Đề xuất nâng cao mức hỗ trợ người dân tộc thiểu số tham gia Bảo hiểm y tế

Phát biểu thảo luận trực tuyến về thực hiện chính sách BHXH, BHYT chiều 27/10, đại biểu Đoàn Thị Lê An, đoàn ĐBQH tỉnh Cao Bằng, bày tỏ quan tâm chính sách an sinh cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn. Tính đến hết ngày 31/8/2021, tổng số người tham gia BHYT là 85,21 triệu người, giảm 0,53 triệu người so với năm 2019 và giảm 2,76 triệu người so với năm 2020 (tương ứng với 3,1%). 

Theo đại biểu, nguyên nhân giảm tỷ lệ tham gia BHYT phần lớn là do tình hình dịch bệnh Covid-19, các địa phương khó khăn trong bố trí ngân sách hỗ trợ thêm mức đóng BHYT cho một số đối tượng theo quy định. Ngoài ra, việc triển khai thực hiện quyết định 861/QĐ-TTg ngày 04/6/2021 của Chính phủ về phê duyệt danh sách các xã khu vực III, khu vực II, khu vực I thuộc vùng đồng bào DTTS&MN giai đoạn 2021 – 2025. Theo đó các xã đã hoàn thành chương trình xây dựng nông thôn mới chuyển từ vùng III sang vùng II hoặc về vùng I, các đối tượng là người dân tộc thiểu số thuộc đối tượng được ngân sách nhà nước đóng BHYT không được hưởng chính sách nữa.

Dẫn thực tế từ tỉnh Cao Bằng, đại biểu Đoàn Thị Lê An cho rằng, thực hiện Quyết định số 861, qua một thời gian triển khai tuyên truyền, vận động, đến thời điểm hiện nay mới có 24,6 ngàn người tiếp tục tham gia BHYT. Còn trên 17 ngàn người dân tộc thiểu số không có điều kiện để tham gia BHYT. Cạnh đó nhiều người dân tự đóng BHYT theo hộ gia đình nhưng cũng chỉ có khả năng đăng ký tham gia 03 tháng, dẫn đến tham gia không bền vững.

Trước thực tế đó, để người dân tộc thiểu số tiếp tục được tiếp cận và thụ hưởng chính sách BHYT, đại biểu Đoàn Thị Lê An đề nghị Chính phủ nghiên cứu có chính sách hỗ trợ cho người dân tộc thiểu số, nhất là người dân tộc thiểu số sinh sống ở các khu vực mới ra khỏi vùng khó khăn, nghiên cứu nâng mức hỗ trợ từ ngân sách nhà nước đối với một số đối tượng như:

Nâng mức hỗ trợ bằng 100% (hiện nay ngân sách nhà nước hỗ trợ 70%) đối với người thuộc hộ nghèo đa chiều theo quy định tại Khoản 2 Điều 4 Nghị định số 146/2018/NĐ-CP.

Nâng mức hỗ trợ bằng 70% (hiện nay ngân sách nhà nước hỗ trợ 30%) đối với học sinh, sinh viên tham gia BHYT.

Nâng mức hỗ trợ bằng 70% (hiện nay ngân sách nhà nước hỗ trợ 30%) đối với người thuộc hộ gia đình làm nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp có mức sống trung bình.

Hỗ trợ bằng 30% trên mức đóng BHYT đối với người tham gia BHYT theo hộ gia đình.

Đồng thời đại biểu đề nghị nâng mức hỗ trợ đóng cho người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện. Trong đó nghiên cứu có cơ chế, chính sách thuận lợi và hấp dẫn hơn để khuyến khích người dân ở vùng nông thôn, miền núi, vùng cao biên giới tham gia BHXH tự nguyện, nhất là người có thu nhập dưới mức trung bình.

Còn đại biểu Châu Thị Quỳnh Giao, đoàn ĐBQH Kiên Giang, nêu thực tế còn nhiều người cao tuổi thuộc hộ nghèo chưa có bảo hiểm y tế. Việc thụ hưởng các chính sách chăm sóc y tế vẫn còn nhiều vấn đề bất cập và chưa thật sự đồng đều, nhất là người cao tuổi ở các vùng sâu, vùng xa.

Đại biểu này cho rằng, chi phí khám chữa bệnh người cao tuổi chiếm đến 50% mỗi năm, 95% người cao tuổi ở nước ta có bệnh nền, nhất là người cao tuổi ở vùng khó khăn, vùng dân tộc thiểu số. Họ không có khả năng chi trả, chỉ kho bệnh tật dày vò quá mức chịu đựng họ mới đi khám, chứ không có khả năng thăm khám định kỳ…

Đại biểu đề nghị Chính phủ nghiên cứu, bổ sung các chính sách tăng cường đồng bộ các giải pháp nâng mức hỗ trợ tham gia bảo hiểm y tế đối với người cao tuổi, đặc biệt là người cao tuổi có điều kiện khó khăn, người cao tuổi ở vùng dân tộc thiểu số.

Đồng thời, nhiều đại biểu khác cũng cùng đề xuất nghiên cứu, sửa đổi Luật BHXH với các chính sách hướng tới bao phủ BHXH toàn dân theo hướng như: Không bỏ sót đối tượng có điều kiện và khả năng như chủ hộ kinh doanh cá thể; người quản lý doanh nghiệp, người quản lý điều hành hợp tác xã không hưởng tiền lương, người lao động theo chế độ khoán việc (là những người có thu nhập ổn định) có nhu cầu nhưng chưa được quy định trong Luật BHXH là đối tượng bắt buộc tham gia. 

Đồng thời, nghiên cứu quy định giảm thời gian đóng BHXH tối thiểu để hưởng lương hưu từ 20 năm xuống còn 15 năm, hướng tới còn 10 năm với mức hưởng được tính toán phù hợp nhằm tạo điều kiện cho người lao động cao tuổi, có số năm tham gia BHXH thấp được tiếp cận và thụ hưởng quyền lợi BHXH. Cùng với đó, bổ sung dần các chế độ hưởng BHXH như thai sản, ốm đau, tai nạn lao động… để hấp dẫn người lao động.