Để 'Look at me' cứu trẻ tự kỷ

Trẻ tự kỷ không có kỹ năng giao tiếp, bé như bị “đóng khung” trong bức tường cô độc của riêng mình, mà chính bố mẹ cũng không cách gì chạm vào chúng. Theo phân tích của giới chuyên môn, khả năng giao tiếp xã hội thực chất là một kỹ năng khá phức tạp. Giao tiếp bằng ánh mắt, biểu hiện cảm xúc, trò chuyện… là những bài học đầu đời của 1 đứa trẻ. Nhưng với trẻ tự kỷ, giao tiếp nói chung, đặc biệt giao tiếp bằng mắt, thực sự là một thử thách. Đánh mất kỹ năng giao tiếp, trẻ tự kỷ đồng thời không học được cách mở cánh cửa hòa nhập thế giới.

Trong nhiều năm qua, các nhà khoa học thuộc nhiều lĩnh vực đã cố công tìm cách để xuyên phá “bức tường” được trẻ tự kỷ tự dựng lên ấy. Giữa lúc cả giới y khoa lẫn tâm lý vẫn chưa tìm được giải pháp hữu hiệu thì các chuyên gia công nghệ đã “lên tiếng”.

Với một ứng dụng có tên “Look at Me” chạy trên hệ điều hành Android mà Samsung nghiên cứu, phát triển, trẻ tự kỷ có khả năng “đọc” được cảm xúc trên khuôn mặt của người khác. Đây thực sự là một bước đột phá mạnh mẽ trong quá trình nỗ lực đưa trẻ tự kỷ bước vào cuộc sống của cộng đồng, nơi mà “bức tường vô hình” dường như không còn tồn tại. Bởi, đặc điểm cố hữu của trẻ tự kỷ là “không quan tâm” đến biểu cảm của những người khác, vì thế cũng không có những “hồi đáp”. Nhưng giờ đây, khi “làm quen” với ứng dụng “Look at Me” thì chúng đã có thể nắm bắt được các diễn biến tâm lý của những người đối diện.

Ứng dụng này do Samsung Electronics phối hợp cùng các chuyên gia đến từ ĐH Quốc gia Seoul và Yonsei (Hàn Quốc) nghiên cứu, phát triển. Thực ra, ứng dụng này hoạt động theo 1 cơ chế khá đơn giản: Sử dụng camera điện thoại thông minh để giúp trẻ đọc tâm trạng của người khác, nhớ khuôn mặt và thể hiện cảm xúc của mình với các nét mặt cũng như tư thế khác nhau.

Nền tảng khoa học để xây dựng ứng dụng ý nghĩa này được GS Chung KyongMee, Khoa Tâm lý, ĐH Yonsei, một trong số những người tham gia sáng chế ứng dụng, giải thích: “Trẻ em mắc triệu chứng tự kỷ gặp khó khăn khi đọc biểu hiện của gương mặt, nhưng lại rất có năng khiếu trong việc sử dụng những thiết bị điện tử và luôn tỏ ra thích thú khi được sử dụng chúng. Vì thế, việc cải thiện giao tiếp cho trẻ tự kỷ thông qua thiết bị thông minh là ý tưởng rất thực tế và chắc chắn sẽ mang lại hiệu quả”.

Ứng dụng này có thể được mọi phụ huynh cài đặt dễ dàng, miễn phí vào điện thoại hoặc máy tính bảng, giúp trẻ tự kỷ tham gia khóa “huấn luyện giao tiếp ảo” ở bất cứ đâu, nhằm cải thiện kỹ năng giao tiếp cho trẻ.

 

Những bài học được “chuyển tải” qua việc tương tác với ứng dụng “Look at Me” với những bài học kéo dài 15 phút trong 8 tuần, thực chất là 7 trò chơi tương tác được thiết kế để giữ cho những trẻ tự kỷ trong trạng thái tập trung và cùng tham gia. Các bé sẽ được tiếp xúc những bài học hữu ích về âm thanh, tình huống giao tiếp, nhận diện cảm xúc trên gương mặt (hạnh phúc, giận dữ, buồn, vui, ghét…) qua 4.000 mẫu dữ liệu từ nhiều người khác nhau. Từ đó, bé dần hiểu cách bộc lộ những cảm xúc của bản thân. Chính các phụ huynh cũng có thể tham gia những bài học này để cùng trẻ phá vỡ rào cản ngăn cách, hỗ trợ đắc lực cho trẻ trong việc làm quen cách bày tỏ cảm xúc với những người xung quanh. Đó chính là điều tiên quyết để cải thiện đáng kể tình trạng tự kỷ của trẻ. Samsung cho biết, việc sử dụng “Look at Me” giúp tăng 60% khả năng giao tiếp cho những trẻ em mắc bệnh tự kỷ.

Được biết, số trẻ tự kỷ tại Việt Nam thời gian gần đây có chiều hướng tăng cao. Chỉ riêng tại Bệnh viện Nhi Trung ương, mỗi tháng, trong số 1.500-1.600 trẻ đến khám thì khoảng 300 trẻ có dấu hiệu tự kỷ cần can thiệp. Trong khi đó, việc điều trị trẻ tự kỷ thời gian qua lại gặp rất nhiều khó khăn, không ít phụ huynh đã rơi vào tình trạng “mất phương hướng”, phải “vái tứ phương” để mong con mình thoát khỏi hội chứng quái ác này, kể cả bỏ những khoản tiền lớn để chữa trị ở những cơ sở không đáng tin cậy, vừa hao tiền tốn của, lại không hiệu quả.

Việc sử dụng công nghệ để từng bước cải thiện tình trạng tự kỷ mở ra một hướng đi mới sáng sủa hơn. Trước Samsung, đã có một số hãng công nghệ tung ra những sản phẩm những công cụ để cải thiện tình trạng tự kỷ, như Google và tổ chức Autism Speaks với dự án MSSING nhằm phát triển cơ sở dữ liệu về người mắc chứng tự kỷ và gia đình của họ, còn Microsoft cũng thực hiện một dự án tương tự từ năm 2001… Sự góp sức của công nghệ không chỉ khiến cho thương hiệu của các “ông lớn” trong lĩnh vực này trở nên gần gũi, thân thiện hơn với người dùng toàn cầu, mà còn góp phần thiết thực cải thiện một cách hiệu quả tình trạng tự kỷ ở khoảng 60 triệu trẻ em trên toàn thế giới.

Hiện “Look at Me” đã có mặt trên Google Play, Ứng dụng tương thích với Samsung Galaxy S III, Samsung Galaxy S4, Samsung Galaxy S5, Samsung Galaxy Note 3, Samsung Galaxy Note 4, Samsung Galaxy S4 zoom, Samsung Zoom 2, Samsung Galaxy Tab 10.5 S và Samsung Galaxy Tab S 8.4. Người dùng tại Việt Nam có thể tải về để sử dụng trong việc cải thiện khả năng giao tiếp cho những trẻ mắc chứng tự kỷ.