"Đội quân tóc dài" là lực lượng đấu tranh độc đáo, sáng tạo của cách mạng miền Nam

Sáng ngày 19/12, Bộ Quốc Phòng, Ban Tuyên giáo Trung ương và Tỉnh ủy Bến Tre tổ chức Hội thảo khoa học cấp quốc gia với chủ đề "Phong trào Đồng khởi 1960 - Bước ngoặt của cách mạng miền Nam".

Hội thảo đã nhận được gần 80 báo cáo tham luận của các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Bộ Quốc phòng, các ban, bộ, ngành Trung ương và các địa phương, các quân khu, quân đoàn, quân, binh chủng, học viện, nhà trường, viện nghiên cứu, các nhân chứng lịch sử, các nhà khoa học trong và ngoài quân đội…

Các tham luận tại hội thảo đều tập trung làm sáng tỏ những vấn đề lý luận và thực tiễn. Trong đó, khẳng định thắng lợi của phong trào Đồng khởi 1960 là thành công xuất sắc trong chỉ đạo chiến lược của Đảng Lao động Việt Nam, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh. Thể hiện sự nhạy bén, sáng tạo của Xứ ủy Nam Bộ, các cấp bộ đảng miền Nam và đánh dấu bước phát triển của nghệ thuật chỉ đạo mở đầu chiến tranh cách mạng.

Đặc biệt, thắng lợi của phong trào Đồng khởi đánh dấu sự hình thành phương châm đấu tranh "hai chân, ba mũi", sự ra đời của "Đội quân tóc dài". Đề cập đến việc thực hiện phương châm "hai chân, ba mũi", một số tham luận trình bày về quá trình xây dựng lực lượng quân sự và lực lượng chính trị. Theo đó, lực lượng quân sự được xây dựng trên cơ sở xây dựng lực lượng chính trị đi đôi với quá trình tự vũ trang của quần chúng; từ đó hình thành 3 thứ quân gồm: bộ đội chủ lực của Khu, Miền, bộ đội địa phương tỉnh, huyện và dân quân du kích của xã, ấp.

Lực lượng chính trị đại đa số là nông dân, đặc biệt trong đó là sự ra đời của "Đội quân tóc dài" từ trong phong trào Đồng khởi tại Mỏ Cày, Bến Tre. "Đội quân tóc dài" là một đội ngũ được tổ chức chặt chẽ, sử dụng phương pháp đấu tranh trực diện bằng lý lẽ và tình cảm, đã ngăn chặn hành động khủng bố, càn quét của địch, thực hiện công tác binh địch vận làm tan rã hàng ngũ của chúng.

Thượng tướng Lê Chiêm, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, khẳng định, Nghị quyết 15 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa II đã đánh dấu bản lĩnh chính trị, tư duy độc lập, tự chủ sáng tạo của Đảng, đáp ứng yêu cầu thực tiễn cách mạng miền Nam, là nhân tố trực tiếp thổi bùng ngọn lửa đấu tranh để đưa đến thắng lợi của phong trào Đồng khởi, tạo nên bước ngoặt, đưa cách mạng miền Nam tiến lên.

Theo Thượng tướng Lê Chiêm, thắng lợi của phong trào Đồng khởi đã thúc đẩy mạnh mẽ phong trào đấu tranh ở các đô thị và đồn điền, nhà máy, tạo ra dư luận mạnh mẽ chống đối chính quyền tay sai. Cũng từ phong trào Đồng khởi, nhiều hình thức đấu tranh độc đáo, sáng tạo được vận dụng thành công, thể hiện đường lối đúng đắn, trưởng thành vượt bậc của cách mạng miền Nam.

Phát biểu tại hội thảo, Phó Chủ tịch nước Đặng Thị Ngọc Thịnh cho biết, cách đây 60 năm, với khí thế "triều dâng, thác đổ", quần chúng cách mạng đã vùng lên đấu tranh, tạo nên phong trào Đồng khởi trên khắp miền Nam, phá vỡ một mảng lớn chính quyền địch ở nông thôn, đẩy chính quyền Sài Gòn vào tình thế khủng hoảng, bị động về chiến lược, đồng thời góp phần làm phá sản các kế hoạch chiến tranh của đế quốc Mỹ.

Thắng lợi của phong trào Đồng khởi đánh dấu bước phát triển nhảy vọt của phong trào cách mạng, đưa cách mạng miền Nam từ thế giữ gìn lực lượng sang thế tiến công, từ đấu tranh chính trị là chủ yếu chuyển sang kết hợp đấu tranh chính trị với vũ trang, tạo nên bước ngoặt trong sự nghiệp chống Mỹ cứu nước của nhân dân ta.

Đồng khởi là quá trình khởi nghĩa liên tiếp của đồng bào, chiến sĩ miền Nam, trải rộng từ núi rừng Nam Trung Bộ, Tây Nguyên đến Nam Bộ, Đông Nam Bộ. Mỗi địa phương có những đặc điểm, nét đặc sắc riêng, mà Đồng khởi ở Bến Tre là một điển hình, để lại những giá trị to lớn về nghệ thuật chỉ đạo, tổ chức và điều hành; nghệ thuật tổ chức và sử dụng lực lượng; nghệ thuật kết hợp đấu tranh quân sự với đấu tranh chính trị và binh vận.

"Đặc biệt là sự hình thành "Đội quân tóc dài" - một lực lượng đấu tranh độc đáo, sáng tạo của cách mạng miền Nam; nghệ thuật chọn thời cơ và chớp thời cơ tiến hành Đồng khởi. Đó chính là kết quả vận dụng sáng tạo chủ trương của Đảng, là sự phát huy sức sáng tạo của các tổ chức Đảng, của quần chúng nhân dân, tạo thành sức mạnh tổng hợp, làm nên thắng lợi của phong trào Đồng khởi", Phó Chủ tịch nước nói.

Phó Chủ tịch nước Đặng Thị Ngọc Thịnh khẳng định rằng, kỷ niệm 60 năm phong trào Đồng khởi là dịp để toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta nhìn lại sự kiện lịch sử trọng đại này, tự hào về những chiến công của các thế hệ cha anh đã lập nên trong phong trào Đồng khởi nói riêng, trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước nói chung; đúc rút những bài học kinh nghiệm, bài học lịch sử để vận dụng, phát huy tạo nên khí thế "Đồng khởi mới" trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, thực hiện thành công mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.