Gen Z sẽ “giải cứu Trái Đất” với xu hướng thời trang tiết kiệm

Một cuộc cách mạng thời trang mang tính bảo vệ môi trường đang được Gen Z (thế hệ sinh từ năm 1995 đến 2010) thúc đẩy. Thế hệ thanh thiếu niên trẻ tuổi trong thời gian qua đã vô cùng "bận rộn" để tìm giải pháp tạo nên những bộ quần áo vừa hợp thời trang lại vừa thân thiện với môi trường. Nói cách khác, thế hệ trẻ đang thúc đẩy sự tăng trưởng của các nền tảng bán quần áo đã qua sử dụng như Vinted và Depop cũng như các ứng dụng cho thuê đồ như Hurr và ByRotation.

Có thể thấy xu hướng này đang phổ biến trên nền tảng chia sẻ video TikTok. Theo đó, thay vì khoe các sản phẩm hàng hiệu từ Zara, ASOS hoặc H&M, người mua sắm đang chia sẻ những video mua quần áo từ các cửa hàng tiết kiệm, khai thác xu hướng thời trang dạo phố và phong cách Y2K (Y2K là từ viết tắt của "Year 2000", một thuật ngữ nói về sự cố công nghệ phát sinh vào cuối 1999).

Có vô số mẹo làm mới quần áo cũ, kèm lời khuyên và hướng dẫn tự làm từ nhiều người trẻ có sức ảnh hưởng trên mạng xã hội. Những motif như thêu thùa, đan móc, trang trí và sáng tạo cũng trở lại một cách ngoạn mục để giúp các bộ quần áo trở nên mới mẻ và "chất" hơn bao giờ hết.

Tuy nhiên với những nỗ lực nhỏ nhoi bước đầu của thế hệ Z với xu hướng thời trang này thì vẫn chưa thể "làm nên chuyện" trong ngành công nghiệp thời trang lớn mạnh. Mặc dù nhiều dấu hiệu cho thấy những thói quen tốt này đã được hình thành, nhưng quá trình chuyển đổi có thể sẽ mất hơn một thế hệ.

Ngành công nghiệp thời trang thường bị coi là phù phiếm vì một số lý do. Theo đó, thị trường may mặc toàn cầu trị giá 1,5 nghìn tỷ USD này là một trong những ngành công nghiệp gây hại cho môi trường nhất thế giới. Khí thải carbon, tiêu thụ nước, ô nhiễm và nhiều lao động chỉ mới là một số khía cạnh trong ngành thời trang. Những vấn đề này phần lớn bắt nguồn từ việc sản xuất quần áo hàng loạt, hay còn gọi là thời trang nhanh. Do đó, nếu muốn bảo vệ môi trường sống lành mạnh, các thương hiệu và người tiêu dùng cần phải thay đổi nhiều hơn nữa trong quá trình sản xuất hàng may mặc và mua sắm quần áo.

Sự trái ngược giữa những thứ thế hệ trẻ mong muốn mua và những thứ họ thực sự mua có thể bắt nguồn từ áp lực do mạng xã hội gây ra. Không thể phủ nhận rằng, với mạng xã hội - một thế giới ảo luôn tồn tại cơn sốt bởi những yếu tố như nội dung, xu hướng và quần áo đẹp thì việc tiêu dùng bền vững lại càng không dễ dàng gì, đặc biệt là với thế hệ lớn lên cùng truyền thông xã hội như thế hệ Z.

Nhà tâm lý học thời trang Shakaila Forbes-Bell giải thích rằng thời trang nhanh và mạng xã hội có điểm chung ở chỗ chúng cung cấp sự hài lòng tức thì cho người mua sắm.

"Các xu hướng thời trang bền vững hơn như thời trang chậm (phong trào thiết kế, sáng tạo và mua hàng may mặc ưu tiên chất lượng và tuổi thọ), mua ít quần áo gần như đối lập với xu hướng thời trang 'nhanh và mới' từ mạng xã hội ".

Thực tế, thế hệ Z vẫn đang có những thói quen hữu ích và bền vững, ngay cả khi điều này không liên quan đến môi trường và kinh tế. Không có nhiều khả năng về tài tài chính, thế hệ trẻ chọn cách đáp ứng nhu cầu "mặc đẹp" của mình bằng việc sáng tạo vẻ ngoài mới mẻ và thử nghiệm phong cách mới. Họ đang cố gắng kiếm nhiều tiền và tiêu xài ít hơn thông qua làm mới quần áo cũ để tăng giá trị, tự làm ra những bộ đồ yêu thích, chọn mua các sản phẩm may mặc second hand hoặc bán quần áo cũ không còn sử dụng để kiếm thêm tiền.

Orsola de Castro, người đồng sáng lập Fashion Revolution (một phong trào hoạt động thời trang lớn nhất thế giới) và là tác giả của cuốn sách "Loved Clothes Last" tin rằng thay vì lấy những lý do như mua sắm thân thiện với môi trường, người tiêu dùng sẽ dễ hình thành thói quen mua sắm tốt hơn bằng việc đánh động vào phong cách thời trang và vấn đề tài chính của họ. Trong tất cả các thế hệ, thế hệ Z là người sẵn sàng chi tiền mua một chiếc áo có giá đắt nhưng có thể sử dụng về lâu về dài.

Trong khi thế hệ Z đang học cách tận dụng nhiều giá trị hơn từ hàng may mặc đã mua, các thương hiệu thời trang lại dường như muốn níu kéo những khách hàng này bằng cách treo giá nhiều quần áo với giá cả không đổi lâu hơn. Vẫn còn một chặng đường dài phía trước để đưa ngành thời trang trở thành một ngành công nghiệp thân thiện với môi trường và con người hơn, tuy nhiên không thể phủ nhận một điều rằng thế hệ Z đang có một hướng đi đúng.