là khoản tiền người sử dụng lao động trả cho người lao động để thực hiện công việc theo thỏa thuận.
Tiền thưởng là khoản tiền người sử dụng lao động thưởng cho người lao động, căn cứ vào kết quả sản xuất, kinh doanh hằng năm và mức độ hoàn thành công việc của người lao động. Ông Diệp lý giải: Tiền thưởng được thỏa thuận trong hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể hoặc quy định trong quy chế hoạt động của doanh nghiệp, do người sử dụng lao động ban hành. Vì vậy, tiền lương của người lao động cao hay thấp phụ thuộc vào vị trí, chức danh công việc mà người lao động đảm nhận theo thỏa thuận trong hợp đồng lao động, đồng thời phụ thuộc vào kết quả lao động và mức độ đóng góp của người lao động.
Về tiền thưởng, hầu hết doanh nghiệp đều có mức thưởng hằng năm cho người lao động. Mức thưởng đưa ra căn cứ vào kết quả sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, mức độ hoàn thành công việc của người lao động, các thỏa thuận giữa hai bên. Những khoản này được doanh nghiệp chi thưởng vào dịp Tết, nên chúng ta quen gọi đó là thưởng Tết. “Trong hệ thống pháp luật về lao động hiện hành không có chế độ thưởng Tết”, ông Diệp nói.
Qua tổng hợp từ hơn 25.500 doanh nghiệp có báo cáo, thưởng Tết Nguyên đán Kỷ Hợi 2019 cho người lao động bình quân bằng khoảng 1 tháng lương, tương ứng hơn 6,3 triệu đồng/người, tăng 11,4% so với năm trước. Cụ thể: Khối công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ thưởng gần 5,8 triệu đồng/người, tăng 15,2%. Khối công ty có cổ phần, vốn góp chi phối của Nhà nước thưởng hơn 6,8 triệu đồng/người, tăng 9,8%. Khối doanh nghiệp dân doanh có mức thưởng hơn 6,4 triệu đồng/người, tăng 26,6%; Khối doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài có mức thưởng hơn 6,2 triệu đồng/người, tăng 9,7%. |