 |
| Bác Hồ và bà Nguyễn Thị Thập (áo dài trắng) tiếp đại biểu phụ nữ các dân tộc ít người năm 1965 |
NHỚ VỀ ĐỒNG CHÍ NGUYỄN THỊ THẬP
Thấm thoát đã 20 năm người chị lớn của phong trào phụ nữ Việt Nam đã chia tay chúng ta, nhưng những gì chị Mười để lại hình như vẫn gần gũi, vẫn còn lan tỏa và ngày càng được đàn em, đàn con cháu tiếp nối vun đấp nên đầy dặn, phong phú rực rỡ hơn.
Những người cùng thời với chị hầu hết đã theo Bác Hồ, lớp đàn con của Chị người trẻ nhứt cũng hơn bảy mươi. Vậy trong bài viết nầy xin được gọi chị bằng má Mười, vả chăng Nhà nước đã phong tặng chị danh hiệu Bà mẹ Việt Nam anh hùng từ năm 1994, thì chúng ta gọi Má cũng là phải lẽ.và để tỏ lòng yêu kính thân thiện hơn.
Hôm nay chúng ta về đây, mãnh đất đã sinh ra, nuôi dưỡng nên con người vẻ ngoài bình thường nhưng ẩn chứa bao điều để bây giờ mỗi khi nhắc đến Má ai cũng quý mến, nhớ thương và muốn theo bước Má để ngày càng đạt đến đỉnh người phụ nữ tài năng Thời nay, chúng ta có nhiều thuận lợi hơn xưa, được tạo điều kiện học tập, cống hiến, được tôn trọng trong gia đình cũng như ngoài xã hội, có luật bình đẳng giới, có đất nước hòa bình thống nhất chúng ta càng nhớ về nỗi cơ cực bần hàn của các thế hệ phụ nữ trước..Dịp nầy xin được nhắc những điều đáng nhớ về Má Mười của chúng ta.
Tình người, tình nước vẹn toàn
Từ tình yêu thương người cùng cảnh nghèo khó, đói khổ, phải vay nợ nặng lãi để nộp sưu thuế cho bọn chủ điền, những trai tráng là lao động chính trong gia đình thì phải trốn chui trốn nhũi vì bị lùng bắt đưa qua Pháp đi lính nên nghèo càng nghèo hơn.Cám cảnh mình cũng cùng số phận, mới 12 tuổi, Má đã phải ra đời sớm, vì mồ côi mẹ, phải gánh vác việc mưu sinh, không được học hành. Từ cái tâm sáng, hướng thiện, lại được hấp thụ tinh thần quật khởi, truyền thống chống ngoại xâm của người dân Long Hưng và từ người cha đã từng tham gia tổ chức Thiên Địa Hội, cùng với tố chất thông minh, hay suy tư, càng nghĩ sâu về thân phận mình, Má Mười tự đặt ra câu hỏi vì sao có sự khác biệt bất công giữa người với người, nguồn gốc từ đâu và làm cách nào để xóa bỏ sự khác biệt đó? Lời giải không phải tìm đâu xa, nó ở ngay trên mảnh đất quê mình, nơi đã từng xuất hiện những người yêu nước, những tổ chức cách mạng như Nông hội đỏ, những nhóm người tự tập hợp chống bọn cường hào ác bá theo chân Pháp cai trị dân mình. Má Mười đã tìm ra lời giải và xác định mình chính là người thực hiện lời giải đó chứ không ai khác, và má đã tìm đến tổ chức Nông hội. Việc đại sự không thể làm một mình mà phải có nhiều bạn đồng hành thì mời thành công. Nghĩ là làm, không bao lâu Má đã phát triển hàng ngàn hội viên mới, Má xem họ là ruột thịt của mình, còn họ cũng xem má là một phần cuộc sống của họ nên khi Má bị đich bắt, một em bé mới 15 tuổi cũng biết cách thông báo để tập hợp bà con giải vây cho Má. Một thế trận lòng dân được hình thành bền vững từ đó cho đến mãi mãi về sau.
Tâm và Tầm của người nữ lãnh đạo
Tôi còn nhớ những năm 60 thỉnh thoảng chúng tôi nhận được từ Bưu điện Campuchia, hoặc có đoàn cán bộ từ Miền Bắc vượt Trường sơn về, họ mang theo những quyển sách tư liệu quý về công tác Hội phụ nữ, đó là sách từ tủ sách của Trung ương Hội liên hiệp phụ nữ Việt Nam lập ra dành cho Miền Nam, Má Mười tranh thủ tìm mọi cách gửi về cho Hội Liên hiệp phụ nữ giải phóng Miền Nam Việt Nam., nhận được sách các chị trong cơ quan phụ nữ Giải phóng ai cũng cảm động vô cùng về tình cảm gắn bó keo sơn và ai cũng hiểu ngay đó là tình cảm lớn từ phụ nữ Miền Bắc mà tiêu biểu là người chị lớn của phong trào phụ nữ VN “đồng chí Nguyễn Thị Thập”. Là chủ tịch kiêm bí thư đảng đoàn phụ nữ trung ương, Má cùng tập thể lãnh đạo trung ương Hội đề xuất nhiều chủ trương kế hoạch chỉ đạo phong trào phụ nữ luôn mang tính bao quát, gắn kết hai Miền Nam Bắc.Trong khi nam giới ra tiền tuyến, phụ nữ là lực lượng chính gánh vác việc gia đình việc xã hội và cả tham gia chiến đấu bảo vệ Miền Bắc xã hội chủ nghĩa. Phong trào phụ nữ “Ba dảm đang”, thể hiện qua những mục tiêu hành động cụ thể, “Thóc không thiếu 1 cân, quân không thiếu 1 người”, “ Cánh đồng 5 tấn”, “Kết nghĩa Bắc Nam”, “Ngày Bắc đêm Nam”, “Làm thêm giờ vì MN ruột thịt”, “Hậu phương lớn vì tiền tuyến lớn”…Hàng vạn người mẹ Miền Bắc đã rứt ruột tiễn con trai con gái xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước “…Phụ nữ VN hoàn toàn xứng đáng với tám chữ vàng Anh hùng – Bất khuất – Trung hậu – Đảm đang. mà Đảng và Bác phong tặng.
Năm 1966, trong vai trò nghiên cứu, tham mưu, Đảng đoàn phụ nữ trung ương mà (Má Mười là bí thư đảng đoàn ) đã giúp trung ương Đảng ban hành 2 nghị quyết 152 và 153. Từ quan điểm nam nữ bình quyền được định rõ trong luận cương chính trị của Đảng năm 1930 nay trở thành như 1 văn bản pháp qui mang tầm chiến lược có sức động viên cổ vũ để chị em phụ nữ dốc sức dấn thân cho công cuộc kháng chiến cứu nước, đồng thời có giá trị bền vững về sau, đó còn là bệ phóng để phụ nữ có thể bay xa bay cao trong thế giới bao la của kiến thức, kỹ năng, tài năng và phấn đấu, học tập, cống hiến hết mình cho gia đình, cộng đồng và xã hội.
Lúc đó, ở Miền Nam, Trung ương Hội Liên hiệp phụ nữ giải phóng Miền Nam Việt Nam cũng được đón nhận văn bản 2 nghi quyết nầy của Trung ương Đảng và càng hứng khởi hơn khi nghe kể ở Miền Bắc, chính Bác Hồ chủ trì cuộc hội nghị triển khai nội dung nghị quyết, Bác yêu cầu tất cả cán bộ chủ chốt các ngành, các bộ trưởng, các đồng chí ủy viên trung ương… phải dự.Tại hội nghị Bác điểm danh từng người, ai chưa đến, Bác gọi phải đến. Bác bảo mọi người phải thông thì mới thực hiện tốt được.
Có một đoạn thơ truyền miệng rằng:
… Anh đi công tác qua nhà
Hỏi ông chủ tịch bây giờ là ai
Hỏi em, em chỉ mỉm cười
Việc cần mới hỏi, em ơi đừng đùa.
Ửng hồng đôi má em thưa,
Ông chủ tịch xã …bây giờ là em.
Ở cấp trung ương nhiều chị được đề bạt làm Thứ trưởng, Bộ trưởng như chị Nguyễn Thị Bình, Vũ Thi Hiền, thứ trưởng Bộ công nghiệp chị Hồ Thị Chí v.v..Thời đó có cụm từ đưa “phụ nữ tham chính”.
Tinh đến nay đã 50 năm kể từ khi 2 nghị quyết 152 – 153 ra đời, Má Mười cũng đã xa chúng ta 20 năm, nhưng hậu kỳ của 2 nghị quyết này thì càng sáng tỏ rực rỡ bởi cứ mỗi giai đoạn lịch sử, mỗi bước chuyển của đất nước, là lúc Đảng, Nhà nước ta, đảng đoàn phụ nữ TW và các thế hệ sau lại có cái nhìn mới, tích hợp những bài học kinh nghiệm đã qua, để điều chỉnh, bổ sung, cụ thể hóa các quan điểm chủ đạo về công tác phụ nữ và cán bộ nữ phù hợp với tình hình mới Đặc biệt. từ năm 2006 vấn đề bình đẳng nam nữ đã đươc luật hóa, luật “ Bình đẳng giới” ra đời, lớp cháu, chắt của Má càng được đảm bảo tạo điều kiện phát huy đầy đủ vai trò người công dân, người lao động, người chủ gia đình và là người thầy đầu tiên của con người.
Cho muôn đời sau
Chúng ta không thể nào quên những năm 80 hình ảnh 12 cụ bà tóc bạc, lưng không còn thẳng nửa, dẫn đầu là Má Nguyễn Thị Thập, má Ngô Thị Huệ, má Hồ Thị Bi, má Trương Thị Thu v.v.. dắt nhau đi từ tỉnh nầy đến tỉnh khác làm việc với Ban lảnh đạo Tỉnh ủy, UBND và Hội phụ nữ để bàn việc viết bộ sử “Phong trào phụ nữ Nam Bộ” và xây dựng Nhà Truyền thống phụ nữ Nam Bộ Các má tính phải làm từng bước cho chắc, thành công rồi tính tiếp, chưa vội đưa ra yêu cầu xây dựng nhà Bảo tàng vì thời đó cả nước còn chưa có Bảo tàng phụ nữ. Nhưng ý thức nhìn về tương lai, các má đã xin UBND thành phố Hồ Chí Minh cấp cho ngôi nhà số 202 Võ Thị Sáu nằm ở vị trí trung tâm thành phố lại có khung viên rộng có thể phát triển hơn về sau. Cũng cần nhắc lại, hồi còn đương nhiệm, Má Mười đã chủ trì biên soạn Bộ sử “Phong trào phụ nữ Việt Nam” xong má mới về hưu. Việc lớn chung của phụ nữ cả nước đã xong, má thấy cần làm rõ hơn về những sự kiện, hiện vật, những người phụ nữ ở vùng đất Miền Nam mới khai phá, luôn phải đối mặt với thiên tai, địch họa…họ rất kiên cường, thể hiện đầy đủ bản sắc phụ nữ Việt Nam, cần khắc họa rõ hơn cho bộ sử chung của PNVN để giáo dục truyền thống cho muôn đời sau. Má đề xướng làm bộ sử “Phong trào phụ nữ Nam Bộ” và được các dì các má đồng tình ngay. Các cụ đi đến tận vùng sâu, vùng xa, những nơi có sự kiện nổi bật, có những con người tiêu biểu…đi tìm hiện vật, gặp người thật, việc thật, ghi âm, ghi hình, làm nên những bộ phim tư liệu …Và trong chuyến đi về Tiền Giang Má Mười đã bị tai biến phải nghỉ để điều trị, Các má còn lại vẫn tiếp tục cho đến hoàn thành nội dung và tranh thủ mọi nguồn lực để xây dựng nhà truyền thống phụ nữ Nam Bộ. Má Mười và các má đã không ngại tuổi già sức yếu, Ý thức dành để cho muôn đời sau của các má đã truyền lửa, có sức thuyêt phục, huy động đươc sức người sức của xây dựng thành công một ngôi nhà đồ sộ, một tượng đài người mẹ, người phụ nữ hiên ngang đứng giữa đất trời, tiêu biểu cho phẫm chất cao đẹp của PNVN…Nay đã là “ Bảo tàng Phụ nữ Nam bộ” một địa chỉ đỏ rất đổi tự hào của tất cả chúng ta.