Hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số: Cần tách bạch mục tiêu trong từng chính sách

Cần giao quyền chủ động cho địa phương

Tại kỳ họp thứ 6 Quốc hội khoá XV, một số chính sách, cơ chế đặc thù cùng chủ trương phân cấp để tạo sự chủ động cho địa phương trong thực hiện triển khai các chương trình mục tiêu quốc gia, được nhiều đại biểu Quốc hội góp ý.

Đại biểu Trần Thị Hoa Ry - Đoàn ĐBQH tỉnh Bạc Liêu - ghi nhận việc Chính phủ đã dành nguồn ngân sách rất lớn trong việc thực hiện chương trình các chương trình mục tiêu quốc gia. Tuy nhiên, nguồn lực để thực hiện còn cách xa so với mục tiêu đặt ra.

Nữ đại biểu này cho rằng vốn của chương trình chỉ là nguồn lực mang tính chất dẫn dắt có mục tiêu, việc triển khai quan trọng cần tập trung vào những vấn đề đang bức xúc nhất.

"Trong quá trình triển khai thực hiện, cần có cơ chế lồng ghép và kế hoạch nguồn lực cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương", đại biểu Hoa Ry góp ý.

Liên quan đến cơ chế thực hiện trong phân cấp và trao quyền, các nghị quyết của Quốc hội đều nhấn mạnh nên đẩy mạnh việc phân cấp, phân quyền cho địa phương trong triển khai thực hiện 3 chương trình mục tiêu quốc gia.

"Nhiều nội dung văn bản trung ương phân cấp cho địa phương hướng dẫn nhưng các quy định hiện hành chưa đồng bộ, nội dung phân cấp chưa rõ, chưa có cơ sở để thực hiện, nhiều nơi phản ánh cứ việc gì khó thì đẩy xuống cấp dưới", đại biểu Hoa Ry phản ánh.

Nữ đại biểu này cũng chỉ ra bất cập khi trung ương lại ban hành việc giao vốn chi tiết đến từng tiểu dự án, từng lĩnh vực trong lĩnh vực chi sự nghiệp, không trao quyền cho địa phương được quyết định về nội dung chuyển nguồn vốn giữa các dự án, chương trình, dẫn đến dự án thừa vốn hoặc thiếu vốn.

"3 chương trình mục tiêu quốc gia chủ yếu hướng đến đối tượng là đồng bào dân tộc thiểu số, người nông dân vùng nông thôn nghèo khó nên rất cần có cơ chế triển khai, có sự khác biệt phù hợp với thực tiễn đặt ra", nữ đại biểu tỉnh Bạc Liêu góp ý.

Ngoài đề xuất nhóm chính sách cơ chế đặc thù, đại biểu Hoa Ry mong cơ chế phân cấp, trao quyền cho địa phương thực chất hơn, hiệu quả hơn, rõ về nội dung và phương thức trong việc tổ chức triển khai thực hiện.

"Không phải ai có cần câu cũng biết cách câu"

Đại biểu Đinh Thị Ngọc Dung - Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương - nhấn mạnh 2 mục tiêu quan trọng là vừa hỗ trợ phát triển sản xuất, vừa đảm bảo chính sách an sinh xã hội. Do đó, để chính sách thu hút đầu tư vào sản xuất được hiệu quả, nên tách bạch mục tiêu trong từng chính sách, không nên lồng ghép mục tiêu an sinh xã hội trong chính sách hỗ trợ phát triển.

"Chính sách hỗ trợ cần được xây dựng dựa trên quan hệ và các quy luật của thị trường phù hợp với điều kiện thực tế. Chính sách hỗ trợ phát triển về nâng cao năng suất và hiệu quả kinh tế nên hướng tới các doanh nghiệp và các hộ gia đình có năng lực sản xuất", nữ đại biểu này góp ý.

Trong khi đó, đại biểu Ngọc Dung cho rằng chính sách an sinh xã hội trợ giúp hộ đói, hộ nghèo chỉ nên hướng tới các đối tượng là người già, người yếu thế, không có khả năng lao động, người dân tộc vùng sâu, vùng xa và vùng biên giới, hải đảo, vì các đối tượng này nằm trong số các hộ không có khả năng mở rộng sản xuất.

"Có như vậy mới phát huy được toàn diện mọi mặt của từng chính sách, đáp ứng được mục tiêu giảm nghèo đa chiều, bao trùm bền vững và hạn chế được tái nghèo và phát sinh nghèo", đại biểu Ngọc Dung bày tỏ.

Về đối tượng thụ hưởng chính sách, nữ đại biểu này phân tích cách tiếp cận chính sách hỗ trợ đã thay đổi từ "hỗ trợ cho người dân con cá sang hỗ trợ cần câu". Tuy nhiên, theo đại biểu Ngọc Dung, thực tế cho thấy "không phải ai có cần câu cũng biết cách câu".

"Muốn giảm nghèo bền vững, nguyên tắc cho con cá và trao cần câu phải được cân nhắc, áp dụng phù hợp từng hoàn cảnh hộ nghèo, từng thời điểm. Theo tôi, các chính sách hỗ trợ trực tiếp hiện nay quan trọng nhưng không nên làm đại trà trong một thời gian dài", nữ đại biểu góp ý.

Bày tỏ đồng tình, thống nhất cao với Báo cáo của Đoàn giám sát, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh cho biết sẽ tiếp thu đầy đủ ý kiến của các đại biểu Quốc hội đã nêu trong phiên họp.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh cho biết, đã tham mưu Chính phủ trình Quốc hội việc phân quyền nhiều hơn nữa cho địa phương trong giải ngân vốn sự nghiệp.