Hóa chất tổng hợp trong sản phẩm nhựa tiêu dùng có nguy cơ gây tử vong sớm

Một nghiên cứu mới đây cho biết, nhóm các hóa chất tổng hợp có tên gọi phthalates thường được tìm thấy trong nhiều sản phẩm nhựa tiêu dùng như hộp đựng thực phẩm, đồ trang điểm, đồ chơi trẻ em, dầu gội đầu và nước hoa, có thể góp phần gây tử vong sớm cho khoảng 91.000 – 107.000 người Mỹ từ 55-65 tuổi mỗi năm.

Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí Environmental Pollution, người có hàm lượng phthalate cao trong cơ thể có nguy cơ tử vong do bất kỳ nguyên nhân nào, đặc biệt là tử vong do bệnh tim mạch.

Nghiên cứu cũng ước tính, những trường hợp tử vong này có thể khiến Mỹ thiệt hại khoảng 40-47 tỷ USD mỗi năm do năng suất kinh tế bị ảnh hưởng.

"Nghiên cứu này bổ sung thêm cơ sở dữ liệu về tác động ngày càng lớn của nhựa đối với sức khỏe cộng đồng. Từ đó, nên có thêm nhiều ý tưởng để giảm hoặc loại bỏ việc sự dụng đồ nhựa trong các sản phẩm tiêu dùng", tiến sĩ Leonardo Trasande, giáo sư y học môi trường cho biết.

Theo Viện Khoa học Sức khỏe Môi trường Quốc gia Mỹ, phthalate là chất có thể can thiệp vào cơ chế sản xuất hormone của cơ thể, hay còn gọi là hệ thống nội tiết. Và chúng có liên quan đến sự phát triển, sinh sản, hoạt động nào, miễn dịch và nhiều vấn đề khác. Dù nhỏ, hóa chất này cũng có thể gây ra sự gián đoạn nội tiết.

Một số nghiên cứu trước đây cũng đã chỉ ra rằng phthalate có liên quan đến các vấn đề sinh sản, chẳng hạn như dị tật bộ phận sinh dục và tinh hoàn kém ở các bé trai; số lượng tinh trùng và nồng độ testosterone thấp ở nam giới trưởng thành.

Ngoài ra, có nhiều bằng chứng cho thấy phthalate có liên quan đến bệnh béo phì ở trẻ em, bệnh hen suyễn, các vấn đề tim mạch và ung thư.

Hóa chất trong sản phẩm nhựa tiêu dùng ở khắp mọi nơi

Nhóm hóa chất phthalate vô cùng phổ biến bởi chúng có mặt trong nhiều sản phẩm nhựa tiêu dùng như ống nước PVC, các sản phẩm che mưa và tấm chắn vết bẩn, ống nước trong vườn và nhiều đồ chơi trẻ em. Phthalate được thêm vào để làm cho nhựa dẻo hơn, từ đó tăng độ bền của sản phẩm.

Ngoài ra, sự phơi nhiễm phổ biến khác đến từ thành phần phthalate có trong bao bì thực phẩm, các chất tẩy rửa, quần áo, đồ nội thất và nhựa ô tô. Phthalates cũng được thêm vào các mặt hàng chăm sóc cá nhân như dầu gội đầu, xà phòng, keo xịt tóc và mỹ phẩm.

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), mọi người có thể bị phơi nhiễm hóa chất khi hít thở không khí bị ô nhiễm hoặc ăn uống các loại thực phẩm đựng trong hộp nhựa.

CDC cũng cho biết: "Trẻ em bò xung quanh và chạm tay vào rất nhiều thứ, sau đó lại đưa tay vào miệng. Chính hành động đưa tay vào miệng này sẽ khiến các hạt phthalate trong bụi có thể là nguy cơ xấu đối với trẻ".

Nên hạn chế dùng đồ nhựa

Tiến sĩ Trasande chia sẻ: "Nghiên cứu đã đo nồng độ phthalate trong nước tiểu của hơn 5.000 người lớn trong độ tuổi từ 55 - 64 và so sánh mức độ này với nguy cơ tử vong sớm trong trung bình 10 năm".

Ngoài ra, các nhà nghiên cứu đã kiểm soát bệnh tim, tiểu đường, ung thư, thói quen ăn uống, hoạt động thể chất, khối lượng cơ thể cũng như mức độ của các chất gây rối loạn hormone như bisphenol A hoặc BPA.

Tiến sĩ Trasande cho biết, không thể khẳng định chắc chắn kết quả của các nghiên cứu, bởi nó chỉ là một theo dõi nhỏ trong thời gian ngắn. Để tìm hiểu chính xác tác động của hóa chất từ sản phẩm nhựa tiêu dùng đến cơ thể, cần phải có một thử nghiệm mù đôi ngẫu nhiên đạt tiêu chuẩn.

"Tuy nhiên, chúng ta đã biết phthalates gây rối với hormone sinh dục nam, là yếu tố dự báo bệnh tim mạch ở người trưởng thành", ông nói.

Hóa chất BPA cũng có liên quan đến những bất thường trong hệ thống sinh sản của trẻ sơ sinh nam và nguy cơ vô sinh về sau ở nam giới trường thành. Hóa chất này được tìm thấy trong hầu hết các bình sữa, cốc uống nước và hộp đựng sữa bột cho trẻ sơ sinh khoảng hơn một thập kỷ trước. Năm 2012, FDA đã cấm sử dụng hóa chất này trong chai lọ, bình sữa và cốc.

Tiến sĩ Trasande cho biết, có thể giảm thiểu việc tiếp xúc với phthalates và các chất gây rối loạn nội tiết khác như BPA.

"Đầu tiên, hãy tránh mua đồ nhựa càng nhiều càng tốt. Và tuyệt đối không cho hộp nhựa vào lò vi sóng hoặc máy rửa chén, bởi nhiệt độ có thể phá vỡ lớp lót khiến các hóa chất này được hấp thụ dễ dàng hơn. Ngoài ra, nên nấu ăn tại nhà và giảm bớt việc sử dụng thực phẩm chế biến sẵn để hạn chế mức độ phơi nhiễm hóa chất có trong bao bì thực phẩm", ông khuyến nghị.

Dưới đây là một số mẹo để hạn chế tiếp xúc với hóa chất trong nhựa tiêu dùng mà mọi người có thể áp dụng tại nhà:

- Nên sử dụng sữa tắm và bột giặt không mùi

- Sử dụng thủy tinh, thép không gỉ, đồ gốm hoặc gỗ để đựng và bảo quản thực phẩm

- Nên mua trái cây và rau tươi thay vì đồ chế biến sẵn hoặc đồ hộp

- Rửa thay thường xuyên để loại bỏ hóa chất bám lại trên tay

- Nên dùng các sản phẩm nhựa không chứa PBA.