Độc đáo sáp ong - sắc chàm

Kỹ thuật này sử dụng phổ biến trên trang phục của phụ nữ dân tộc Mông và phụ nữ dân tộc Dao (nhóm Dao Tiền). Đây là một trong những kỹ năng thủ công truyền thống được giữ cho đến ngày nay. 

Hoa văn sáp ong sẽ được vẽ trên vải. Vải phải được là phẳng trước khi vẽ để sáp ong được ngấm đều và đẹp, không bị loang trong quá trình vẽ. Dụng cụ là vải có thể là hòn đá phẳng mịn cả hai mặt để là, miết vải thật nhẵn và láng bóng miếng vải. 

Kỹ thuật vẽ sáp ong trên vải đòi hỏi sự khéo léo, tỉ mỉ và chính xác của người thực hiện. Có như vậy hoa văn mới đều, đẹp và sắc nét.

Từ xa xưa, người Mông luôn ý thức việc bảo vệ văn hóa truyền thống, trong đó có kỹ thuật vẽ hoa văn bằng sáp ong trên vải lanh. Hoa văn trên vải của dân tộc Mông là những trang ký sử, những câu chuyện kể về thế giới quan, thiên nhiên vùng sơn cước đầy sống động. 

Người phụ nữ vẽ lên vải các họa tiết bằng sáp ong đã đun nóng chảy. Đối với phụ nữ dân tộc Mông, dụng cụ vẽ là loại bút đặc biệt, có ngòi cong bằng đồng. Còn với phụ nữ dân tộc Dao thì họ dùng một số khung dập hình tam giác để tạo đường thẳng hoặc dùng những ống tre nhỏ để tạo hình tròn. 

Sau khi vẽ xong, họ sẽ chờ cho sáp khô. Khi sáp khô, vải được đem nhuộm chàm nhiều lần, sau đó nhúng vào nước sôi cho sáp tan hết. Các họa tiết sang màu đã được bao bằng sáp để bảo vệ trước khi nhuộm sẽ xuất hiện trên nền vải chàm sẫm. Đó là các bước để hoàn thiện một mảnh vải được vẽ hoa văn sáp ong.

Trước xu thế thời trang ngày càng hiện đại, chị Bàn Thị Liên, người dân tộc Dao Tiền, vẫn tin rằng: "Trang phục của dân tộc mình sẽ không bao giờ bị mai một vì chiếc áo, chiếc váy ấy theo người Dao Tiền suốt cuộc đời. Thế hệ sau tiếp nối thế hệ trước, kế thừa, gìn giữ và phát triển". Chị Liên hy vọng, truyền thống dân tộc mình sẽ lan tỏa khắp mọi miền Tổ quốc.