ĐB Quốc hội tranh luận về thẩm quyền cách chức Hiệu trưởng ĐH Tôn Đức Thắng

Phiên chất vấn các thành viên Chính phủ sáng nay (6/11) của Quốc hội khá "nóng" vấn đề cách chức ông Lê Vinh Danh - Hiệu trưởng trường ĐH Tôn Đức Thắng (TDTU) - đang được dư luận quan tâm. Theo đó, có nhiều ý kiến trái chiều xung quanh vụ việc.

Trước đó, ngày 24/8/2020, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam (TLĐLĐVN) đã công bố quyết định tạm đình chỉ công tác điều hành TDTU đối với ông Lê Vinh Danh; cũng như công bố quyết định thành lập Hội đồng kỷ luật đối với các thành viên Ban giám hiệu nhà trường nhiệm kỳ 2014-2019.

ĐB Lê Thanh Vân hỏi Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam: "Việc cách chức Hiệu trưởng TDTU có đúng với thẩm quyền của TLĐLĐVN hay không? Tôi muốn hỏi về khía cạnh thẩm quyền pháp lý".

Trả lời câu hỏi này, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho hay, ông đã có văn bản trả lời trực tiếp ĐB Lê Thanh Vân trước đó, song đây là vấn đề được công luận quan tâm nên ông tiếp tục trả lời tại diễn đàn quan trọng này.

Theo Phó Thủ tướng, Luật GD Đại học quy định rõ, hội đồng trường (HĐT) là cơ quan quyền lực của nhà trường. Vì vậy, bổ nhiệm - cách chức các chức danh bao gồm Hiệu trưởng thì phải do HĐT quyết định và đề nghị lên cấp có thẩm quyền (ở đây là TLĐLĐVN) công nhận và phê chuẩn.

Trong trường hợp trường có HĐT thì TLĐLĐVN xử lý cách chức hiệu trưởng mà không căn cứ vào đề nghị của HĐT thì không đúng luật, Phó Thủ tướng nói.

Tuy nhiên, Phó Thủ tướng lưu ý đây là trường hợp "rất đặc thù", bởi HĐT TDTU lúc này đã hết nhiệm kỳ và việc kiện toàn HĐT của Tổng Liên đoàn Lao động chậm trễ do cả nguyên nhân khách quan và chủ quan. Vì thế, đến thời điểm Ban giám hiệu TDTU nhận kỷ luật của Đảng, trường này không có HĐT. Từ đó có câu chuyện "không rõ ràng".

"Thủ tướng đã chỉ đạo Bộ GD&ĐT phải vào cuộc, cử thứ trưởng vào làm việc trực tiếp, làm rõ đúng sai và có hướng dẫn. Trước hết thành lập lại HĐT theo đúng quy định. TDTU là là một mô hình tốt, là điểm sáng của tự chủ đại học, trong đó có sự đóng góp của Đảng, Nhà nước, chính quyền TP.HCM, Tổng Liên đoàn và tập thể cán bộ giáo viên, ban lãnh đạo trường, cần phải trân trọng. Còn việc xử lý cán bộ theo quy định của Đảng và pháp luật, thông lệ là kỷ luật hành chính đồng bộ với kỷ luật Đảng" - Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh.

ĐB Lê Thanh Vân tiếp tục tranh luận khi cho rằng chưa thỏa đáng, chưa đúng với lý do Hiệu trưởng bị cách chức do HĐT bị giải thể. "Vì Liên đoàn Lao động có quyền kỷ luật viên chức do mình quản lý, còn chức danh hiệu trưởng trường TDTU phải theo Luật Giáo dục Đại học" - ông nói.

Theo ông Vân, việc làm đúng của TLĐLĐVN là chỉ có thể can thiệp vào viên chức thuộc quyền quản lý của mình. Còn chức danh hiệu trưởng TDTU chưa có HĐT quyết định thì hiệu trưởng đó chưa bị bãi nhiệm, cách chức theo luật định.

Đồng thời, ĐB Vân đề nghị các cơ quan có đơn vị đại học trực thuộc tôn trọng, thi hành triệt để Luật Giáo dục Đại học với chủ trương tự chủ đại học rất tiến bộ, vừa được Quốc hội thông qua.

Bấm nút tranh luận, ĐB Trần Thị Diệu Thúy (đoàn TP.HCM) cho rằng: "Là Ủy viên Đoàn chủ tịch TLĐLĐVN và từng tham gia vào HĐT TDTU, tôi cho rằng trong điều kiện chưa có HĐT thì thẩm quyền kỷ luật cán bộ viên chức là thuộc thẩm quyền do chủ sở hữu quyết định. TLĐLĐVN vì thế kỷ luật Hiệu trưởng TDTU là đúng quy định".

ĐB Thúy cung cấp thêm thông tin, để đưa ra quyết định này, TLĐLĐVN đã có văn bản xin ý kiến của Bộ Nội vụ. Cơ quan này đã trả lời tại văn bản số 4378 ngày 21/8/2020 về thẩm quyền xử lý kỷ luật với cán bộ viên chức là người đứng đầu TDTU. "Văn bản này trả lời: Đến nay trường ĐH Tôn Đức Thắng chưa có HĐT nên việc xử lý kỷ luật Hiệu trưởng của trường là do TLĐLĐVN quyết định" - ĐB Diệu Thúy cho hay.

Trước phần trả lời này, ĐB Lê Thanh Vân tiếp tục… tranh luận và thẳng thắn: "Tôi đề nghị ĐB Diệu Thúy đọc lại Luật Giáo dục Đại học. Tôi chưa đọc văn bản đại biểu Thúy dẫn ra để khẳng định cơ sở cho phép TLĐLĐVN có quyền cách chức Hiệu trưởng, nhưng tôi khẳng định việc này là trái luật Giáo dục Đại học".

Nhân đây, ông đề nghị Bộ trưởng Bộ Nội vụ giải trình thêm về văn bản mà ĐB Thúy nêu. "Nếu Bộ trưởng Nội vụ đồng ý thì tôi cho rằng đây là hành vi trái pháp luật. ĐBQH vừa thông qua luật GD ĐH, khoản 1 điều 20 của luật quy định rất rõ ràng, tại sao cứ phải thanh minh thanh nga?" - ông bức xúc.

Trước các tranh luận trái chiều, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đề nghị những đại biểu này hãy gặp nhau trực tiếp để trao đổi, tranh luận, dành thời gian cho các phần chất vấn khác.