Điều gì sẽ xảy ra nếu không bôi kem chống nắng thường xuyên?

Các chuyên gia nhận định, tia nắng mặt trời có thể gây hại cho làn da nhiều hơn bạn tưởng tượng. Ngay cả khi làn da tiếp xúc với bức xạ mặt trời ở mức độ hạn chế cũng có thể gây ra những tổn thương không thể phục hồi về lâu dài nếu không bôi kem chống nắng. 

Có 2 con đường khiến ánh nắng mặt trời gây hại cho làn da của bạn. Một là tia UVA làm tăng tốc quá trình quá trình lão hóa trên da. Hai là tia UVB đốt cháy các tế bào da của bạn. Các tia UV từ mặt trời có thể chiếu tới da của bạn không chỉ khi bạn ở bên ngoài mà ngay cả khi ở trong nhà hoặc xe hơi, qua cửa kính…

"Làn da của bạn có cơ chế tự nhiên để bảo vệ da khỏi bức xạ tia cực tím ở một mức độ nhất định. Tuy nhiên, nó không đủ để bảo vệ các tế bào da khỏi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời quá nhiều. Điều này có thể dẫn đến các vấn đề về da lâu dài như đồi mồi, nếp nhăn, sắc tố, da chảy xệ, sần sùi, sạm đen và những vấn đề khác", BSCKI Đỗ Tuấn Anh (khu Điều trị Laser, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108) chia sẻ.

Do đó, điều cần thiết là sử dụng kem chống nắng hàng ngày. Chúng hoạt động như một lớp rào cản trên da của bạn chống lại ánh sáng mặt trời.

Theo BSCKI Đỗ Tuấn Anh, có 2 loại kem chống nắng có thể thoa lên da: kem chống nắng vật lý và hóa học. Kem chống nắng vật lý chứa các khoáng chất hoạt tính giúp phản xạ và phân tán bức xạ từ ánh sáng mặt trời. Kem chống nắng hóa học hấp thụ bức xạ trước khi nó chạm tới các lớp bên trong của da bạn.

Nếu không bôi kem chống nắng đầy đủ và đúng cách mỗi ngày, da bạn sẽ phải đối diện với loạt hậu quả:

1. Vết đen hoặc đồi mồi

Vết đen hoặc đồi mổi xuất hiện khi da bạn tiếp xúc với ánh nắng trong thời gian dài. Những vết đen này thường liên quan đến ngứa, cảm giác nóng rát và đau.

2. Lão hóa sớm

Nếu bạn không thoa kem chống nắng, bức xạ tia cực tím có thể làm hỏng collagen và mô liên kết trên da. Điều này dẫn đến mất tính đàn hồi trên da. Từ đó khiến da xuất hiện nếp nhăn, chảy xệ và lão hóa ở những người trẻ tuổi.

Một nghiên cứu được thực hiện bởi Hội đồng Nghiên cứu Y tế và Sức khỏe Quốc gia Úc cũng tiết lộ, việc sử dụng kem chống nắng thường xuyên sẽ kiểm soát quá trình lão hóa da ở nam giới và phụ nữ trung niên khỏe mạnh.

3. Sạm da

Da của bạn sản xuất melanin với số lượng quá mức như một phần của quá trình bảo vệ tự nhiên chống lại bức xạ mặt trời. Điều này để lại làn da của bạn với các mảng tối và tông màu không đồng đều.

Các nghiên cứu được thực hiện bởi Khoa Da liễu và Hoa liễu (Trường Cao đẳng Y tế Maulana Azad, New Delhi) cho thấy, việc sử dụng kem chống nắng thường xuyên khá hiệu quả trong việc ngăn ngừa lão hóa do ánh nắng và các bất thường về sắc tố trên da.

4. Cháy nắng

Các vết bỏng trên da do tiếp xúc quá nhiều với bức xạ tia cực tím từ mặt trời được gọi là cháy nắng. Da của bạn có thể bị cháy nắng từ nhẹ đến nặng. Nó xuất hiện dưới dạng các mảng đỏ, nóng, đau trên da có mụn nước. Lớp da bị cháy sẽ bong ra sau vài ngày.

Trong một nghiên cứu tương lai về cháy nắng ở tuổi thiếu niên, các nhà khoa học kết luận, sử dụng kem chống nắng thường xuyên trong ít nhất 6 giờ vào mùa hè dẫn đến tỷ lệ các trường hợp cháy nắng giảm đáng kể.

5. Ung thư da

Bức xạ tia cực tím có thể gây ra tổn thương DNA không thể khắc phục, có thể tạo ra đột biến gen. Cuối cùng có thể gây ung thư trên da của bạn. Trong ung thư da, các tế bào da nhân lên nhanh chóng để tạo thành một khối u ác tính.

Nghiên cứu về ung thư và phụ nữ ở Na Uy kết luận, sử dụng kem chống nắng có SPF 15 trở lên giúp giảm đáng kể nguy cơ ung thư hắc tố khi so sánh với kem chống nắng có SPF nhỏ hơn 15. Những người có màu da sáng hơn có nguy cơ mắc ung thư da cao hơn và sử dụng kem chống nắng hàng ngày có thể giúp giảm nguy cơ này.

Lưu ý: Theo dõi chặt chẽ nếu bạn nhận thấy bất kỳ nốt ruồi, tàn nhang hoặc đốm nâu mới nào trên da. Tìm kiếm sự trợ giúp y tế ngay lập tức nếu đốm không lành và bắt đầu biến thành một tổn thương bất thường vì đây có thể là dấu hiệu ban đầu của khối u ác tính.

6. Viêm nhiễm

Tình trạng viêm có thể xảy ra trong mô da của bạn khi tiếp xúc với bức xạ tia cực tím. Viêm là một phần của quá trình chữa lành tự nhiên của làn da bị tổn thương do tia cực tím. Bạn có thể nhận thấy sưng, đỏ và đau.

7. Khô da

Tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời sẽ làm mất độ ẩm và dầu tự nhiên trên da của bạn. Nó dẫn đến tình trạng mất nước. Cuối cùng sẽ phát triển các mảng khô, thô ráp ở những vùng bị ảnh hưởng.

Trong một nghiên cứu được thực hiện với những người Nhật Bản cao tuổi, người ta tiết lộ sau khi thoa kem chống nắng thường xuyên trong 18 tháng, hàm lượng nước trong lớp sừng trên da tăng lên đáng kể.

8. Sẹo

Khi vết thương đang lành hoặc mụn trứng cá tiếp xúc với ánh nắng mặt trời sẽ dẫn đến hình thành sẹo xấu. Khi bức xạ tia cực tím chiếu vào mô đang chữa lành vết viêm trên da, nó sẽ dẫn đến hiện tượng tăng sắc tố sau viêm (PIH), để lại những vết sẹo màu nâu sẫm trên da.

Các nghiên cứu cho rằng kem chống nắng phổ rộng có thể đóng vai trò hiệu quả trong việc kiểm soát chứng tăng sắc tố sau viêm và nám da.

Lưu ý: Không bôi kem chống nắng lên vết thương hở. Bạn có thể thoa kem chống nắng lên vết thương đã lành để vết sẹo mờ đi nhanh hơn.

9. Vỡ mạch máu

Các tia UV từ mặt trời có thể làm hỏng đầu các mạch máu nhỏ bên dưới mô da của bạn. Khi có hiện tượng chảy máu trên da, chất lỏng sẽ rò rỉ ra từ các mạch bị tổn thương, dẫn đến các vết sưng và vết đỏ trên da.

Một nghiên cứu về việc sử dụng kem chống nắng có thể dẫn đến sức khỏe mạch máu tốt hơn cho thấy, sử dụng kem chống nắng giúp ngăn ngừa sự giãn nở của các mạch máu bằng cách bảo vệ chúng khỏi bức xạ tia cực tím.

10. Hệ thống miễn dịch yếu hơn 

Tiếp xúc với tia cực tím có thể thay đổi sự phân bố và hoạt động của một số tế bào miễn dịch trên da của bạn. Bức xạ tia cực tím thúc đẩy sự gia tăng của các cytokine cùng với sự gia tăng hoạt động của tế bào T. Ngược lại, điều này cản trở phản ứng miễn dịch của da bạn.

Mặc dù tốt đến vậy, hầu hết chúng ta không bôi kem chống nắng hoặc bôi sơ sài trừ khi dự định dành thời gian ở bãi biển. Bạn có thể không nhận thấy bất kỳ tác động ngay lập tức nào. Tuy nhiên, bức xạ tia cực tím từ mặt trời sẽ gây hại cho làn da theo những cách khác nhau. Do đó, thoa kem chống nắng mỗi ngày là bước cực kỳ cần thiết trong quy trình chăm sóc da mà bạn tuyệt đối không nên bỏ qua.