Theo sử sách, Nguyên phi Ỷ Lan tên thật là Lê Thị Yến (sinh năm 1044, mất năm 1117). Bà là phi tần của vua Lý Thánh Tông, mẹ vua Lý Nhân Tông.
Bà đã hai lần nhiếp chính trông coi việc nước. Lần thứ nhất là năm Kỷ Dậu 1069, Lý Thánh Tông thân chinh cùng Lý Thường Kiệt mang quân đi đánh phương Nam đã trao quyền nhiếp chính cho bà. Lần thứ hai vào năm Nhâm Tý 1072, vua Lý Thánh Tông đột ngột qua đời, Hoàng thái tử Lý Càn Đức lên nối ngôi lúc mới 7 tuổi (tức Vua Lý Nhân Tông), bà được tôn làm Hoàng Thái hậu. Triều đình rối ren, Ỷ Lan đã coi triều chính, cùng triều thần lãnh đạo quân dân Đại Việt tiến hành cuộc kháng chiến chống Tống thắng lợi. Tài năng trị nước và những đóng góp của bà đã được ghi nhận trong sử sách.
Khu di tích Đền thờ Nguyên phi Ỷ Lan được công nhận Di tích lịch sử văn hóa Quốc gia năm 1996.
Theo Ban quản lý Di tích, hàng năm Ban quản lý phối hợp với chính quyền địa phương thực hiện công tác giữ gìn, tôn tạo Đền thờ. Trong năm 2019, Ban Quản lý đã tham mưu với chính quyền địa phương hoàn tất hồ sơ bảo vật quốc gia đối với 3 hiện vật. Tháng 1/2020, Thủ tướng Chính phủ đã công nhân 2 hiện vật tại Khu di tích là Bảo vật Quốc gia. Đó là Đôi sư tử bằng đá và Khám thờ gỗ cổ từ thời Mạc.
Tại buổi lễ dâng hương, Phó Chủ tịch Bùi Thị Hòa đánh giá cao công tác bảo tồn, giữ gìn của Ban Quản lý di tích và chính quyền địa phương. Phó Chủ tịch cũng thông tin những kết quả mà cán bộ, hội viên phụ nữ cả nước đã đạt được trong năm 2019 và mục tiêu phấn đấu trong năm 2020. Phó Chủ tịch chúc cấp ủy, chính quyền, cán bộ, hội viên phụ nữ và nhân dân địa phương phát huy những kết quả đã đạt được tiếp tục xây dựng và phát triển kinh tế, ổn định đời sống nhân dân.
Thay mặt Đoàn Chủ tịch TƯ Hội LHPN Việt Nam, Phó Chủ tịch Bùi Thị Hòa đã tặng quà Ban Quản lý di tích Đền thờ Nguyên Phi Ỷ Lan và Hội LHPN xã Dương Xá.
Bản quyền thuộc phunuvietnam.vn