Để không rơi vào danh sách đen và “bị sa thải trong âm thầm”

Bạn có đang bị giảm năng suất và cường độ làm việc, không còn những đêm muộn với các công việc bị giao thêm? Điều này có thể là do sếp của bạn dường như tôn trọng ranh giới mới mà bạn đặt ra và đã giảm bớt khối lượng công việc cho bạn.

Tuy nhiên, hãy thận trọng! Việc lựa chọn “bỏ việc trong im lặng” (quite quitting) có thể dẫn đến việc bạn bị sếp “âm thầm sa thải” (quite fired), và cuối cùng là thực sự bị sa thải. Các chuyên gia nhân sự cho biết thực tế này đã xảy ra ở một số công ty, theo Wall Street Journal.

Cụ thể hơn, Victor Assad, một cựu Giám đốc nhân sự tại Medtronic PLC và Honeywell International Inc, hiện là chuyên gia tư vấn cho biết: “Giống như nghỉ việc trong yên lặng, thuật ngữ “sa thải trong yên lặng” đề cập đến cách cấp quản lý hạ thấp vai trò và tầm quan trọng của nhân sự. Nếu bạn bất chợt bị cắt giảm trách nhiệm hoặc bị đẩy ra khỏi các dự án, hoặc không còn được mời tham dự các cuộc họp... thì đó là dấu hiệu cho thấy ban quản lý không còn coi trọng bạn như trước đây". 

LÃNH ĐẠO NÀO CŨNG SẼ CÓ DANH SÁCH ĐEN 

Gallup, một công ty tư vấn và phân tích của Mỹ, báo cáo một nửa số người lao động nước này đang quiet quitting - chỉ làm những gì được yêu cầu trong bản mô tả công việc và không nhận thêm gì khác.

Trong phần lớn hai năm qua, các giám đốc điều hành đã phải  giải quyết vấn đề này. Paul Lesser, người có thời gian dài làm việc trong lĩnh vực nhân sự tại Fidelity Investments, nói rằng nhiều công ty muốn được coi là biết thấu hiểu với những nhân viên tìm kiếm sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống cá nhân. 

Theo ông, các sự kiện tiêu cực, bất ổn trong xã hội đã khiến nhiều người phải xem xét lại về thứ tự ưu tiên của họ. Sẽ thật là tồi tệ nếu người quản lý yêu cầu họ phải tập trung nhiều hơn vào công việc trong giai đoạn khắc nghiệt đó. Với việc ngày càng nhiều doanh nghiệp dự báo suy thoái, mọi công ty đều có những nhân việc làm kém hiệu quả hoặc năng suất làm việc thấp”, ông Lesser nói. “Trên thị trường mà chúng ta  bây giờ, việc quan sát và điều chỉnh chúng là điều cần thiết cho công ty”, ông bổ sung. 

Gallup báo cáo tỷ lệ lao động gắn bó với lao động tích cực nghỉ việc đang ở mức thấp nhất trong một thập kỷ và một nửa lực lượng lao động Hoa Kỳ được cho là bỏ việc trong im lặng — nghĩa là chỉ làm những gì trong mô tả công việc của họ và không làm nữa. Trong phần lớn hai năm qua, các giám đốc điều hành phần lớn đã giải quyết vấn đề này. 

Jay McDonald, một huấn luyện viên điều hành trong hội đồng quản trị của một số công ty ở khu vực Atlanta, cho biết các nhà quản lý ở mọi cấp nên lập danh sách nhân viên để sa thải, nhường chỗ cho những người mới làm việc chăm chỉ và tài năng hơn.

Ông nhận định: “Mỗi nhà lãnh đạo luôn có danh sách đó, ít nhất là trong đầu họ”. 

Nhiều người băn khoăn liệu mình có nằm trong danh sách đó của sếp hay không. Điều đó rất khó đoán, đặc biệt ở thời điểm này, khi những nhà quản lý khăng khăng rằng họ cần nhân viên phải cống hiến tới 150% sức lực.

CẦN LÀM GÌ KHI BỊ SẾP CÂN NHẮC “ÂM THẦM SA THẢI? 

Trao đổi trực tiếp với sếp

Nếu bạn cho rằng bản thân có nguy cơ bị sa thải trong âm thầm, hãy chủ động tìm cách nói chuyện với người quản lý, hoặc tham khảo ý kiến của các đồng nghiệp cùng cảnh ngộ trước khi đề xuất cuộc gặp mặt.

Nhiều cố vấn nghề nghiệp đồng ý rằng, cách tốt nhất để giải quyết sự mơ hồ trong công việc chính là nói chuyện minh bạch với người quản lý.

Tìm sự hỗ trợ từ động nghiệp và những người có thể lên tiếng vì bạn

Giám đốc khoa học về văn hóa doanh nghiệp tại Culture Partners, Jessica Kriegel giải thích gốc rễ của việc sa thải trong im lặng là do giao tiếp xã hội kém hiệu quả trong môi trường làm việc.

"Nếu quản lý là người không thích xung đột hoặc ngại chia sẻ, họ có thể không đủ can đảm để đưa đánh giá, nhận xét về hiệu suất công việc của bạn", nữ chuyên gia nói và gợi ý nên tìm kiếm thêm sự hỗ trợ từ những nguồn lực khác. Đó có thể là những đối tác, cố vấn thân cận của cấp quản lý, hay những nhân viên thân thiết có tiếng nói trong công ty, sẵn sàng hỗ trợ bạn.

Trong trường hợp người quản lý không sẵn sàng đàm phán về việc chấm dứt hợp đồng, bạn nên chủ động hỏi về cơ hội thăng tiến ở công ty, hoặc đề xuất được nói chuyện với các lãnh đạo cấp cao để xác định nên đi tiếp hay dừng lại.

Chuẩn bị kỹ kiến thức, tư liệu cho một cuộc nói chuyện nghiêm túc với người quản lý

Trước khi đặt vấn đề gặp mặt, người lao động cần chủ động tăng sự hiểu biết, kiến thức cơ bản về quá trình thăng chức, tăng lương của công ty qua các thông tin trong sổ tay nhân viên. Những căn cứ này có thể giúp cuộc trò chuyện với người quản lý trở nên dễ dàng hơn.

Ngoài ra, việc lưu giữ những thành tích, sự đóng góp trong công việc hay tăng lương cho từng vị trí cũng giúp bạn dễ dàng đàm phán về trường hợp hiện tại của bản thân.

Nếu không có kết quả, hãy cân nhắc nghỉ việc

Cara de Lange, cố vấn về sức khỏe tinh thần tại nơi làm việc, nói rằng hãy cân nhắc việc rời đi nếu cuộc thảo luận với cấp trên nếu không đạt được tiếng nói chung. Bởi nếu không đáp ứng được những kỳ vọng trong công việc, cấp quản lý nên cung cấp những phản hồi, hỗ trợ, hướng dẫn phù hợp để nhân viên có thể phát huy năng lực làm việc thay vì im lặng sa thải.

Tuy nhiên, Gassam Asare cảnh báo rằng nghỉ việc chỉ nên là phương án cuối cùng, đặc biệt trong tình trạng suy thoái kinh tế và nhiều công ty cắt giảm nhân sự.

Thay vào đó, hãy tìm kiếm mọi nguồn lực sẵn có, tham gia vào các công đoàn để đảm bảo quyền lợi và có thể lên tiếng nếu cảm thấy mình đang bị đánh giá thấp tại nơi làm việc.