Hạng mục thủy cung là dự án thành phần của Khu du lịch núi Lớn - núi Nhỏ được UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu phê duyệt năm 1999 cho Công ty xây dựng và phát triển đô thị. Toàn bộ dự án rộng hơn 96 ha ở khu Hòn Ngưu, khu núi Lớn - núi Nhỏ, với 10 dự án thành phần xây dựng khu du lịch, văn hóa, vui chơi giải trí, nghỉ dưỡng trong thời gian 2004 - 2015. Vài năm sau, công ty này được chuyển sang Công ty cổ phần cáp treo Vũng Tàu.
Trong kết luận thanh tra các dự án được giao thuê đất ven biển Bà Rịa - Vũng Tàu vào năm 2018, đã xác định khu du lịch dịch vụ núi Lớn - núi Nhỏ nhiều hạng mục thành phần trong đó có thủy cung chậm tiến độ, vi phạm luật đất đai. Ông Lê Ngọc Linh, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, cho biết, Sở này đã yêu cầu điều chỉnh dự án nhưng công ty này không thực hiện. Cụ thể, chủ đầu tư dự án lấn chiếm 1.847 m2 ở khu Bạch Dinh phía biển.
Sự việc trở nên phức tạp khi UBND tỉnh phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết dự án cụm dịch vụ ga cáp treo và thủy cung Hòn Ngưu vào năm 2018 cộng thêm phần đất chủ đầu tư lấn chiếm khiến diện tích tăng từ hơn 67.000 m2 lên hơn 69.200 m2, không đúng theo luật đất đai.
Tại cuộc họp của Tỉnh ủy Bà Rịa - Vũng Tàu về dự án này vào chiều qua, 24/10/2019, rất nhiều ý kiến đề nghị cần thanh tra toàn diện dự án, trong đó làm rõ hồ sơ pháp lý về đất đai. Trong đó năng lực tài chính của chủ đầu tư là vấn đề đáng quan tâm khi Công ty cáp treo Vũng Tàu đang nợ tiền thuê đất hơn 18 tỷ đồng.
Ông Mai Trung Hưng, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Bà Rịa - Vũng Tàu, cho biết, rất nhiều công trình Công ty cổ phần cáp treo Vũng Tàu xây dựng không phép, trong đó có việc san lấp 2 khu đất xây dựng biệt thự trên núi Lớn.
Ý kiến của ông Trần Song Hải, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường cho biết, việc lấn biển ở Hòn Ngưu sẽ mất vùng bờ và có thể ảnh hưởng, tác động lâu dài, vì vậy nên giữ bờ đá hiện hữu, xem xét lại việc đổ đất, đá lấn biển xây thủy cung.
Ở cách nhìn khác, ông Nguyễn Hồng Lĩnh, Bí thư tỉnh ủy Bà Rịa - Vũng Tàu, vẫn đề nghị cho Công ty cổ phần cáp treo Vũng Tàu lấn biển làm thủy cung nhưng không xây tổ hợp khách sạn 22 tầng. Các dự án khác không triển khai làm tiếp. Ông Lĩnh khẳng định: “Văn bản tạm dừng dự án của UBND tỉnh có hiệu lực đến khi chủ đầu tư khắc phục các sai phạm về đất đai, xây dựng; các tồn đọng đã được thanh tra, kiểm tra kết luận. Chậm nhất đầu năm sau, hoặc 2 tháng nữa, báo cáo thường vụ Tỉnh ủy nghe, có niềm tin, đủ cơ sở, thuyết phục sẽ đồng ý để chủ đầu tư tiếp tục xây dựng".
Dự án cụm dịch vụ ga cáp treo và thủy cung Hòn Ngưu khi hoàn thành sẽ phục vụ 3.000 - 5.000 người mỗi ngày. Trong đó, để xây dựng thủy cung, chủ đầu tư san lấp từ bờ đường Trần Phú ra biển khoảng 200 m, với diện tích lấn biển khoảng 3 ha. Dự án có tổng mức đầu tư 50 triệu USD (hơn 1.100 tỷ đồng), dự kiến hoàn thành vào năm 2023.
Dự án này đã gây bức xúc trong dư luận, vì phá vỡ cảnh quan, tầm nhìn từ hướng di tích Bạch Dinh ra biển, có thể thay đổi dòng chảy, vi phạm Luật Tài nguyên môi trường Biển và Hải đảo 2016.
Sau khi truyền thông và dư luận lên tiếng, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã có văn bản yêu cầu tạm dừng thi công dự án lấn biển xây thủy cung ở Bãi Trước. Tại văn bản ký ngày 14/10/2019, UBND tỉnh giao Sở Xây dựng yêu cầu chủ đầu tư tạm ngưng thi công ở phía biển, dừng ngay hạng mục đê kè chắn sóng và san lấp mặt bằng cho đến khi UBND tỉnh có ý kiến khác. Sở Xây dựng cũng phối hợp với các cơ quan liên quan làm việc với Công ty cổ phần du lịch cáp treo Vũng Tàu để rà soát toàn bộ hồ sơ pháp lý của dự án, tác động đến khu vực xung quanh, đặc biệt là môi trường du lịch.