Tôi hỏi bạn về cách chế biến. Bạn nói có rất nhiều cách để nấu món ăn này. Tuy nhiên, để học lỏm và có thể biến món ăn thành hiện thực dễ dàng, bạn đã bày cho tôi cách nấu đơn giản nhất.
Nguyên liệu đầu tiên là đùi gà, nếu không có đùi gà thì có thể dùng lườn gà. Tiếp đến là cam, bạn nên chọn cam vàng sẽ hợp hơn. Bên cạnh đó là một số phụ gia như: Bột năng, muối, đường, hạt nêm, tỏi hành khô, dầu hào, tương sả, vừng rang, hành lá. Để món ăn dậy mùi, bạn có thể cho thêm chút gừng, rượu trắng hoặc mật ong tùy khẩu vị.
Đùi gà có thể 3-4 chiếc cho 3-4 người ăn hoặc lườn gà cũng tương tự như vậy. Khi mua thịt gà về, bạn rửa sạch, lóc bỏ da, xương, thái thành từng miếng vừa ăn. Bạn ướp thịt gà với một thìa muối nhỏ, hạt tiêu, trộn đều để khoảng 20-30 phút. Bạn lấy dao chuyên dụng bào một chút vỏ cam và vắt nước cam, bỏ hạt. Sau khi ướp thịt gà, bạn bao qua bột năng rồi cho vào chảo rán vàng đều các mặt. Bạn vớt gà ra đĩa có lót giấy thấm dầu. Tiếp đó, bằm nhỏ hành, tỏi khô rồi cho vào chảo phi thơm, cho gà vào đảo qua vài phút rồi rưới dầu hào, đảo đều. Tiếp đến, đổ nước cam đã vắt vào chảo, đun tiếp khoảng 5-10 phút. Cho tiếp tương sả vào đun đến khi nước sốt sền sệt, sánh đặc thì rắc hành lá, vừng rang và vỏ cam bào sẵn lên trên. Xúc thịt ra đĩa, trang trí cho đẹp mắt.
Khi đã làm thành thạo vài lần, tôi thường xuyên chế biến món này để chiêu đãi mỗi khi nhà có khách. Rồi tôi rỉ tai mẹ để mẹ chế biến mỗi khi về quê, nhất là đối với một dâu trưởng như mẹ tôi thì thường xuyên phải làm gà để cúng giỗ. Theo thông lệ truyền thống, ngoài gà luộc nguyên con đặt cùng xôi gà trên ban thờ thì trong mâm cỗ bao giờ cũng có đĩa gà luộc. Sau khi hạ lễ lại chặt tiếp gà cúng nguyên con thành ra mâm cỗ có đến 2 đĩa gà luộc. Người lớn theo thói quen vẫn có thể ăn món gà luộc dễ dàng nhưng với trẻ nhỏ bây giờ thì dường như chúng ít khi đụng đũa. Mà để lại bữa sau thì thịt gà không còn hương vị nữa, nhiều khi cứ để lay lắt, rất lãng phí.
Lúc đầu, khi tôi mách mẹ cách làm món ăn này, mẹ cũng giãy nảy vì không muốn phá lệ gần như là "luật bất thành văn" trong gia đình từ nhiều đời nay. Duy chỉ có một lần mẹ ốm, khi làm bếp thay mẹ, tôi đã liều làm thử. Vì không đủ đùi gà và lườn nên tôi chặt luôn cả con để nấu cam. Tôi còn làm thêm món nộm, salad cho có thêm rau cung cấp vitamin cho cả nhà, nhất là vào mùa nắng nóng. Không ngờ bữa cơm cúng hôm đó được mọi người hồ hởi, ăn hết veo.
Dù vậy, tôi cũng phải vận động mãi mẹ tôi mới nghe nhưng cũng chỉ dám thay đổi một món để chiêu đãi cả nhà vì sợ “các cụ” quở trách. Biết vậy, tôi lại làm thử món vịt nấu cam vì đến mùa vịt thì vịt ở quê tôi rất rẻ. Nhiều nhà nuôi vịt thả đồng nên sau mùa gặt, họ thường phá đàn đem bán. Cách làm vịt nấu cam cũng tương tự như gà nấu cam. Chỉ có một chút lưu ý là để vịt không hôi thì sau khi rửa thịt vịt, bạn nên sát gừng hòa với rượu trắng. Khi chế biến có thể thêm chút nước cốt dừa nếu bạn muốn món ăn béo ngậy.
Bạn có thể ăn món này với cơm, bún hoặc bánh mỳ nóng giòn đều được.
Món gà hay vịt nấu cam đều đảm bảo hương vị thơm dịu, mát lành, bổ dưỡng và là món khoái khẩu cho cả trẻ con và người lớn.