Giá sách giáo khoa bao giờ sẽ hài hòa lợi ích doanh nghiệp và phụ huynh học sinh?

Theo Chương trình Kỳ họp thứ 3 Quốc hội khóa XV, sáng 8/6, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã chủ trì và điều hành Phiên họp chất vấn và trả lời chất vấn về nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực tài chính, trong đó vấn đề giá cả, đặc biệt là giá sách giáo khoa được nhiều đại biểu quan tâm.

Quốc hội sẽ quyết định có đưa sách giáo khoa vào bình ổn giá hay không

Tại phiên chất vấn, những câu hỏi về trách nhiệm kiểm soát giá sách giáo khoa đã làm "nóng" nghị trường. Đại biểu Đinh Thị Ngọc Dung - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Hải Dương - khẳng định, giá sách giáo khoa do Bộ Tài chính quy định chứ không phải Bộ Giáo dục và Đào tạo. Đại biểu này đề nghị Bộ trưởng nêu rõ về những giải pháp để giải quyết về vấn đề liên quan tới giá sách giáo khoa mà nhân dân cả nước đang rất quan tâm trong thời gian qua? 

Đại biểu Nguyễn Anh Trí đề cập đến vấn đề cần trợ giá sách giáo khoa cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn, vùng sâu vùng xa. Đại biểu này tha thiết đề nghị Quốc hội sớm đưa sách giáo khoa phải là mặt hàng được thẩm định giá, cần trợ giá cho học sinh ở vùng khó khăn càng sớm càng tốt. Luật Giá tới đây cần sửa đổi tốt nhất.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho hay, giá sách giáo khoa không phải mặt hàng nhà nước định giá mà được doanh nghiệp thực hiện. Nhà nước chỉ thẩm định giá đối với những loại sách, sản phẩm mua bằng ngân sách Nhà nước, còn với sách giáo khoa, người mua sẽ lựa chọn mua chỗ nào tốt nhất, giá rẻ nhất với tinh thần niêm yết giá công khai, minh bạch.

Về ý kiến đưa sách giáo khoa vào bình ổn giá theo Luật giá, theo Bộ trưởng Bộ Tài chính, đưa vào hay không là thẩm quyền của Quốc hội. Còn các Bộ có nhiệm vụ đề xuất, tham mưu cho Chính phủ, sau đó Chính phủ sẽ tham mưu cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội.

Về Luật giá, ông Phớc nêu đang sửa theo lộ trình các kỳ họp tới. Về phía Bộ Tài chính và Bộ Giáo dục & Đào tạo đã có trao đổi, làm việc thống nhất đề xuất Chính phủ đưa sách giáo khoa vào Luật giá, còn được hay không sẽ do Quốc hội quyết định.

Bấm nút tranh luận, đại biểu Châu Quỳnh Giao - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Kiên Giang - cho rằng, hơn 2 năm trước, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có kiến nghị Bộ Tài chính rà soát, đánh giá để trình cấp có thẩm quyền xem xét, bổ sung sách giáo khoa vào danh mục nhà nước định giá nhưng đến nay vẫn chưa hoàn thành. Cử tri mong muốn Bộ Tài chính chỉ rõ khó khăn gì mà chưa làm được việc này? Và đến khi nào sách giáo khoa có giá hài hòa, phù hợp lợi ích cả doanh nghiệp, phụ huynh?

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, khi sách giáo khoa được bổ sung vào danh mục trong Luật giá thì chúng ta mới có cơ sở để triển khai. Hiện tại, Bộ trưởng cho rằng, chúng ta chỉ có thể vận động các cơ quan chủ quản tiết giảm chi phí để giá sách giáo khoa hạ xuống và các em học sinh được thụ hưởng.

Đề nghị lãnh đạo địa phương kiểm soát việc bán sách giáo khoa kèm sách tham khảo

Tiếp đó, Bộ trưởng Bộ Giáo dục & Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho biết, sẽ phối hợp với Bộ Tài chính để có giải pháp ổn định lâu dài cho sách giáo khoa. Về vấn đề chức năng quản lý nhà nước, Bộ đang tích cực biên soạn thông tư mới về quy cách, quy chuẩn sách giáo khoa cho phù hợp hơn, đồng thời cũng góp phần tác động vào giá sách.

Việc yêu cầu doanh nghiệp cần tiết giảm chi phí, cạnh tranh lành mạnh thì Bộ đã và đang làm, tuy nhiên sẽ thực hiện với Nhà xuất bản Giáo dục - doanh nghiệp do Bộ làm cơ quan chủ quản.

Tuy nhiên, hiện có 5 đơn đang làm việc về sách giáo khoa và với các đơn vị khác thì việc tác động này của Bộ sẽ khó khăn hơn.

Đặc biệt, hiện nay có tình trạng bán sách giáo khoa kèm sách tham khảo. Bộ đã có Thông tư 21 quy định về xuất bản phẩm tham khảo, nghiêm cấm hiệu trưởng, giáo viên với bất kỳ hình thức ép buộc, gợi ý nào với phụ huynh trong việc mua sách tham khảo. Đề nghị lãnh đạo địa phương kiểm soát giúp việc này, tránh gây bức xúc cho phụ huynh và học sinh.