Đề xuất mở rộng đối tượng được xét tặng danh hiệu Mẹ Việt Nam anh hùng

Thảo luận tại hội trường sáng 30/5 về dự kiến Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh, đại biểu Nguyễn Thị Minh Tâm, đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Bình, đề nghị sửa đổi bổ sung thêm 2 pháp lệnh vào Chương trình là pháp lệnh quy định danh hiệu vinh dự Nhà nước, bà mẹ Việt Nam, anh hùng và Pháp lệnh người có công với cách mạng.

Đại biểu Nguyễn Thị Minh Tâm, cho rằng: Với Pháp lệnh quy định danh hiệu vinh dự Nhà nước, bà mẹ Việt Nam Anh hùng, Ủy ban thường vụ Quốc hội thông qua năm 1994 được sửa đổi, bổ sung bởi Pháp lệnh số 45, đã thể hiện được sự tri ân, có ý nghĩa rất thiêng liêng, giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.

Tuy nhiên trong quá trình triển khai thực hiện Pháp lệnh và các văn bản liên quan đã bộc lộ một số bất cập và không phù hợp với tình hình thực tế. Cụ thể, trong thời bình hiện nay thì rất khó đủ các điều kiện để được phong tặng, truy tặng danh hiệu vinh dự này.

Tại Điều 2 của Pháp lệnh quy định: Có hai con trở lên là liệt sĩ. Thứ 2 là, chỉ có 2 con mà 1 con là liệt sĩ, con thương binh suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên. Ba là, chỉ có 1 con mà người con đó là liệt sĩ.

Theo đại biểu, với quy định chính sách dân số hiện nay, một người con là liệt sĩ cũng là nỗi đau không gì bù đắp nổi và xứng đáng để được tri ân và tôn vinh. Dẫn ra một số trường hợp người mẹ có con trai hi sinh khi làm nhiệm vụ cứu hộ, cứu nạn nhưng không được phong tặng danh hiệu cao quý này, đại biểu Minh Tâm đề nghị quy định cần mở rộng, điều chỉnh đối với những bà mẹ có con là liệt sĩ và bản thân cũng có nhiều đóng góp cho sự nghiệp xây dựng bảo vệ đất nước thời bình.

Đại biểu đề nghị xem xét sửa đổi Pháp lệnh này theo hướng điều chỉnh, bổ sung các tiêu chuẩn để mở rộng đối tượng được xét tặng hoặc truy tặng danh hiệu vinh dự bà mẹ Việt Nam anh hùng. Cụ thể sửa đổi Điều 2 của Pháp lệnh như sau: "Có con là liệt sĩ, bản thân là con của liệt sĩ"; "Có con là liệt sĩ và bản thân có đóng góp tích cực vào xây dựng, bảo vệ Tổ quốc thời kỳ đổi mới", vào đối tượng được xét và hoặc truy tặng danh hiệu vinh dự Nhà nước, bà mẹ Việt Nam Anh hùng.

Thứ hai, với Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng. Qua phản ánh của người dân, trong thời kỳ chiến tranh ác liệt, nhiều người đã hy sinh khi đang thực hiện nhiệm vụ được giao, nhưng đối chiếu với quy định hiện nay của Pháp lệnh ưu đãi người có công và các văn bản pháp luật liên quan, thì không nằm trong đối tượng được công nhận là liệt sĩ. Đại biểu đề nghị xem xét sửa đổi Pháp lệnh ưu đãi người có công cách mạng, cụ thể đó là bổ sung, sửa đổi Điểm b Khoản 1 Điều 14 về điều kiện, tiêu chuẩn công nhận liệt sĩ, nhưng sau đó là người hy sinh khi đang thực hiện nhiệm vụ được tổ chức phân công và phục vụ chiến đấu tại địa bàn địch chiếm đóng, địa bàn tiếp giáp vùng địch chiếm đóng tính từ ngày 30/4/1975 trở về trước.