Ba mất sớm mẹ tôi ở vậy nuôi con. Cuộc sống của hai mẹ con tôi có tiền lương của mẹ và chế độ liệt sỹ của ba nên cũng không đến nỗi nào.
Một hôm có người đàn bà một tay khoảng 40 tuổi, đến trước cửa nhà hỏi xin mẹ tôi tiền. Tôi nghĩ mẹ mình nhất định sẽ cho người phụ nữ ấy tiền hoặc vài lon gạo, nhưng tôi đã nhầm.
Mẹ tôi xắn tay áo lên xếp những thanh củi dồn đống lại và nói với người ăn xin: “Chị hãy giúp tôi chuyển số củi này ra sau nhà”.
Người phụ nữ tỏ vẻ tức giận nói: “Tôi chỉ còn có một cánh tay, bà không muốn cho thì thôi, việc gì bà phải giễu cợt tôi!”.
Mẹ tôi không nói gì, cúi xuống bê củi, nhưng bà cố ý dùng một tay làm để cho người phụ nữ kia nhìn thấy và nói: “Chị xem một tay, tôi cũng làm được đây này!”.
Cuối cùng người phụ nữ kia cũng cúi người, dùng cánh tay duy nhất của mình chuyển củi. Chị ta làm cả tiếng đồng hồ mới chuyển hết số củi, trên mặt bám đầy bụi.
Mẹ bảo tôi lấy cho chị một chiếc khăn ướt. Chị cầm khăn lau khắp lượt trên mặt, trên cổ. Chiếc khăn mặt màu trắng biến thành màu đen.
Mẹ tôi đưa cho chị ba mươi ngàn đồng. Nhận tiền xong chị cảm động nói: “Cám ơn bà rất nhiều”. Mẹ tôi bảo: “Chị khỏi cần cảm ơn tôi, đây là tiền công của chị kiếm được bằng sức lao động mà chị bỏ ra”.
Ảnh minh họa: Mẹ tôi đã giúp người ăn xin hiểu rằng kiếm được đồng tiền không phải là dễ
Một thời gian sau, lại có một người ăn xin đến trước cửa nhà tôi. Mẹ tôi nhờ người này chuyển số củi từ sau nhà ra trước nhà và cũng đưa ba mươi ngàn đồng.
Tôi thắc mắc thì mẹ giải thích: “Đống củi này xếp ở trước nhà hay sau nhà đều như nhau. Đối với người gặp hoàn cảnh khó khăn khi đến cầu xin nhà mình thì việc chuyển củi và không chuyển củi lại là hai việc khác hẳn nhau. Nếu mẹ cho họ tiền họ sẽ không hiểu được giá trị của đồng tiền. Mẹ giúp họ hiểu rằng kiếm được đồng tiền không phải là việc dễ dàng, từ đó họ có ý chí vươn lên kiếm sống bằng chính khả năng của mình. Chuyển củi sẽ giúp họ thấy đi ăn xin là bất đắc dĩ, họ hoàn toàn có thể tự kiếm tiền bằng chính nỗ lực của mình”.
Mẹ tôi nay không còn nhưng cách đối nhân xử thế của mẹ luôn là bài học để tôi sống tốt hơn.