Cứu sản phụ sinh non bị rau cài răng lược ở góc sừng tử cung

Ca bệnh phức tạp

Ngày 12/12, bác sĩ Lê Công Tước, Giám đốc Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang cho biết, Bệnh viện vừa cứu sống mẹ con sản phụ Lưu Thị Chiêm (35 tuổi, trú tại xã Ngọc Thiện, huyện Tân Yên,  Bắc Giang). Đặc biệt, sản phụ bị vỡ ối sinh non ở tuần thứ 31 thai kỳ với ngôi thai ngược và bị rau cài răng lược ở góc sừng phải tử cung.

Theo hồ sơ bệnh án, ngày 16/11, sản phụ được người nhà đưa vào bệnh viện trong tình trạng có dấu hiệu rỉ ối, thai gần 31 tuần. Sau 2 ngày được theo dõi sát sao, ngày 18/11 sản phụ Chiêm hạ sinh bé gái nặng 1,7 kg. Do sinh non thiếu tháng và có dấu hiệu suy hô hấp nên trẻ được chuyển về Khoa Sơ sinh của bệnh viện để các y bác sĩ chăm sóc đặc biệt.

Tại Khoa Đẻ, sau khi sổ thai, các bác sĩ đã xử trí tích cực giai đoạn 3 để lấy rau cho sản phụ. Tuy nhiên, do bánh rau bong không hoàn toàn nên đã tiến hành bóc rau, kiểm soát tử cung nhưng không lấy được hết rau. Các bác sĩ đã tiêm thuốc co hồi tử cung, dùng thuốc kháng sinh, siêu âm cho sản phụ Chiêm và xác định sót rau trong buồng tử cung. Trong 10 ngày điều trị sau đẻ, sản phụ Chiêm bị sốt cao liên tục 38,5- 39 độ C. Dù được dùng kháng sinh mạnh và nạo buồng tử cung 3 lần nhưng không lấy được hết rau, bệnh viện đã siêu âm và phát hiện khối rau sót là rau cài răng lược ở góc sừng phải tử cung nên không thể nạo được và cần phải phẫu thuật.

Theo bác sĩ Tước, có 2 nguyên nhân khiến việc lấy hết tổ chức rau còn sót lại ở góc sừng phải tử cung không thành công. Thứ nhất là do góc sừng tử cung vẹo nên không thể đưa dụng cụ vào sâu để nạo rau. Nguyên nhân thứ hai do rau cài răng lược bám chặt vào góc sừng phải tử cung nơi thai làm tổ từ khi thai mới về buồng tử cung nên nơi này bị giãn mỏng và có nhiều mạch máu. Dụng cụ nếu vào tới được góc sừng phải tử cung để nạo rau thì nguy cơ sẽ làm rách cơ tử cung và khiến sản phụ bị băng huyết dữ dội, có thể dẫn tới tử vong. Trong trường hợp này, phẫu thuật là giải pháp duy nhất.

Ngày 30/11, ca phẫu thuật được tiến hành. Trong quá trình thực hiện, kíp mổ thấy góc sừng phải tử cung bị phồng căng thành một khối có đường kính khoảng 10cm mật độ mềm, có nhiều mạch máu tăng sinh nổi lên bề mặt. Để ngăn chặn máu chảy ra trong quá trình mở góc sừng tử cung để bóc rau, kíp mổ đã thắt tạm thời 2 động mạch tử cung và thắt tạm thời động mạch buồng trứng tử cung; tiếp đó, kíp mổ mở góc sừng tử cung lấy hết tổ chức rau cài răng lược ở đó và khâu phục hồi cơ tử cung.

Sau gần 1 tiếng thực hiện, kíp phẫu thuật đã bảo tồn tử cung thành công cho sản phụ. Sau 6 tiếng nằm trong Phòng Hồi sức hậu phẫu, sản phụ được chuyển về Khoa Sản II của bệnh viện để y bác sĩ chăm sóc. Sau 1 tuần được điều trị tích cực, sức khỏe của sản phụ Chiêm ổn định và được xuất viện.

Lời khuyên của chuyên gia

Theo bác sĩ Tước, rau cài răng lược là bệnh lý sản khoa xảy ra khi một phần hay toàn bộ bánh rau bám đến lớp cơ tử cung hoặc đâm xuyên qua thành tử cung.

Bình thường sau khi sinh, bánh rau sẽ tự tách rời khỏi thành tử cung và được sổ ra ngoài; nhưng khi bị rau cài răng lược, bánh rau không thể bong khỏi tử cung và là nguyên nhân gây nên tình trạng băng huyết sau sinh, rối loạn đông cầm máu… thậm chí, có thể khiến người mẹ tử vong.

Bác sĩ Tước cho biết, để phát hiện sớm rau cài răng lược và hạn chế biến chứng rau cài răng lược trong khi đẻ, sau đẻ hay sau mổ thì phụ nữ mang thai cần phải được quản lý thai nghén, siêu âm. Căn cứ kết quả siêu âm và chụp cộng hưởng từ MRI sẽ biết được rau cài răng lược diện rộng hay hẹp cũng như mức độ phức tạp để từ đó có phương pháp xử trí thích hợp.

Trường hợp sản phụ phát hiện sớm rau cài răng lược trong thời kỳ mang thai thì nên sinh em bé tại các bệnh viện tuyến tỉnh hoặc tuyến Trung ương thay vì cơ sở y tế tuyến xã/huyện để tránh nguy hiểm xảy ra.

Các chuyên gia cũng khuyến cáo, thai phụ nên đi kiểm tra, theo dõi thai kỳ thường xuyên tại các cơ sở y tế chuyên khoa để được quản lý thai nghén một cách toàn diện nhất. Đặc biệt, những sản phụ từng có tiền sử mổ đẻ thì nên chờ tối thiểu 24 tháng mới nên có thai trở lại. Khi mới mang thai cần đi siêu âm xem vị trí làm tổ của thai. Nếu phát hiện thai làm tổ ở vị trí bất thường như góc sừng tử cung, vết mổ đẻ cũ thì nên chủ động đình chỉ thai nghén để tránh bị rau cài răng lược, rau tiền đạo trung tâm cài răng lược trên vết mổ đẻ cũ gây nguy hiểm tới sức khỏe của mẹ và thai nhi.