“Dám nghĩ nhỏ” để thành công lớn

Dám nghĩ nhỏ là công trình nghiên cứu về tâm lý học hành vi của hai tác giả người Anh Owain Service và Rory Gallagher. Cuốn sách cung cấp bộ khung hành vi dựa trên 7 khái niệm cốt lõi, giúp bạn hoàn thành mục tiêu thông qua phương pháp tư duy tập trung vào các chi tiết nhỏ.

"Nghĩ nhỏ", theo các tác giả, không đồng nghĩa với mục tiêu nhỏ, mà ý muốn nói đến phương pháp tư duy tập trung vào các chi tiết để hoàn thành mục tiêu dài hạn và đầy thử thách.

Theo nghiên cứu của Service và Gallagher trong Dám nghĩ nhỏ, phương pháp tư duy này rất quan trọng vì mỗi người có hai hệ thống xử lý thông tin: một hệ thống chậm - "đòi hỏi chúng ta phải thận trọng suy nghĩ trước khi đưa ra quyết định", và một hệ thống nhanh - "hoạt động một cách tự động và theo bản năng".

Hệ thống chậm sẽ hoạt động khi bạn đối diện với những yêu cầu đòi hỏi sự nỗ lực và chú ý chủ động, chẳng hạn như trả lời cho câu hỏi "Mười hai nhân với mười chín bằng bao nhiêu?", hoặc khi bạn đang đi trên phố và ai đó bất ngờ yêu cầu bạn đi nhanh hơn thường lệ. Còn hệ thống nhanh sẽ được kích hoạt trước những bối cảnh không cần bất kỳ sự nỗ lực hay kiểm soát nào, như giải đáp thắc mắc "Cỏ có màu gì?" hay "Một cộng một bằng mấy?".

Vấn đề là phần lớn chúng ta đều không ý thức được ưu và nhược điểm của từng hệ thống nhanh và chậm. Thế nên ta mặc định rằng "khi đã đặt ra mục tiêu thì chắc chắn sẽ theo đuổi mục tiêu đó với tất cả sự tập trung cũng như chú ý của mình, đồng nghĩa với việc chúng ta phải sử dụng hệ thống chậm nhiều hơn". Tiếc là hệ thống nhanh giúp chúng ta phản ứng nhanh trong một thế giới phức tạp nhưng lại thường bị lỗi, còn hệ thống chậm lại bị hạn chế do bộ não của chúng ta có "băng tần" nhận thức hữu hạn. Vì vậy, "tập trung vào những chi tiết nhỏ giúp chúng ta đạt được mục tiêu lớn" bằng cách vận dụng những ưu điểm tương đối của cả hai hệ thống nhanh và chậm, đồng thời tránh phạm phải những cạm bẫy của hai hệ thống này".

Để luyện tập phương pháp "nghĩ nhỏ", Service và Gallagher đã xây dựng nên một bộ khung hành vi gồm 7 bước, dựa trên 7 khái niệm cốt lõi: Xác định mục tiêu, Lập kế hoạc, Cam kết, Đề ra phần thưởng, Chia sẻ; Phản hồi; và Kiên trì theo đuổi. Để đảm bảo bạn có thể hoàn thành chuẩn bộ khung hành vi của riêng mình, với mỗi bước thực hiện, tác giả đã đưa ra 3 nguyên tắc mà bạn cần phải kiên trì theo đuổi: Đơn giản hóa, Vạch ra một kế hoạch khả thi, Biến kế hoạch thành thói quen.

Một số nguyên tắc được xem là những đột phá trong khoa học hành vi. Chẳng hạn như trong một lập luận, các tác giả đã chỉ ra rằng, trái với suy nghĩ thông thường, không phải một căn nhà to hay tài khoản ngân hàng nhiều số 0 sẽ làm bạn hạnh phúc. Các nghiên cứu của BIT (Behavioural Insights Team - nhóm Nghiên cứu Hành vi được chính phủ Anh thành lập vào năm 2010) đã chỉ ra 5 yếu tố giúp cải thiện mức độ hạnh phúc của con người là Củng cố các mối quan hệ xã hội, Củng cố sức khỏe và sự năng động, Trau dồi kiến thức và kỹ năng, Phát triển tính hiếu kỳ, Giúp đỡ người khác.

Được đúc kết từ nhiều công trình nghiên cứu khoa học hành vi, đặc biệt là sử dụng các kết quả của BIT, Dám nghĩ nhỏ là cuốn cẩm nang hữu ích, chứa đựng những hướng dẫn cụ thể cùng các bằng chứng khoa học nhằm cung cấp cho độc giả "bộ cột chống và khớp nối của giàn giáo hành vi". Khi hiểu đúng và hiểu đủ các nguyên tắc trong cuốn sách, độc giả có thể từng bước thay đổi hành vi, theo đuổi mục tiêu và tạo nên sự khác biệt cho cuộc sống của mình.