Dấu hiệu vô sinh ở tuổi dậy thì diễn ra như thế nào?

Thực tế cho thấy tình trạng vô sinh hiện nay trở nên rất phổ biến. Đây cũng là lo lắng và quan tâm của mọi người đặc biệt các phụ huynh đang chăm sóc con trẻ bước vào giai đoạn dậy thì với những thay đổi ảnh hưởng đến cơ thể trẻ.

Vô sinh ở tuổi dậy thì là một bệnh nguy hiểm nhưng có thể được điều trị nếu phát hiện sớm. Vì vậy trẻ trong độ tuổi dậy thì, phụ huynh và bản thân trẻ cần chú ý đến các thay đổi trong cơ thể của mình đặc biệt là cơ quan sinh dục để có thể kịp thời nhận biết và có các biện pháp can thiệp đúng cách.

1. Vô sinh là tình trạng như thế nào?

Vô sinh được hiểu rằng tình trạng vợ chồng đang mong muốn có con, thực hiện quan hệ tình dục và chung sống với nhau bình thường từ 2 đến 3 lần mỗi tuần và không sử dụng các biện pháp tránh thai nhưng sau 1 năm, đối với phụ nữ dưới 35 tuổi và 6 tháng đối với phụ nữ trên 35 tuổi vẫn chưa có thai.

Có thể hiểu rằng, tình trạng vô sinh thông thường sẽ được phát hiện khi nam nữ ở độ tuổi sinh sản. Nhưng có một số vấn đề có thể giúp cho cả nam giới và nữ giới phát hiện được tình trạng vô sinh của mình. Do đó, dấu hiệu vô sinh ở tuổi dậy thì có thể xảy ra khi phát hiện các dấu hiệu bất thường ở cơ quan sinh dục.

2. Dấu hiệu vô sinh ở tuổi dậy thì

Khi ở độ tuổi dậy thì, dưới tác dụng sinh lý của hormone thì cơ thể còn diễn ra hàng loạt các thay đổi về hình dáng cũng như các cơ quan sinh dục. Đặc biệt lúc này, cơ thể đã có thể phân biệt rõ được giới tính nam/nữ và xuất hiện các ham muốn về tình dục cũng như khả năng sinh sản.

Có thể nhận biết, các dấu hiệu vô sinh ở tuổi dậy thì của nam giới và nữ giới sẽ diễn ra khác nhau.

2.1. Dấu hiệu vô sinh ở tuổi dậy thì ở nữ giới

Đối với nữ giới, sẽ xuất hiện một số dấu hiệu vô sinh ở tuổi dậy thì có thể nhận biết sớm để kịp thời điều trị, không gây ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản của phụ nữ về sau gồm:

- Rối loạn kinh nguyệt

Không thể phủ nhận, rối loạn kinh nguyệt được biết đến là một trong những vấn đề ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản của nữ giới.

Khi nữ giới có chu kỳ kinh nguyệt đều đặn, điều này cho biết người phụ nữ sẽ có sức khỏe sinh sản tốt. Trong trường hợp nữ giới có các chu kỳ kinh nguyệt bất thường như ngắn hơn 21 ngày, chu kỳ kinh nguyệt quá dài như dài hơn 35 ngày thì lúc này nữ giới nên chú ý đến sức khỏe sinh sản của bản thân.

Ngoài ra, khi chu kỳ kinh nguyệt không đều hoặc có những thay đổi liên tục khi quá dài hoặc quá ngắn, thời gian hành kinh ít hơn 2 ngày hoặc kéo dài quá 7 ngày đều có thể là dấu hiệu của tình trạng viêm nhiễm niêm mạc tử cung hoặc tình trạng rối loạn hormone. Nếu tình trạng này kéo dài có thể khiến quá trình thụ thai của nữ giới gặp nhiều khó khăn, kéo dài còn có thể gây vô sinh.

- Rong kinh là dấu hiệu vô sinh ở tuổi dậy thì

Tương tự như chu kỳ kinh nguyệt không đều thì tình trạng rong kinh cũng là một dấu hiệu vô sinh ở tuổi dậy thì. Đối với nữ giới khi có kỳ kinh nguyệt kéo dài hơn 7 ngày thì đây có thể biết đến là tình trạng rong kinh. Hơn nữa, nguyên nhân bị rong kinh có thể do lứa tuổi, do rối loạn sinh lý hoặc do bệnh lý.

Một số bệnh lý có thể gây ra nguy hiểm đối với nữ giới trong thời gian dậy thì và gây vô sinh. Hơn nữa, rong kinh còn khiến phụ nữ khó có thể xác định được thời điểm dễ thụ thai. Vì vậy khó có thể thụ thai nếu như nữ giới không chủ động được chu kỳ kinh nguyệt.

Dù thực tế cho thấy rằng rong kinh không phải nguyên nhân trực tiếp gây vô sinh nhưng lại là nguyên nhân gây ra nhiều phiền toái ảnh hưởng đến phụ nữ và sinh hoạt vợ chồng.

- Màu kinh nguyệt bất thường

Khi kinh nguyệt xuất hiện các cục máu có màu đen và bị vón cục còn là một dấu hiệu sớm của vô sinh ở nữ giới. Các bác sĩ sản khoa chỉ ra rằng việc kinh nguyệt có màu đen còn có thể là do cơ quan sinh dục của nữ giới đang gặp phải rắc rối hoặc có thể nữ giới đang mắc một số bệnh về đường sinh dục.

Cũng có các trường hợp máu kinh bị vón cục do một số bệnh lý như lạc nội mạc tử cung. Vì thế, rối loạn chu kỳ kinh nguyệt còn có thể dẫn đến vô sinh. Ngay khi xuất hiện các dấu hiệu rối loạn chu kỳ kinh nguyệt thì tốt nhất nữ giới nên đến bệnh viện để thăm khám và nhận điều trị kịp thời.

- Vô kinh

Tình trạng rối loạn kinh nguyệt được biết đến là một trong các vấn đề của tuổi mãn kinh. Khi quá tuổi dậy thì thường sau 18 tuổi nhưng chưa có kinh nguyệt hoặc nếu có kinh nguyệt trước đó và vô kinh 6 tháng liên tục thì đây có thể biết đến là dấu hiệu vô sinh nguyên phát và vô sinh thứ phát.

Vô kinh ở nữ giới có thể xảy ra do trứng không rụng hoặc khi bị suy buồng trứng. Ngoài ra còn có thể xảy ra do dị tật cơ quan sinh dục.

- Khi tuyến vú nữ giới kém phát triển

Sau khi dậy thì từ 3 đến 5 năm, lúc này nếu nữ giới nhận ra rằng cơ thể mình có khuôn ngực kém phát triển hơn so với bình thường, điều này cho thấy rằng đây là dấu hiệu vô sinh ở tuổi dậy thì do sự thiếu hụt nội tiết tố estrogen.

Trong khi đó, nội tiết tố estrogen được biết đến là yếu tố chính biểu hiện sự hình thành và phát triển của buồng trứng. Có thể hiểu đơn giản rằng nếu nội tiết tố bị suy giảm có thể thể hiện sự suy giảm hoạt động của buồng trứng, điều này cũng chính là những biểu hiện đầu tiên của tình trạng vô sinh ở nữ giới.

- Khi bị đau bất thường

Ở độ tuổi dậy thì của nữ giới, một số vị trí như bụng dưới, vùng kín bị đau bất thường hoặc đau lưng, đau khung xương chậu, bị đau khi đi tiểu tiện rất có thể là một dấu hiệu cảnh báo bệnh lý phụ khoa gây ra các ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản của nữ giới. Tình trạng này cũng gây ra vô sinh, hiếm muộn.

- Khí hư bất thường

Nữ giới khi bước vào độ tuổi dậy thì sẽ xuất hiện khí hư sinh lý có màu trắng như lòng trắng trứng gà và không có mùi.

Đối với một số trường hợp khác, nữ giới ra khí hư bất thường, có màu trắng đục hoặc vàng, có thể lẫn máu và có mùi hôi khó chịu thì có thể là dấu hiệu cho biết nữ giới đang bị viêm nhiễm, nấm hoặc một số bệnh phụ khoa khác gây ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản.

Bắt đầu bước vào tuổi dậy thì, nữ giới sẽ thấy xuất hiện khí hư sinh lý sẽ có màu trắng trong như lòng trắng trứng gà, không mùi.

Hơn nữa, dịch âm đạo nhiều còn có thể gây tắc, ứ và chèn ép tử cung.

2.2. Đâu là dấu hiệu vô sinh tuổi dậy thì ở nam giới?

Nam giới và nữ giới đều có các dấu hiệu dậy thì và dấu hiệu vô sinh ở tuổi dậy thì khác nhau. Một số dấu hiệu vô sinh ở tuổi dậy thì nam giới gồm:

- Nam giới bị đau, sưng và ngứa rát bộ phận sinh dục

Khi nam giới ở độ tuổi dậy thì rất có thể xuất hiện tình trạng sưng, đau cũng như bị ngứa rát bộ phận sinh dục. Hơn nữa, kèm theo đó còn có thể xuất hiện tình trạng viêm loét, có rỉ mủ và có mùi hôi.

Các dấu hiệu bất thường như sưng đau, ngứa rát bộ phận sinh dục ở nam giới đều cần được lưu ý vì đây có thể là dấu hiệu cảnh báo một số bệnh viêm nhiễm nam khoa có thể gây vô sinh ở nam giới.

- Khi nam giới gặp biến chứng của bệnh quai bị

Thực tế cho biết quai bị là một bệnh nam giới rất dễ mắc phải và có thể lây lan thường gặp ở trẻ nhỏ và trẻ ở độ tuổi vị thành niên.

Quai bị là một bệnh có thể gây ra không ít rắc rối cũng như các biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng đến hệ thần kinh, gây nhồi máu phổi, viêm tụy và đặc biệt đối với nam giới gây ra bệnh viêm tinh hoàn, viêm mào tinh hoàn trở thành nguyên nhân hàng đầu gây vô sinh ở nam giới.

- Nam giới dậy thì muộn

Dậy thì muộn còn được biết đến là một trong những dấu hiệu vô sinh ở tuổi dậy thì của nam giới. Khi nam giới dậy thì muộn, nếu không nhận điều trị kịp thời tình trạng này còn khiến cho dương vật và tinh hoàn bị teo. Do đó, điều này ảnh hưởng đến quá trình sinh tinh và gây ra tình trạng vô sinh ở nam giới cũng như khả năng tổng hợp testosterone của tinh hoàn của nam giới.

- Khi nam giới gặp bất thường về khả năng tiểu tiện

Các tình trạng thường gặp bất thường khi tiểu tiện gồm: tiểu són, tiểu ngắt quãng, một số vấn đề khác như tiểu rắt, tiểu buốt, tiểu đau hoặc tiểu ra mủ, ra máu... đều là dấu hiệu cảnh báo nam giới đang gặp một số bệnh như tuyến tiền liệt hoặc đường niệu đạo.

Một số bệnh lý nam giới gặp phải này có thể là nguyên nhân gây vô sinh nếu như không kịp thời nhận điều trị.

- Những bất thường ở tinh hoàn

Bước vào độ tuổi dậy thì, nếu nam giới xuất hiện các bất thường như bị sưng đau tinh hoàn, đây có thể là một số bệnh lý ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nam giới gồm: viêm tinh hoàn, nam giới bị giãn tĩnh mạch thừng tinh hoặc bị teo tinh hoàn hay tinh hoàn ẩn.

Các bệnh lý gặp phải hoặc bất thường ở tinh hoàn có thể là dấu hiệu vô sinh ở tuổi dậy thì ở nam giới.

- Các tổn thương ở đầu hoặc thân dương vật

Những nguyên nhân dẫn đến ung thư dương vật là khi dương vật nam giới bị tổn thương ở đầu hoặc thân. Hơn nữa, tình trạng này còn có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh giang mai, đây là bệnh lý nghi hiểm dẫn đến hiện tượng vô sinh ở nam giới.

- Bất thường về sinh lý ở nam giới

Nam giới ở độ tuổi dậy thì thường xảy ra tình trạng xuất tinh sớm, bị mộng tinh... Tuy nhiên nếu tình trạng này diễn ra trong thời gian dài có thể là dấu hiệu bất thường khi xuất tinh ở nam giới. Đây là một dấu hiệu cảnh báo nam giới bị vô sinh ở tuổi dậy thì.

- Nam giới không có tinh dịch

Vô sinh ở nam giới xảy ra đa số d tình trạng ít tinh dịch và không có tinh dịch gây ra.

Đối với nam giới nếu ở trạng thái bình thường mà không bị chấn thương hoặc va đập mà vẫn xuất hiện cảm giác đau, bị sưng tấy đỏ hoặc khi sờ có khối rắn trong tinh hoàn thì khả năng cao bạn có thể bị mắc bệnh.

Kèm theo đó phần da của bìu nếu có hiện tượng bị sưng đau hoặc bị chảy nước thì đây cũng có thể là triệu chứng xoắn hoặc viêm tinh hoàn nguy hiểm.

- Tinh trùng của nam giới bất thường

Khi tinh trùng nam giới loãng, có màu trong, nhìn trong suốt.

Trường hợp tinh trùng bị vón cục hoặc khi tinh trùng bị đông đặc.

Trong tinh trùng có xuất hiện lẫn máu.

Ngoài ra, khi thực hiện thủ dâm hoặc khi quan hệ tình dục mà dương vật của nam giới không thể cương cứng hoặc không cứng, cương tạm thời được ở dưới 3 phút đây cũng là một triệu chứng cho biết nam giới đang bị rối loạn cương dương.

Mất cân bằng khi phóng tinh là vấn đề tương tự rối loạn cương dương mà nam giới cần chú ý.

3. Phòng tránh vô sinh khi bước vào tuổi dậy thì bằng cách nào?

Bước vào tuổi dậy thì cơ thể của nam giới và nữ giới đều có các thay đổi nhất định. Do đó, để phụ huynh chăm sóc trẻ cũng như bản thân trẻ cần được trang bị các kiến thức và biện pháp chăm sóc sức khỏe sinh sản tốt nhất với mục đích phòng tránh nguy cơ bị vô sinh hiệu quả như sau:

- Thực hiện xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, đủ dưỡng chất. Nên hạn chế các loại chất kích thích như rượu bia và thuốc lá.

- Luyện tập thể dục thể thao nâng cao sức khoẻ.

- Tránh stress kéo dài.

- Chú ý thời gian quan hệ tình dục, việc quan hệ tình dục quá sớm cũng là một nguyên nhân gây ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản. Không nên quan hệ tình dục khi chưa đến tuổi trưởng thành và cần chú ý sử dụng các biện pháp phòng tránh an toàn tránh có thai và tránh các bệnh lây qua đường tình dục.

- Giáo dục sức khỏe sinh sản là một trong những điều cần được quan tâm.

- Vệ sinh cơ thể, bộ phận sinh dục đúng cách. Đặc biệt đối với nữ giới trong chu kỳ kinh nguyệt cần giữ vệ sinh sạch sẽ, thay băng vệ sinh từ 4 đến 6 tiếng giúp tránh các bệnh viêm nhiễm phụ khoa.

- Nam giới nên hạn chế sử dụng điện thoại, máy tính vì bức xạ của các thiết bị điện tử này có thể gây ảnh hưởng đến chất lượng và khả năng sản xuất tinh trùng.

Hy vọng với những dấu hiệu vô sinh ở tuổi dậy thì của nữ giới và nam giới ở trên có thể giúp phụ huynh chăm sóc trẻ và bản thân trẻ ở độ tuổi dậy thì hiểu rõ hơn về quá trình dậy thì của cơ thể mình để có các biện pháp chăm sóc và bảo vệ sức khỏe sinh sản đúng cách nhất.