Dừng xuất khẩu gạo dưới mọi hình thức để đảm bảo an ninh lương thực do tác động của dịch Covid-19

Ngày 24/3, ông Mai Xuân Thành - Phó tổng Cục trưởng Tổng cục Hải quan - đã có công điện "Hỏa tốc" gửi đến Cục Hải quan các tỉnh, thành phố; Cục Công nghệ thông và Thống kê Hải quan; Cục Quản lý rủi ro; Cục Điều tra chống buôn lậu thuộc Tổng cục Hải quan.

Công điện thể hiện, thực hiện Kết luận của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc tại cuộc họp Thường trực Chính phủ về đảm bảo an ninh lương thực trong bối cảnh tác động của dịch Covid-19, Tổng cục Hải quan yêu cầu Cục Hải quan các tỉnh, thành phố tạm dừng việc đăng ký, tiếp nhận và thông quan đối với các lô hàng gạo các loại xuất khẩu dưới mọi hình thức kể từ 0 giờ ngày 24/3/2020.

Tổng cục Hải quan yêu cầu giải quyết thủ tục thông quan theo quy định đối với các lô hàng xuất khẩu đã đăng ký tờ khai hải quan trước 0 giờ ngày 24/3/2020. Cục Quản lý rủi ro thiết lập tiêu chí đưa mặt hàng gạo các loại thuộc các phân nhóm HS: 1006.20, 1006.30 và 1006.40 vào diện cấm xuất khẩu.

Tổng cục Hải quan chỉ đạo Cục Hải quan các tỉnh, thành phố, Cục Điều tra chống buôn lậu chỉ đạo các đơn vị trực thuộc tăng cường công tác đấu tranh, chống buôn lậu, vận chuyển trái phép mặt hàng gạo các loại qua biên giới và xử lý vi phạm theo quy định.

Theo thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan, xuất khẩu gạo ra thị trường nước ngoài trong 2 tháng đầu năm 2020 đạt 929.000 tấn, thu về hơn 430 triệu USD, tăng 30,5% về lượng và tăng 38% về kim ngạch so với cùng kỳ năm 2019.

Philippines là thị trường tiêu thụ nhiều nhất các loại gạo của Việt Nam, chiếm 36% trong tổng kim ngạch, đạt 357.000 tấn, tương đương 155 triệu USD, tăng 13% về lượng và tăng 23% về kim ngạch so với cùng kỳ năm ngoái.

Thị trường Iraq trong 2 tháng đầu năm 2019 không tham gia thị trường xuất khẩu gạo của Việt Nam nhưng 2 tháng đầu năm 2020, lượng xuất khẩu rất cao 90.000 tấn, tương đương 48 triệu USD.

Malaysia là thị trường nhập gạo Việt Nam lớn thứ 3 tăng mạnh 149% về lượng và tăng 128% về kim ngạch so với cùng kỳ năm trước, chiếm gần 10% trong tổng lượng và chiếm 9% trong tổng giá trị xuất khẩu của gạo Việt Nam.

Đáng chú ý là gạo xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc tăng rất mạnh, với mức tăng 595% về lượng và tăng 724% về kim ngạch, đạt hơn 66.000 tấn, tương đương 37 triệu USD.

Trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp trên toàn cầu, nhiều ngành hàng đang gặp khó khăn thì xuất khẩu gạo đã trở thành mặt hàng xuất khẩu đột biến. Nguyên nhân khiến Trung Quốc tăng mua gạo từ Việt Nam trong thời gian qua là do năm 2020, dự báo sản lượng gạo của Trung Quốc giảm khoảng 1,8 triệu tấn, xuống còn 146,7 triệu tấn.

Đồng thời, dịch bệnh Covid-19 vẫn diễn biến phức tạp nên có tác động không nhỏ đến lưu thông hàng hóa toàn cầu và người dân có tâm lý tích trữ lương thực.