Dấu hiệu cho thấy sâu răng đã ảnh hưởng đến dây thần kinh và cách điều trị

Sâu răng có thể dẫn đến răng nhạy cảm, đau và đặc biệt gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Khi sâu răng tiến triển qua các lớp, sẽ ảnh hưởng đến dây thần kinh trong cùng, còn được gọi là tủy răng. Điều này dẫn đến đau dữ dội, nhiễm trùng và thậm chí mất răng.

Vì vậy, đây là lý do tại sao việc hiểu cách sâu răng ảnh hưởng đến dây thần kinh lại quan trọng để ngăn ngừa các vấn đề về răng miệng lâu dài và duy trì sức khỏe răng miệng tổng thể.

1. Cấu trúc cơ bản của răng

Để hiểu đúng cách sâu răng ảnh hưởng đến dây thần kinh như thế nào, trước tiên chúng ta cần hiểu cấu trúc cơ bản của răng. Một chiếc răng bao gồm một số lớp như sau:

- Men răng: Đây là lớp phủ ngoài cùng của răng, là lớp cứng và dai giúp bảo vệ răng khỏi những tác hại bên ngoài. Đây là chất khoáng hóa và bền nhất trong toàn bộ cơ thể con người.

- Ngà răng: Bên dưới men răng là ngà răng, là lớp mềm và xốp, dễ bị sâu răng hơn.

- Tủy răng: Phần trong cùng của răng chứa tủy răng, là mô mềm bao gồm các dây thần kinh, mạch máu và mô liên kết. Tủy răng còn được gọi là "trung tâm thần kinh" của răng.

Sâu răng chủ yếu xảy ra khi mảng bám, một lớp vi khuẩn dính tích tụ trên răng và tạo ra axit làm mòn men răng. Nếu không được điều trị, tình trạng này có thể xâm nhập sâu hơn vào răng, cuối cùng đến dây thần kinh và gây ra một số biến chứng.

2. Các giai đoạn của sâu răng và cách ảnh hưởng đến dây thần kinh

- Giai đoạn sâu răng ban đầu (Mòn men răng): Trong giai đoạn đầu, sâu răng chủ yếu chỉ giới hạn ở men răng. Trong giai đoạn này, người ta có thể không cảm thấy bất kỳ sự khó chịu nào vì men răng không chứa dây thần kinh. Tuy nhiên, các hố nhỏ hoặc lỗ sâu bắt đầu hình thành khi vi khuẩn phá vỡ các khoáng chất của men răng.

- Giai đoạn tiến triển đến ngà răng: Khi sâu răng phá vỡ men răng, nó sẽ đến ngà răng. Không giống như men răng, ngà răng có lỗ xốp và chứa các ống cực nhỏ kết nối trực tiếp với dây thần kinh trong tủy. 

Khi vi khuẩn xâm nhập vào ngà răng, người ta có thể bắt đầu cảm thấy tăng độ nhạy cảm với thức ăn nóng, lạnh và ngọt. Vì vậy, ở giai đoạn này, sâu răng vẫn có thể kiểm soát được bằng cách trám răng nhưng nếu không được điều trị thì nó sẽ tiến triển đến các lớp khác.

- Giai đoạn xâm lấn tủy răng: Nếu sâu răng tiếp tục lan rộng mà không được điều trị thì cuối cùng tình trạng này sẽ đến tủy răng. Khi vi khuẩn xâm nhập vào khoang bên trong, nó sẽ dẫn đến tình trạng viêm, đây là tình trạng gọi là viêm tủy.

Tình trạng này gây áp lực lên dây thần kinh và dẫn đến cơn đau dữ dội có thể liên tục đến rồi đi. Do đó, ở giai đoạn này, cơn đau trở nên không thể chịu đựng được và cần phải điều trị y tế thích hợp.

- Giai đoạn nhiễm trùng tủy (hình thành áp xe): Khi vi khuẩn đến dây thần kinh, nguy cơ nhiễm trùng sẽ cao hơn. Vi khuẩn có khả năng phát triển bên trong buồng tủy, dẫn đến hình thành áp xe, là một túi mủ ở chân răng.

Nhiễm trùng có thể lan sang các mô xung quanh, bao gồm cả xương và gây sưng, đau dữ dội, sốt và khó nhai. Vì vậy, tại thời điểm này, dây thần kinh bên trong răng bị tổn thương không thể phục hồi và cần phải điều trị tủy hoặc trong trường hợp nghiêm trọng phải nhổ răng.

- Hoại tử (Chết dây thần kinh): Nếu không điều trị nhiễm trùng, dây thần kinh bên trong tủy có khả năng chết. Mặc dù ban đầu điều này có thể làm giảm cơn đau, vì dây thần kinh không còn khả năng gửi tín hiệu đau, nhưng mô xung quanh vẫn có nguy cơ. 

Mô chết tạo ra môi trường sinh sôi cho vi khuẩn, dẫn đến nhiễm trùng thêm, mất xương và cuối cùng là mất răng. Tình trạng này được gọi là tủy hoại tử và cần phải can thiệp ngay lập tức.

3. Dấu hiệu sâu răng đã lan đến dây thần kinh

Một số dấu hiệu cho thấy sâu răng đã ảnh hưởng đến dây thần kinh:

- Đau răng dai dẳng: Đây là dấu hiệu đầu tiên cho thấy sâu răng đã lan đến dây thần kinh vì cơn đau dao động từ cảm giác khó chịu nhẹ đến cơn đau nhói, dữ dội lan tỏa khắp hàm và mặt.

- Nhạy cảm hơn: Răng nhạy cảm với sự thay đổi nhiệt độ và một số loại thực phẩm, đặc biệt là đồ ngọt.

- Sưng và đỏ: Mô nướu xung quanh có khả năng bị sưng, đỏ và đau khi chạm vào do nhiễm trùng tủy.

- Hình thành áp xe: Một áp xe có thể nhìn thấy hoặc sưng mủ hình thành xung quanh chân răng hoặc trong mô nướu xung quanh.

- Vị hoặc mùi khó chịu: vị khó chịu trong miệng hoặc hơi thở có mùi hôi từ miệng có khả năng là do áp xe khi có nhiễm trùng.

4. Cách điều trị khi sâu răng đã ảnh hưởng đến dây thần kinh

Điều trị kịp thời là điều cần thiết để cứu răng và ngăn ngừa các biến chứng tiếp theo khi sâu răng đã lan đến dây thần kinh. Một số phương án điều trị phổ biến nhất là:

- Điều trị tủy răng: đây là phương án điều trị chính và được khuyến nghị nhiều nhất cho tình trạng sâu răng khi đã lan đến dây thần kinh. Trong quá trình điều trị tủy răng, nha sĩ sẽ loại bỏ phần tủy bị nhiễm trùng, làm sạch ống tủy và trám bít chúng để ngăn ngừa nhiễm trùng thêm. Quá trình này cho phép bệnh nhân giữ lại răng tự nhiên của mình trong khi loại bỏ cơn đau và nhiễm trùng.

- Nhổ răng: Trong trường hợp tổn thương quá lớn, răng cần phải được nhổ vì đây là phương án cuối cùng nếu tình trạng nhiễm trùng trở nên không thể kiểm soát được hoặc cấu trúc răng trở nên quá yếu để có thể giữ lại.

Sau khi nhổ răng, có thể thực hiện một số phương án như cấy ghép răng hoặc cầu răng để thay thế răng đã mất.

- Thuốc kháng sinh: Nếu tình trạng nhiễm trùng lan ra ngoài răng và vào các mô xung quanh, thuốc kháng sinh sẽ được kê đơn để kiểm soát tình trạng nhiễm trùng. Điều này thường được thực hiện kết hợp với điều trị tủy răng hoặc nhổ răng.

5. Ngăn ngừa sâu răng lan đến dây thần kinh

May mắn là có thể đảo ngược tình trạng sâu răng trong giai đoạn đầu của quá trình mất khoáng. Trong những giai đoạn này, bạn nên duy trì vệ sinh răng miệng tốt để giúp tái tạo khoáng chất trong răng. Một số mẹo để đảo ngược quá trình sâu răng ở giai đoạn đầu là:

- Kiểm soát lượng đường nạp vào cơ thể: Cố gắng hạn chế ăn thực phẩm có nhiều đường hoặc nhiều tinh bột.

- Đánh răng 2 lần/ngày: Đánh răng thường xuyên có thể giúp ngăn ngừa các vấn đề về răng miệng.

- Dùng chỉ nha khoa hàng ngày: Dùng chỉ nha khoa ít nhất một lần mỗi ngày có thể giúp làm sạch kẽ răng.

- Sử dụng nước súc miệng thích hợp: Bạn có thể thử sử dụng nước súc miệng có chứa fluoride khi đánh răng buổi tối.

- Kiểm tra răng định kỳ: Khám răng định kỳ giúp làm sạch sâu răng ít nhất 6 tháng một lần.

Có thể nói, sâu răng có vẻ như là một vấn đề nhỏ nhưng nếu không điều trị có thể dẫn tới hậu quả nghiêm trọng, bao gồm cả tổn thương dây thần kinh răng. Khi sâu răng lan đến dây thần kinh sẽ gây đau, nhiễm trùng và cuối cùng có thể dẫn đến mất răng nếu không được điều trị đúng cách. Do vậy, bạn nên kiểm tra răng và điều trị răng sâu sớm để tránh các biến chứng lâu dài.